Vào lúc 5 giờ sáng ngày 28/2/2021, nhà thơ, nhà văn, kịch tác gia Nguyễn Thế Kỷ đã qua đời sau thời gian lâm bệnh nặng, hưởng thọ 91 tuổi.
Suốt cuộc đời bôn ba, tham gia vào hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, vào bộ đội làm liên lạc từ năm 14 tuổi ở quê hương Quảng Ngãi, nhà thơ Nguyễn Thế Kỷ đã khởi đầu sự nghiệp sáng tác văn nghệ của mình với hai vở kịch “ Đốm lửa núi Hồng” và “Núi rừng năm ấy”, một viết về phong trào cách mạng ở Nghệ Tĩnh, một viết về cuộc khởi nghĩa Ba Tơ của Quảng Ngãi. Cả hai vở kịch đều được công diễn trong nhiều năm và nhận được nhiều huy chương vàng từ các Hội diễn nghệ thuật toàn quốc.
Nhưng Thế Kỷ còn là nhà thơ. Ông làm thơ khá lặng lẽ, nhưng luôn đau đáu với nghiệp thi ca. Và sau rất nhiều năm, qua bao thăng trầm trải nghiệm, bao tích chứa cả vốn sống và cao hơn, là “vốn tình yêu kính” với Bác Hồ, cùng vốn tư liệu hết sức rộng rãi và nghiêm nhặt, nhà thơ Nguyễn Thế Kỷ, vào tuổi ngót 90, đã hoàn thành trường thiên thơ về Bác Hồ với hơn 12 nghìn câu thơ. Đây là trường thiên thơ có số lượng câu thơ lớn nhất từ trước tới nay ở Việt Nam, và là trường thiên viết về cuộc đời hoạt động cách mạng vì dân vì nước của Bác Hồ, một vĩ nhân của thế kỷ 20. Với trường thiên Một người-thơ-tên gọi, Nguyễn Thế Kỷ đã viết trong 10 năm ròng, sau vài chục năm tích lũy cả tình yêu thương và tư liệu sống về Bác Hồ.
Viết về Bác Hồ và hành trình cứu nước của Người, để có thể đi vào lòng công chúng như thiên trường ca của tác giả Nguyễn Thế Kỷ thì phải thành tâm đến tận cùng, chân thật đến tận cùng, và cũng đầu tư đến tận cùng những tháng năm sống lao động miệt mài của mình. Có thể nói, đó là tất cả những gì chắt chiu nhất, gan ruột nhất mà nhà thơ Thế Kỷ để lại cho đời, ca ngợi một Con Người mà nói như nhà thơ Cu Ba Felix Pita Rodriguez, thì “Tên Người là cả một niềm Thơ”.
Những ai là người Việt Nam yêu kính Bác Hồ đều có thể tự hào về tác phẩm trường thiên thơ Một người-thơ-tên gọi mà nhà thơ Nguyễn Thế Kỷ đã hoàn thành và để lại cho chúng ta vào những năm cuối cuộc đời mình.
Ngày trước, đã có một trường thiên thơ khuyết danh viết về vua Lê Đại Hành được lưu truyền ở Hà Nam. Trường thiên này gồm khoảng 11.000 câu thơ. Trường thiên thơ của Nguyễn Thế Kỷ viết về Bác Hồ dài hơn 12 nghìn câu thơ lục bát, đó là một kỷ lục của trường ca Việt Nam từ trước tới nay.
Như một nhà thơ, nhà văn, một nghệ sĩ chân chính, tác giả Nguyễn Thế Kỷ đã lặng lẽ rời cõi tạm ở tuổi 91, sau 2/3 thế kỷ hiến mình cho văn học nghệ thuật. và sau tác phẩm để đời dài hơn 12 nghìn câu thơ viết về Bác Hồ.
Như thế, ông đã tận tâm, tận sức, tận hiến, và không còn gì phải ân hận nữa.
Xin thành kính vĩnh biệt ông, nhà thơ Nguyễn Thế Kỷ.
Thanh Thảo