Minh họa báo chí Việt Nam đã đồng hành cùng báo chí Việt Nam từ gần hai thế kỷ

Đó là nhấn mạnh của họa sĩ Lê Tiến Vượng tại triển lãm toàn quốc “Nghệ thuật minh họa báo chí và xuất bản toàn quốc -2023” được tổ chức tại Hà Nội ngày hôm qua 17/6. Đây có thể xem là hoạt động ý nghĩa nhân kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.

Triển lãm nhằm đưa đến công chúng yêu Mỹ thuật báo chí xuất bản những gương mặt thân quen, những minh họa xuất sắc đã nhiều năm nay xuất hiện thường xuyên trên các trang báo, trang sách xuất bản toàn quốc, triển lãm sẽ hội tụ các họa sĩ Chuyên nghiệp và không chuyên nhưng đã thành công và thành danh trong lĩnh vực nghệ thuật minh họa báo chí Việt Nam thời hội nhập.

Họa sĩ Lê Tiến Vượng, Chi hội trưởng chi hội Đồ họa 2 phát biểu tại lễ khai mạc triển lãm

Phát biểu tại triển lãm, họa sĩ Lê Tiến Vượng, Chi hội trưởng Chi hội Đồ họa 2 cho biết: “Minh họa báo chí Việt Nam đã đồng hành cùng báo chí Việt Nam từ gần hai thế kỷ (tờ báo đầu tiên ở Gia Định xuất bản năm 1865). Tranh Minh họa từ lâu đã là một yếu tố không thể thiếu của báo chí. Minh họa góp phần làm nên sự sống động, sự thành công của các ấn phẩm báo chí và cùng với nó là sự đóng góp của các họa sĩ vẽ minh họa. Lặng lẽ và âm thầm các họa sĩ đã để lại nhiều tên tuổi cùng dấu ấn cá nhân của mình qua các tác phẩm vẽ minh họa truyện ngắn, chuyện dài kỳ, bút ký, tản văn, thơ… Với họ, vẽ minh họa cho các tờ báo vừa là cái duyên, cái thú vừa là cái nghiệp mà mỗi họa sĩ phải tự tạo nên mình”.

“Người họa sĩ minh họa báo chí thường được các ban biên tập lựa chọn từ các họa sĩ có danh, có bản lĩnh, tay nghề vững vàng, và đặc biệt là phải có khả năng “phóng tác” tức thì. Vì thời gian sản xuất tờ báo rất nhanh, có tờ ra hàng ngày nên nhiều họa sĩ phải ngay lập tức vẽ phóng tác ngay và luôn sau khi nhận được bản thảo tòa báo đặt vẽ. Do vậy minh họa báo chí là công việc đầy áp lực, nó đòi hỏi người họa sĩ phải có “tác phong báo chí” để “ứng tác, phóng tác” những bức họa nhanh nhất, tối giản, ấn tượng nhất phù hợp với nội dung câu chuyện, bài báo và tính chất mỗi tờ báo yêu cầu…”, họa sĩ Lê Tiến Vượng nhấn mạnh.

Triển lãm lần này hội tụ họa sĩ 3 miền chuyên vẽ minh họa báo chí xuất bản trong một triển lãm đặc biệt, và kết nối, giao lưu với các ban biên tập các tòa soạn báo, các ban Giám đốc các Nhà xuất bản đang có nhiều ấn phẩm sử dụng minh họa cùng trao đổi những câu chuyện nghề, chuyện nghệ thuật minh họa song hành cùng nền báo chí Việt Nam nhiều năm qua, nhằm rút ra những câu chuyện hay, những kinh nghiệm độc đáo giúp cho các ban Biên tập báo chí và xuất bản hiểu rõ hơn vai trò, nghệ thuật minh họa với báo chí và các nghe các họa sĩ vẽ minh họa cùng truyền đạt kinh nghiệm góc nhìn của mình khi tham gia minh họa báo chí những thành công và thất bại… để cùng hướng đến một tương lai gắn bó, bền chặt, vững vàng kỷ nguyên số của báo chí trong đó có nghệ thuật Minh họa báo chí …

Cũng tại triển lãm, họa sĩ Trịnh Bá Quát, Chi hội trưởng chi hội Đồ họa 1 cho biết: “Nghệ thuật tranh in có lịch sử phát triển lâu đời trên thế giới và cũng như có ở Việt Nam. Tranh in là thể loại tranh đồ họa độc đáo và mang ý nghĩa riêng biệt. Ngày nay, tranh in trở thành bộ phận quan trọng trong mỹ thuật và đã được mở rộng, là phương tiện tiềm năng sáng tạo nghệ thuật đương đại.

