Trước “trận chiến Xích Bích”, Chu Du ngày đêm nghĩ kế sách, lo lắng đến độ nôn ra máu ngã xuống đất. Sau khi Gia Cát Lượng biết chuyện, đã hiến một tuyệt chiêu, lập tức trị dứt chứng bệnh khó trị của Chu Du.
Trong “Tam Quốc Diễn Nghĩa” khắc họa đậm nét “trận chiến Xích Bích”, đồng thời cũng có rất nhiều những tình huống kịch tính. Khi đó, liên quân Thục Ngô chỉ vỏn vẹn có mấy vạn người, lại phải đối diện với Tào Tháo với 80 vạn đại quân đang áp sát.
Nhưng Chu Du trong lòng đã sớm có tính toán, ngay đêm trước khi diễn ra trận chiến tại Xích Bích, đã điều binh khiển tướng, cố ý đánh Hoàng Cái, sử dụng khổ nhục kế, lại hiến kế liên hoàn, đã tỉ mỉ chuẩn bị cho việc hỏa thiêu quân Tào. Nhưng lúc tất cả đã chuẩn bị sẵn sàng, Chu Du lại bỗng nhiên ngã xuống đất, miệng phun máu tươi và bất tỉnh.
Lỗ Túc thấy Chu Du đột nhiên bệnh nặng, gấp rút đến tìm Gia Cát Lượng. Gia Cát Lượng nghe xong cười rồi nói: “Bệnh này ta có thể trị“, rồi ông theo Lỗ Túc đi đến chỗ Chu Du. Lúc này, Chu Du “tâm tư rối rắm và đau xót, lúc thì hồi phục, lúc thì hôn mê”, “buồn nôn, thuốc không vào được”, tình huống rất không khả quan.
Nhìn thấy Chu Du, Gia Cát Lượng xem tình trạng của ông và nói: “Đô đốc có phải cảm thấy trong tâm bứt rứt không?” Chu Du nói phải. Gia Cát Lượng nói: “Tình trạng này của ngài phải dùng thuốc hạ nhiệt“. Chu Du nói: “Đã uống hết rồi, đều vô dụng“.
Thấy vậy, Gia Cát Lượng nói: “Muốn trị bệnh của ngài, trước hết phải thuận khí“. Chu Du nghe ra ý tứ, vội hỏi: “Vậy uống thuốc gì có thể thuận khí?” Gia Cát Lượng cười: “Ta có một phương thuốc, có thể làm cho đô đốc thuận khí“.
Nói rồi ông lui ra ngoài, lặng lẽ viết mười sáu chữ, đưa cho Chu Du, đó là: “Dục phá Tào công, nghi dụng hỏa công; vạn sự câu bị, chích khiếm Đông phong”, ý rằng muốn đánh bại quân Tào, dùng hỏa công là thích hợp nhất, mọi việc đã sẵn sàng, chỉ còn thiếu gió đông.
Chu Du xem xong kinh hãi. Vốn dĩ kế hoạch hỏa chiến của Chu Du đối với quân Tào có thể thuận lợi, khiến cho quân địch đại bại, chỉ là nếu như trong ngày hôm đó không có gió đông, hết thảy đều thành uổng phí! Chu Du lúc ấy cũng nghĩ đến điểm này, mà trở nên lo lắng đến độ nôn ra máu ngã xuống đất.
Chu Du thấy Gia Cát Lượng vừa nhìn qua đã xem thấu bệnh của mình, liền hỏi: “Vậy tiên sinh có thuốc gì có thể trị bệnh của ta không?” Gia Cát Lượng nói: “Ta có thể mượn gió lớn Đông Nam trong ba ngày ba đêm, trợ giúp đô đốc dùng binh”. Chu Du nghe xong vui mừng, ngồi bật dậy, lập tức khỏi bệnh.
Gia Cát Lượng chữa khỏi bệnh nặng của Chu Du, cũng là vận dụng “thuận tình liệu pháp” của Trung y. Gia Cát Lượng nhìn ra lý do Chu Du đột nhiên ngã bệnh, là vì “khí không thuận”, lo lắng trời không có gió, và trận chiến với quân Tào sắp diễn ra, sự lo lắng tột độ tích tụ trong tâm tạo thành bệnh. Ông liền thuận theo ý nguyện Chu Du, đề ra cách có thể giải quyết đại nạn thời tiết, ngay lập tức trị dứt gốc bệnh của Chu Du.
“Thuận tình liệu pháp” trong Trung y
Liệu pháp tâm lý của Trung y có nhiều loại, phần lớn là dựa vào nguyên lý ngũ tình tương khắc “bi thắng nộ, khủng thắng hỉ, nộ thắng tư, hỉ thắng ưu, tư thắng khủng”, tức là bi sầu thắng phẫn nộ, sợ hãi thắng vui mừng, phẫn nộ thắng ưu tư, vui mừng thắng phiền muồn, ưu tư thắng sợ hãi. Dùng một loại ý chí tình cảm mà điều tiết, sửa chữa một loại ý chí tình cảm khác đã tạo thành bệnh.
Lấy ví dụ như: “nộ thắng tư”, bởi vì suy nghĩ quá độ mà sinh bệnh, bèn dùng liệu pháp chọc giận để trị; “khủng thắng hỉ”, bởi vì quá độ vui mừng mà sinh bệnh, bèn dùng liệu pháp hoảng sợ để trị.
