Sau khi sáp nhập với tỉnh Hải Dương, thành phố Hải Phòng bước sang giai đoạn phát triển mới – giai đoạn của khát vọng, hội nhập và bứt phá. Với diện tích tự nhiên gần 3.200 km², dân số khoảng 4,7 triệu người, bao gồm 114 đơn vị hành chính cấp cơ sở. Hải Phòng tiếp tục là một trong sáu thành phố trực thuộc Trung ương, giữ vai trò trung tâm vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và là đầu mối chiến lược trong bảo vệ chủ quyền biển đảo, quốc phòng, an ninh quốc gia.
Thế và lực mới của “Thành phố Cảng”
Với vị trí nằm giữa tam giác phát triển Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, thành phố Hải Phòng được thiên nhiên và lịch sử ưu đãi: vừa có biển, cảng, đảo, vừa có đồng bằng phì nhiêu, sông ngòi trù phú. Sự sáp nhập mở ra một không gian phát triển mới, nơi những giá trị của “Thành phố Cảng năng động” gặp gỡ với “xứ Đông hiền hòa, trí tuệ”, tạo nên một bản sắc Hải Phòng hiện đại mà vẫn đậm đà truyền thống.
Hải Phòng hôm nay sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại bậc nhất miền Bắc với đủ năm loại hình: đường bộ, đường sắt, đường biển, hàng không và đường thủy nội địa. Các tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, đường ven biển Bắc Bộ, sân bay quốc tế Cát Bi, cảng nước sâu Lạch Huyện,… đã tạo thành chuỗi liên kết hoàn chỉnh sản xuất – logistics – cảng biển – xuất khẩu, đưa Hải Phòng trở thành cửa ngõ xuất nhập khẩu chiến lược của quốc gia.
Hạ tầng giao thông của thành phố Hải Phòng đồng bộ và hiện đại. Ảnh: ST
Sự kết hợp giữa hai địa phương đã hình thành cực công nghiệp liên hoàn quy mô lớn nhất miền Bắc, với 40 khu công nghiệp (gồm 20 khu công nghiệp phía Đông và 20 khu công nghiệp phía Tây), tổng diện tích hơn 11.000 ha và 79 cụm công nghiệp (diện tích hơn 3.800 ha). Hải Phòng mạnh về công nghiệp chế tạo, công nghệ cao, logistics cùng với Hải Dương cũ nổi bật với cơ khí, vật liệu, chế biến thực phẩm, điện tử, linh kiện đã tạo nên sự cộng hưởng thành một hệ sinh thái sản xuất khép kín, hướng tới mô hình nghiên cứu – sản xuất – hậu cần – xuất khẩu hiện đại, hiệu quả và bền vững.
Không chỉ phát triển công nghiệp, Hải Phòng còn phát triển mạnh về kinh tế biển và nông nghiệp công nghệ cao. Với lợi thế biển đảo và vùng đồng bằng phì nhiêu, thành phố định hướng phát triển mô hình “kinh tế biển – nông nghiệp ven đô – công nghiệp hỗ trợ” gắn kết chặt chẽ. Các chuỗi giá trị nông nghiệp sạch, logistics và xuất khẩu” được thúc đẩy mạnh mẽ, đặc biệt là nông sản chế biến xuất khẩu qua cảng Lạch Huyện, biểu tượng của hội nhập và chuyển đổi xanh.
Quần đảo Cát Bà nhìn từ trên cao. Ảnh: Nguyễn Đức Nghĩa
Về văn hóa – du lịch, sự kết hợp giữa Hải Phòng và Hải Dương mở ra không gian văn hóa phong phú, kết nối từ Côn Sơn – Kiếp Bạc, Văn Miếu Mao Điền, làng gốm Chu Đậu đến biển đảo Cát Bà, Đồ Sơn, Tràng Kênh… Đây là tiền đề hình thành tuyến du lịch liên hoàn “Văn hóa – Sinh thái – Biển đảo”, kết hợp du lịch tâm linh, nghỉ dưỡng biển và du lịch sinh thái ven đô, nông thôn mới.
Bản sắc của người Hải Phòng sau sáp nhập là sự giao thoa giữa tính kỷ cương, nghĩa tình của xứ Đông và tinh thần năng động, bứt phá của thành phố cảng – một bản sắc hội tụ trí tuệ, truyền thống và khát vọng vươn lên.
Trong giáo dục và đào tạo, Hải Phòng có mạng lưới các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề phong phú như: Đại học Hàng hải, Hải Phòng, Hải Dương, Sao Đỏ…, thành phố định hướng xây dựng Trung tâm đào tạo nhân lực vùng Duyên hải Bắc Bộ, đặc biệt trong các lĩnh vực logistics, tự động hóa, du lịch và công nghệ cao, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ chuyển đổi số, chuyển đổi xanh,…
Khát vọng mới, tầm nhìn mới
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Hải Phòng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030, xác định mục tiêu đến năm 2030: Xây dựng Hải Phòng trở thành thành phố cảng biển công nghiệp hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á; tiên phong trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo; là trung tâm kinh tế biển, du lịch chất lượng cao, dịch vụ – logistics và năng lượng sạch hàng đầu cả nước, trung tâm quốc tế về đào tạo, nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học – công nghệ biển. Đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng cao, an sinh và phúc lợi xã hội toàn diện, tiệm cận các thành phố tiêu biểu trong khu vực; quốc phòng – an ninh – trật tự an toàn xã hội vững chắc. Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố đoàn kết, có năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu cao, cán bộ tiêu biểu về bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng cống hiến; đi đầu trong xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa.
