Bài viết dài nhưng tôi chỉ đăng 1 bức ảnh duy nhất, bức ảnh màu xanh của toàn tỉnh Quảng Bình vào hôm nay sau gần 2 tháng kiên cường chống dịch, với gần 2000 F0, với gần 5000 F1 cách ly tập trung, với biết bao căng thẳng từ cán bộ đến nhân dân. Và hôm nay sự chờ đợi đã tới: Màu XANH.
Tôi tự hào về quê hương.
Quảng Bình chỉ cần như câu hát này thôi, câu hát trong ca khúc nổi tiếng “Quảng Bình quê ta ơi”của cố nhạc sĩ Hoàng Vân: “ Giữ lấy những gì mà ta yêu quý..”
1.
Một mảnh đất bị cày xới điên cuồng trong chiến tranh, trên bom dưới đạn, là tọa độ lửa, nơi mà gia đình nào cũng có người thân chết trong chiến tranh, nơi mà có những làng có chung ngày giỗ vì nạn nhân chiến tranh.
Một mảnh đất, vào thời điểm gian nan nhất của chiến tranh, nhân dân đói khát, ăn cháo, ăn rau, ăn cả xương rồng, ăn cả cám gạo, ăn cả gốc chuối, nhưng khi tàu chở gạo viện trợ tiếp cận thì máy bay Mỹ thả bom từ trường bao vây, thuyền không ra chuyển gạo được, đành phải thả hàng vạn, hàng chục vạn bao gạo bọc kín trong bao ni lông, thả xuống biển, nhờ sóng biển đưa hàng vạn bao gạo đi qua vòng vây bom dày đặc, vào bờ. Người dân đói khát như thế nhưng trắng đêm đi gom gạo, không sót 1 bao nào, không mất một hạt gạo, giao hết cho chính quyền để mang vào cho các đơn vị quân đội ăn no đánh giặc.
Một mảnh đất mà ngay bây giờ, ngay lúc này, bạn có thể ghé qua bất cứ nhà nào, nói “ Bác ơi cho cháu xin bữa cơm, cháu đói, cháu hết tiền” là ngay lập tức bạn được đón tiếp, bạn được mời cơm, có cả thịt gà dù đôi khi đó là con gà cuối cùng nuôi trong gia đình, dù đôi khi gia đình đang ăn mắm, ăn ruốc, và bà con không cần hỏi tên bạn, không cần biết bạn ở đâu, chỉ cần biết bạn đang đói.
Một mảnh đất như thế rất đáng để tự hào, để ngưỡng mộ, để tôn trọng, để toàn tâm toàn sức cùng lo toan.
2.
Và chống dịch.
Chỉ tính riêng khoảng thời gian gần 50 ngày bùng nổ dịch. Cả tỉnh là màu đỏ. F0 khắp nơi. Phong tỏa thành phố, phong tỏa huyện, xã, thôn xóm, bóc tách F0, truy vết F1, F2, xét nghiệm, tiêm chủng, ngày ngày đêm đêm tiếng còi xe y tế vang lên ở mọi ngõ ngách, trụ sở xã, phường, huyện tỉnh đỏ đèn suốt đêm để cập nhật, để chỉ đạo, để điều hành.
Ngạc nhiên sao, người dân Quảng Bình tự giác vô cùng. Tôi đang ở quê hương mình nên tôi hiểu chuyện này. Có lẽ người Quảng Bình đã hy sinh mất mát quá lớn trong chiến tranh nên thấm hơn, hiểu hơn cái giá của sự sống. Nhà nhà bảo nhau, người người bảo nhau, nói phong tỏa là phong tỏa, không đối phó, không kêu ca, chốt chặn không cần phải dây thép gai, không cần phải tường cao chồng chất, chỉ cần đúng là chốt chặn, là baire bằng một cây tre hay dây vải, và những anh em có trách nhiệm giữ chốt, thế thôi là không ai vi phạm, không ai vượt chốt, nếu xảy ra vài trường hợp thì xử lý nhẹ nhàng, nghiêm túc. Đó là một thế mạnh rất đáng quý từ bà con.
