Đình Cổ Vũ (phường Hàng Gai, Hà Nội) là nơi lưu giữ bộ sưu tập di vật văn hóa có giá trị lịch sử. Trong đó có các tấm bia đá cổ mang giá trị đặc biệt, được dựng từ năm Mậu Tuất, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 39 (1778), các bia có nội dung ghi việc xây dựng, trùng tu, sửa chữa và biểu dương những người công đức.
Được mệnh danh là phố tơ lụa, phố Hàng Gai (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) hiện đã trở thành phố sầm uất bậc nhất Thủ đô, với những cửa hàng tơ lụa san sát, luôn tấp nập du khách đến tham quan, mua hàng.
Phố Hàng Gai nằm ở thôn Cổ Vũ xưa, đoạn đường đi từ Hồ Hoàn Kiếm qua phố Hàng Bông đến Cửa Nam. Thôn Cổ Vũ không còn để lại mấy di tích cũ, chỉ còn lại một ngôi đình cổ ở số 85 Hàng Gai, đình thờ thần Bạch Mã và thần Linh Lang là hai vị thần được cúng thờ ở nhiều đình, đền trong thành phố; trước cửa đình Cổ Vũ còn một cây đa cổ thụ.
Đình Cổ Vũ không chỉ là di tích có giá trị về mặt lịch sử – văn hóa, kiến trúc – nghệ thuật, mà còn là một điểm văn hóa hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế đến tham quan. Đây là công trình văn hóa có niên đại xây dựng từ thời Lê, đã được UBND TP Hà Nội xếp hạng Di tích lịch sử cấp thành phố theo quyết định số 4285/QĐ-UBND ngày 4/8/2016.
Đình Cổ Vũ là ngôi đình cổ thờ thần Bạch Mã và thần Linh Lang. Ngôi đình thường được biết đến với hình ảnh cây đa cổ thụ mọc trùm cổng đình, tạo cảnh quan độc đáo, góp phần tạo thêm sự hấp dẫn của phố cổ Hà Nội trong mắt du khách.
Đình Cổ Vũ gắn với địa danh trước đây là phường Cổ Vũ, huyện Thọ Xương, tỉnh Hà Nội, sau đổi tên thành phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội. Đình được xây dựng lâu đời, thờ phụng thần Bạch Mã đại vương (thần trấn giữ phía Đông kinh thành Thăng Long) và thần Linh Lang đại vương (thần trấn giữ phía Tây kinh thành Thăng Long). Ngoài ra, di tích còn phối thờ Bảo Ninh công chúa phu nhân của Châu mục châu Chân Đăng dưới triều vua Lý Nhân Tông (1072 – 1128).
Trải qua thời gian dài, ngôi đình đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần qua các năm: Mậu Tuất niên hiệu Cảnh Hưng thứ 39 (1778); Tự Đức năm Tân Tỵ (1881); được trùng tu lớn vào năm Đinh Hợi (2007) với trình kiến trúc của các định bao gồm: Nghi môn, tiền tế và hậu cung. Đó là kiểu nhà có bố cục mặt bằng đặc trưng của kiến trúc truyền thống trong khu phố cổ, với hai nếp kiểu chữ “Nhị”, các hạng mục kiến truyền thống trong không gian khép kín vẫn bảo tồn được phong cách kiến trúc tuyền thống.
Năm 2019, Đình Cổ Vũ đã được quận Hoàn Kiếm phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo các hạng mục: Nghi môn, Đình chính, sân vườn, tường rào, lối đi, hệ thống cấp thoát nước, chống thấm, lắp đặt hệ thống chiếu sáng kiến trúc, hệ thống phòng cháy chữa cháy…
Đây là công trình văn hóa có niên đại xây dựng từ thời Lê, đã được UBND TP Hà Nội xếp hạng Di tích lịch sử cấp thành phố.
Mỗi năm 2 lần tại Đình Cổ Vũ, chính quyền và nhân dân địa phương tề tựu đông đủ để tổ chức tế lễ để tưởng nhớ công đức của các vị thần.
Ông Nguyễn Mạnh Linh, Chủ tịch UBND phường Hàng Gai giới thiệu về các tấm bia đá cổ đang được bảo tồn tại Đình Cổ Vũ.
Sau hơn 1 năm tu sửa, ngày 27/7/2022 (ngày 29/6 năm Nhâm Dần), cán bộ và nhân dân phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm tổ chức dâng hương hoàn thành dự án tu bổ, tôn tạo Đình Cổ Vũ. Đây là hoạt động ý nghĩa, phát huy những giá trị văn hóa lịch sử, lưu giữ di sản cho thế hệ mai sau và đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân, trở thành điểm tham quan, giới thiệu với du khách khi đến Thủ đô Hà Nội.
Bên cạnh đó, di tích còn có hệ thống các đạo sắc phong thần dưới triều đại Nguyễn: Duy Tân năm thứ 3 (1909); Khải Định năm thứ 9 (1924), ngoài việc giới thiệu về công tích và sự nghiệp của các vị thần được thờ, các di vật này còn minh chứng cho sự ra đời sớm của Đình Cổ Vũ. Giá trị nghệ thuật độc đáo của di tích được thể hiện tập trung qua hệ thống các di vật gỗ chạm như: Hoành phi, câu đối, cửa võng, ngai thờ… đã góp phần tôn thêm vẻ đẹp kiến trúc của di tích.
Những tấm bia đá và văn tự cổ còn được lưu tại lại Đình Cổ Vũ.
Bằng xếp hạng di tích thành phố được trưng bày tại Đình Cổ Vũ.
Ngày 27/7, UBND phường Hàng Gai dâng hương, khánh thành Đình Cổ Vũ sau thời gian đóng cửa tu bổ, tôn tạo, mở cửa đình đón nhân dân và khách du lịch đến thăm quan.
Trước thời điểm hoàn thành việc tu sửa, Đình Cổ Vũ mở cửa đón khách vào các ngày 14 – 15 và 29 – 30 các tháng Âm lịch. Sau khi hoàn thành việc tu sửa ( ngày 27/7/2022), phường Hàng Gai và quận Hoàn Kiếm xây dựng kế hoạch mở cửa đón khách tham quan vào tất cả các ngày trong tuần.
Trung Nguyên/Báo Tin tức
https://baotintuc.vn/anh/di-tich-van-hoa-dinh-co-vu-hap-dan-du-khach-20220731093237750.htm