Tuy nhiên, “thuận tình liệu pháp” lại khác, đó là thuận theo cảm xúc và ý chí của người bệnh, thỏa mãn điều mà tâm lý đối phương cần. Tâm bệnh của người bệnh được giải khai, bệnh trên thân thể cũng khỏi, hoặc trở nên dễ dàng điều trị. Phương pháp này chủ yếu áp dụng vào những bệnh tật do ý nguyện không thành mà phát ra.
Trong cuốn “Hoàng đế nội kinh” có nói: “Không thể nghịch ý mà trị được, con người chỉ có thuận theo“, “Người bệnh do tơ vương, hỏi hắn vài câu, để thuận ý hắn“. Cho dù là tề gia trị quốc, hay là trị bệnh, đều thuận theo ý nguyện của người, gỡ bỏ khúc mắc của đối phương, mới có thể tìm ra vấn đề nằm ở đâu. Dưới đây là một số câu chuyện y học cổ đại có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về “thuận tình liệu pháp”.
Vàng nằm trong thang thuốc
Có một người dựa vào buôn bán muối mưu sinh, trong nhà nghèo đến mức không có cơm ăn, thế mà muối dùng để bán thì bị quan sai tước đoạt đi hết. Anh ta đến bước đường cùng, buồn đến mức nôn ra máu mà lâm bệnh.
Anh ta vất vả bò đến nhà của danh y Tiễn Đồng Văn tại địa phương để cầu trị bệnh. Tiễn Đồng Văn sau khi hỏi nguyên do bệnh, đã kê cho anh ta một phương thuốc. Trong lúc gói thuốc, đã lặng lẽ bỏ nửa đĩnh vàng kẹp ở trong gói thuốc.
Người bán muối sau khi mở gói thuốc ra nhìn thấy vàng, tưởng đã gói sai rồi, bèn đi tìm Tiễn Đồng Văn. Tiễn Đồng Văn nói: “Đây đâu phải là vàng của ta? Nếu như chính ta đưa cho ngươi, nhất định sẽ nói cho ngươi biết chứ“. Người bán muối nhận được vàng mừng rỡ, vừa uống đơn thuốc do Tiễn Đồng Văn kê, lập tức bệnh khỏi.
Người bán muối bị cướp mất công việc buôn bán để sống qua ngày, cuộc sống mất đi chỗ dựa, tâm lý sốt ruột. Lại vô tình nhận được vàng, tâm lý cởi mở, tâm bệnh lập tức đã khỏi. Thiện tâm của Tiễn Đồng Văn âm thầm mở hầu bao giúp người bệnh giải nạn, cũng chính là đã chọn dùng “thuận tình liệu pháp”.
Em bé không thể nói chuyện
Trẻ nhỏ cũng có bệnh tâm lý do suy tư mà thành, nhưng không dễ chẩn đoán, cũng không dễ phát giác. Vào triều Minh, có một đứa trẻ chỉ mới nửa tuổi, một ngày nọ bỗng nhiên trở nên rầu rĩ không vui, cả ngày mê man, không chịu bú sữa mẹ.
Sau khi danh y Vạn Mật Trai xem bệnh cho đứa bé, ông nói: “Xem ra khí sắc không có bệnh, nếu nói là cảm mạo, lại không có bệnh trạng phong hàn; các bệnh nội tại cũng không giống. Đứa trẻ này hẳn là có điều gì suy nghĩ, suy tư nhiều tổn thương tỳ, mới đưa đến chứng bệnh này?”
Cha mẹ của đứa trẻ đột nhiên nhớ ra và nói: “Thằng bé có một người bạn nhỏ, chúng tôi đã đưa đứa trẻ đó đến nơi khác ở ba ngày nay rồi“. Nhũ mẫu cũng nói: “Sau khi bạn nhỏ kia rời khỏi, đứa trẻ này liền không vui cười nữa, lại trở nên buồn bã, cả ngày mê man, không chịu uống sữa”.
Vạn Mật Trai lập tức nói cha của đứa trẻ gọi người bạn nhỏ kia về, đứa trẻ vừa thấy bạn chơi, rất nhanh chóng khôi phục lại bộ dạng ngày trước. Cha của đứa trẻ nói với Vạn Mật Trai: “Nếu không phải y thuật của ngài kỳ diệu, chúng tôi không cách nào nghĩ ra nguyên nhân căn bệnh của cháu bé ở đâu cả!”.
Đứa bé tìm không thấy bạn chơi ưa thích, không có niềm vui thú thường ngày, tâm tình tiêu cực làm ra thành bệnh. Nhưng bởi vì chưa tới một tuổi, còn không biết dùng ngôn ngữ biểu đạt, cho nên người nhà đều tìm không thấy nguyên nhân bệnh. Mà thầy thuốc rất tỉ mỉ khám ra được tâm sự của đứa trẻ, lại để cho đứa trẻ đạt được như mong muốn, lập tức bệnh đã khỏi.
Người ta nói tâm bệnh cần dùng tâm dược để trị, triều Minh có danh y Trương Cảnh Nhạc cũng nói: “Bởi vì suy tư mãi không giải được mà trở thành người bệnh, cần phải giải khai cái tình mới có thể đạt được công hiệu”.
Tổng hợp
