Nhân dịp Lễ giỗ 600 năm Hoàng hậu Phạm Thị Ngọc Trần, trong 2 ngày 18 và 19/4 tại Đền Thánh Mẫu trên đỉnh núi Na thuộc xã Xuân Lam huyện Nghi Xuân tỉnh Hà Tĩnh, UBND huyện Nghi Xuân phối hợp với CLB hát Chầu văn Hà Tĩnh tổ chức Liên hoan Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt toàn tỉnh mở rộng 2025.
Tham gia Liên hoan Thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ của người Việt lần này có 40 nghệ nhân, thanh đồng từ nhiều tỉnh thành trong cả nước. Đây là dịp để các nghệ nhân, thanh đồng trực tiếp tham gia thực hành, giới thiệu những giá trị cốt lõi của tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ. Các hoạt động diễn ra nhân dịp lễ giỗ 600 năm Hoàng hậu Phạm Thị Ngọc Trần thu hút đông đảo bà con nhân dân huyện Nghi Xuân và các địa phương trong và ngoài tỉnh đến tham dự.
Lãnh đạo xã Xuân Lam trao giấy chứng nhận cho các nghệ nhân, thanh đồng tham gia liên hoan.
Đối với người dân huyện Nghi Xuân nói riêng, tỉnh Hà Tĩnh nói chung, Đền Thánh Mẫu không chỉ là điểm du lịch tâm linh mà còn là di tích lịch sử văn hóa quan trọng ở vùng non nước Hồng Lam (Đền đã được công nhận Di tích Lịch sử -Văn hoá cấp tỉnh, theo Quyết định số 1592/QĐ-UBND ngày 08/08/2005 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh). Đạo Mẫu đối với tâm thức người dân Việt Nam được xem là niềm tin thiêng liêng, là sức mạnh gắn kết cộng đồng, là điểm tựa tinh thần dân tộc giúp vượt qua mọi khó khăn, thách thức của lịch sử để tồn tại và phát triển. Di sản “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ” thể hiện rất rõ truyền thống uống nước nhớ nguồn, chủ nghĩa yêu nước được tâm linh hóa, ý thức về sự giao lưu văn hóa và mối quan hệ bình đẳng, gắn bó giữa các dân tộc.
Đền Thánh Mẫu thờ Hoàng Hậu Phạm Thị Ngọc Trần là ngôi đền thiêng nằm trên đỉnh núi Na thuộc xã Xuân Lam, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh
Đạo Mẫu, từ bao đời nay là tín ngưỡng riêng của người Việt, có vai trò, vị trí đặc biệt, đáp ứng nhu cầu, khát vọng trong đời sống thường nhật của một dân tộc sinh ra và phát triển trong nền văn minh lúa nước. Đạo Mẫu, về nghỉ lễ là thờ các vị Thánh và Thánh Mẫu, được sinh ra từ ước vọng của nhân dân, mong cho mưa thuận, gió hòa, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu là cách con người tôn thờ và giao tiếp với thần linh, tổ tiên của mình thông qua việc nhập thể linh hồn trong trạng thái tâm linh.
Các nghệ nhân, thành đồng thực hiện nghi lễ trước khi vào Đền thực hành tín ngưỡng hầu đồng
Những năm gần đây, đặc biệt là từ năm 2016 đến nay, sau khi được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, “Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” đã càng ngày càng được cộng đồng quan tâm và phát triển, lan tỏa sâu rộng ra nhiều vùng, miền trên phạm vi cả nước và một số nước có người Việt làm ăn, sinh sống. Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ đã được Chính phủ quan tâm bảo tồn và phát huy. Cũng nhờ đó, nhiều giá trị văn hóa từ thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ đã được nhận thức sâu sắc hơn, trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của một bộ phận dân chúng.
Tham gia Liên hoan Thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ của người Việt lần này có 40 nghệ nhân, thanh đồng từ nhiều tỉnh thành trong cả nước
Việc tổ chức Liên hoan Thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ của người Việt lần này nhằm tôn vinh di sản văn hoá tín ngưỡng thờ Mẫu, khơi dậy truyền thống văn hoá, ý thức giữ gìn và phát huy giá trị tinh tuý của nghệ thuật diễn xướng Chầu văn, là dịp để đưa loại hình nghệ thuật này đến với công chúng.
Cũng trong ngày hôm nay (19/4), nằm trong chuỗi sự kiện lễ giỗ 600 năm Hoàng hậu Phạm Thị Ngọc Trần, UBND xã Xuân Lam đã tổ chức Lễ hội gói bánh chưng truyền thống tại Đền Thánh Mẫu thu hút đông đảo bà con từ các địa phương đến tham gia.
Ngọc Trâm