Trung tâm hành chính – chính trị hiện đại “công trình thế kỉ” của thành phố Hải Phòng. Ảnh: ST
Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu từng nhấn mạnh: Những mục tiêu Đại hội đề ra rất lớn lao, khó khăn và đầy thách thức; nhưng cũng là khát vọng phát triển, là trách nhiệm của Đảng bộ thành phố trước Nhân dân và đất nước.
Để hiện thực hóa khát vọng và mục tiêu mới của Thành phố, Đại hội đã đề ra 5 đột phá chiến lược: (1) Chuyển đổi số toàn diện trên mọi lĩnh vực; (2)Triển khai cơ chế, chính sách đặc thù phát triển, đặc biệt là Khu thương mại tự do thế hệ mới; (3) Hoàn thiện quy hoạch, đầu tư hạ tầng chiến lược đồng bộ; (4) Phát triển du lịch biển – văn hóa – di sản tầm khu vực, quốc tế; (5) Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đổi mới giáo dục, trọng dụng nhân tài.
Song song đó, thành phố cũng đề ra các nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu quả; Phát triển kinh tế xanh, bền vững; Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ; Chăm lo an sinh xã hội; Bảo vệ vững chắc quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu đề nghị ngay sau Đại hội: Toàn Đảng bộ khẩn trương quán triệt, tuyên truyền sâu rộng Nghị quyết Đại hội; phát động phong trào thi đua sôi nổi trong toàn thành phố. Triển khai ngay Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết, phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền và rõ kết quả, biến khát vọng thành hành động, biến khí thế, quyết tâm của Đại hội thành kết quả cụ thể.
Thành tựu nổi bật sau sáp nhập
Với sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Hải Phòng. Trước và sau sáp nhập, Hải Phòng đã nỗ lực và đạt được nhiều kết quả nổi bật trên nhiều phương diện phát triển kinh tế – xã hội.
Cụ thể, trong 10 tháng năm 2025: Thu ngân sách Nhà nước đạt 162.875,7 tỷ đồng, đạt 109,68%, tăng 32,02% so với cùng kỳ năm trước; Tổng chi ngân sách địa phương đạt 58.808,5 tỷ đồng, đạt 82,05%.
Tổng vốn đầu tư thuộc nguồn ngân sách Nhà nước do địa phương quản lý thực hiện ước đạt 24.968,2 tỷ đồng, tăng 27,20% so với cùng kỳ; Tính đến 20/10/2025, thành phố Hải Phòng có 1.761 dự án (bao gồm cả các dự án từ tỉnh Hải Dương cũ) còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư 50,64 tỷ USD; Tổng thu hút vốn đầu tư nước ngoài đạt 2.308,1 triệu USD.
Nhà máy sản xuất ô tô của VinFast. Ảnh: Vingroup
Các lĩnh vực sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản giữ được nhịp độ ổn định và phát triển tích cực; Sản xuất công nghiệp đạt mức tăng trưởng khá, trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò là động lực chính, là trụ cột tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp.
Tổng mức lưu chuyển hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt 309.633,5 tỷ đồng, tăng 15,12% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu từ hoạt động vận tải, kho bãi, dịch vụ ước đạt 142.113 tỷ đồng (tăng 14,61% so với cùng kỳ, bằng 82,37% kịch bản tăng trưởng của năm). Kim ngạch xuất khẩu 10 tháng ước đạt 33,37 tỷ USD (tăng 18,6% so với cùng kỳ năm trước).
Về phát triển du lịch, tổng lượt khách thành phố phục vụ ước đạt 12,87 triệu lượt, tăng 27,06% so với cùng kỳ, trong đó khách quốc tế ước đạt 763,37 nghìn lượt, tăng 8,71% so với cùng kỳ.
Các hoạt động về đời sống dân cư, công tác an sinh xã hội trên địa bàn tiếp tục được chính quyền các cấp quan tâm. Các chính sách an sinh xã hội được triển khai kịp thời, hiệu quả, đảm bảo đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân. Công tác quốc phòng an ninh, đối ngoại tiếp tục được giữ vững và đẩy mạnh.
Thành phố Hải Phòng có nhiều đột phá trong phát triển hạ tầng kinh tế – xã hội. Ảnh: Đức Nghĩa
Hải Phòng sau sáp nhập không chỉ mở rộng về địa giới, quy mô dân số và kinh tế – mà quan trọng hơn, thành phố đã mở rộng tầm nhìn phát triển, khơi dậy khát vọng vươn lên mạnh mẽ của người dân đất Cảng. Phát huy truyền thống “Thành phố Anh hùng”, kế thừa tinh hoa của xứ Đông, Hải Phòng đang từng bước khẳng định vị thế thành phố cảng biển hiện đại, văn minh, đáng sống, đi đầu trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa – nơi mỗi người dân được sống, cống hiến và tự hào về quê hương mình.
Trung Hiếu – Thu Ngọt