Từ phong tỏa rộng đến phong tỏa hẹp, rất hẹp, mạch sống vẫn tiếp diễn, lưu thông nội vùng vẫn hoạt động, chỗ nào khó khăn thì có rất và rất nhiều tổ, nhóm thiện nguyện giúp sức. Cảm động vô cùng là các Hội phụ nữ, đoàn viên thôn, xã, đã kêu gọi đóng góp, rồi giúp thêm cái ăn cho bà con khi cách ly tập trung, cho cả chốt. Nhà xe Hưng Long còn đưa hơn 30 xe máy lạnh tới các chốt để anh em trực có chỗ nghỉ ngơi, tránh mưa nắng.
Một ổ dịch tại bệnh viện Bắc Quảng Bình mà chỉ vừa xuất hiện là xử lý ngay, triệt tiêu khẩn cấp, làm sạch trong mấy ngày thì đó là một kỳ tích.
Một địa phương mà lãnh đạo tỉnh, huyện không chỉ bám sát chỉ đạo, còn tìm đủ quan hệ để kêu gọi đóng góp thiết bị y tế, tài chính về cho tỉnh, đủ để chống dịch tốt nhất, còn kêu gọi mang sang hỗ trợ các tỉnh bạn Lào sát biên giới để chống dịch từ xa.
Không ồn ào, không đại ngôn, cứ lặng lẽ tìm cách tháo gỡ khó khăn. Chỉ đạo chống dịch tốt từ thực tiễn có được: Một khu cách ly tập trung 800 chỗ trưng dụng Trường trung cấp luật, bố trí ăn nghỉ khang trang và đàng hoàng cho bà con. Chuyển ngay chức năng bệnh viên thành phố Đồng Hới để làm bệnh viện điều trị covid. Rồi tổ chức đón bà con trong Nam về bằng máy bay với những người già yếu, đau ốm hoặc có thai, có con nhỏ. Rồi thông qua các hội đồng hương chuyển tiền vào gửi thăm hỗ trợ bà con Quảng Bình trong đó, của ít lòng nhiều nhưng kịp thời vào thời khắc sóng gió. Và gần đây nữa, tổ chức 4 đoàn tàu miễn phí đưa gần 4000 người dân Quảng Bình có nguyện vọng về quê.
Trong thời kỳ chống dịch, nửa đêm lãnh đạo huyện, thị im lặng đi kiểm tra đột xuất các chốt, động viên, giám sát trong lặng lẽ, trong trách nhiệm.
Người dân tỉnh bạn đi qua Quảng Bình về quê thì tổ chức đón, lo ăn, nghỉ, lo phương tiện hỗ trợ, nhiều lắm, không tính đếm được, tỉnh và các tổ nhóm thiện nguyện cùng lo, tinh thần hoan hỉ, vui vẻ, thái độ tôn trọng và ân cần, coi bà con các tỉnh cũng như người tỉnh mình. Các bà các mẹ nấu hàng ngàn suất cơm rồi đứng ngõ nhà mình, thấy đoàn xe máy bà con trong Nam đi qua thì dùng nón vẫy, mời vô ăn cơm, lấy cơm, lấy nước, như đón người ruột thịt.
Không gì để tổng kết thành công bằng ngôn từ to tát hết, cán bộ, nhân dân Quảng Bình chỉ cố gắng làm theo câu hát này thôi “ Giữ lấy những gì mà ta yêu quý”, giữ lấy phẩm chất, giữ lấy truyền thống, giữ lấy nét đẹp đẽ, giữ lấy tình người, lòng bao dung, sự hy sinh vì nhau, vì cộng đồng. Thế thôi là thành công. Thế thôi là vượt qua hết.
Dịch vẫn còn, chưa hết được.
Biết đâu lại sẽ bùng phát lần nữa.
Nhưng tôi cứ tin và tự hào về quê hương khi đất và người nơi đây luôn biết “ Giữ lấy những gì mà ta yêu quý”.
Không can chi mô.
Nguyễn Quang Vinh