Đặc biệt, mỹ thuật truyền thống luôn tự hào với dòng tranh khắc gỗ dân gian: tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống, tranh Kim Hoàng, tranh thờ Huế, Nam Bộ thịnh hành trong các thế kỷ từ XVI đến đầu thế kỷ XX. Bên cạnh chất liệu khắc gỗ, các kĩ thuật in đá, in lưới, in kính, in kẽm/đồng…được du nhập từ Châu Âu, trong quá trình phát triển lịch sử mỹ thuật cận đại, đã mang lại sự hoàn chỉnh cho đồ họa tranh in Việt Nam hiện tại”.

Cắt băng khai mạc triển lãm.

Bày tỏ quan điểm về triển lãm, đạo diễn, họa sĩ, NSND Nguyễn Hà Bắc cho rằng: “Bản thân tôi vốn làm về phim hoạt hình nên buộc tôi phải là một họa sĩ, mà phim hoạt hình là một tổng thể trong đó mảng đồ họa là quan trọng nhất. Chính vì vậy, tôi đến với cuộc triển lãm này đầy cảm xúc, bởi ở đây quy tụ rất nhiều họa sĩ giỏi, những họa sĩ mà có style riêng, cực kỳ mềm mại, có người dũng mãnh, phá cách rất là hiện đại”.

NSND Nguyễn Hà Bắc nói thêm, “Tôi cho rằng mảng đồ họa trong những năm gần đây rất là phát triển và có nhiều thành tựu, đặc biệt là các mảng minh họa về báo chí. Tôi cho rằng, để làm được điều này thì cần một sự tìm tòi và sự sáng tạo không ngừng nghỉ của người họa sĩ và phong cách đã đem lại cho người xem được các ý tại ngôn ngoại, minh họa thơ, minh họa văn tạo nên được nhiều cảm xúc đẹp”.

Tại triển lãm, 55 họa sĩ đến từ khối báo chí và xuất bản ba miền Bắc, Trung, Nam, với nhiều phong cách khác nhau, cách thể hiện, biểu đạt ngôn ngữ tạo hình khác nhau, cùng hòa chung trong một “sân chơi” của một môn nghệ thuật “phóng tác” cùng sự tham gia của công ty Vimages với chủ đề “Sắc màu Việt Nam”…

Vì vậy, thông qua triển lãm này, giới truyền thông, báo chí sẽ có nhiều bài phản ánh, bình luận thú vị, công chúng Thủ đô sẽ được thưởng lãm, sưu tầm, được gặp gỡ các họa sĩ vẽ minh họa nổi tiếng mà bấy lâu nay chỉ thấy tác phẩm trên báo chí mà chưa rõ mặt, qua triển lãm đặc biệt này càng thêm yêu về nghệ thuật minh họa báo chí Việt Nam đã, đang và tiếp tục hành trình cùng báo chí, xuất bản Việt nam kỷ nguyên mới.

Triển lãm “Nghệ thuật minh họa báo chí xuất bản Việt Nam 2023” diễn ra từ ngày 17/6 đến hết ngày 25/6. Trong dịp này, Chi hội Đồ họa 2 tổ chức tọa đàm và hội thảo với chủ đề cùng tên.

Hình ảnh tại triển lãm “Nghệ thuật minh họa báo chí và xuất bản Việt Nam 2023”

Quang cảnh triển lãm “Nghệ thuật minh họa báo chí xuất bản Việt Nam 2023”.

Nhiều tác phẩm nghệ thuật độc đáo trưng bày tại triển lãm. Trong ảnh là tác phẩm của họa sĩ Bùi Việt Duy.

Loạt tác phẩm của họa sĩ Lê Anh, chủ nhiệm câu lạc bộ Nghệ sĩ trẻ (Hội mỹ thuật Việt Nam).

Ngoài ra còn nhiều tác phẩm nghệ thuật khác của các họa sĩ nổi tiếng tham gia triển lãm toàn quốc “Nghệ thuật minh họa báo chí xuất bản Việt Nam 2023”.