Kiên quyết từ phương châm tác chiến “đánh nhanh, thắng nhanh” chỉ trong hai ngày giải quyết tập đoàn cứ điểm Điện Biên chuyển sang phương châm tác chiến “đánh chắc, thắng chắc” là mấu chốt quyết định chiến thắng Điện Biên phủ…
Đại tướng Võ Nguyên Giáp – một thiên tài quân sự của Việt Nam được cả thế giới ngưỡng mộ
Thực ra, mọi chuyện gần như đã được quyết định trước khi Võ Nguyên Giáp lên Điện Biên trực tiếp chỉ huy chiến dịch theo chỉ đạo của Bác Hồ: “Đây là trận đánh quyết định của 9 năm kháng chiến nên chắc thắng mới đánh, chưa chắc thắng chưa đánh”. Lên tới Điện Biên thì phương châm “đánh nhanh, thắng nhanh” đã được Đảng ủy, Bộ chỉ huy mặt trận dưới sự chỉ đạo của đoàn cố vấn Trung Quốc do tướng Vi Quốc Thanh đứng đầu thống nhất lựa chọn. Chỉ có một người không đồng ý với chủ trương đó là tướng Phạm Kiệt, danh tướng của khởi nghĩa Ba Tơ, lúc đó được giao nhiệm vụ bảo vệ mặt trận. Ông là người duy nhất cho rằng chủ trương đánh nhanh thắng nhanh là nướng quân, sẽ thua và hết vốn liếng. Với linh cảm thiên tài, Võ Nguyên Giáp đã nghiêng về ý kiến của một người này.
Sau khi trực tiếp kiểm tra công tác chuẩn bị chiến đấu trên thực địa, so sánh lực lượng địch ta và sau 11 ngày đêm căng thẳng suy nghĩ gần như không ngủ, đại tướng đã quyết định hủy chủ trương “đánh nhanh, thắng nhanh”, dứt khoát chuyển sang chủ trương “đánh chắc, thắng chắc”, hủy giờ mở màn chiến dịch là ngày 27/1/1954, cho tất cả các lực lượng đã vào vị trí xuất kích, kể cả pháo binh, rút về phía sau để chuẩn bị kỹ càng lại. Và sau hơn 1 tháng rưỡi so với ngày dự định mở màn chiến dịch trước đó, ngày 13/3/1954, chiến dịch đã được Đại tướng khai hỏa. Thực tế, dù chuẩn bị kỹ càng hơn, bổ sung nhiều phương tiện chiến đấu, tăng cường binh lực, làm tốt hơn công tác hậu cần, phải qua 56 ngày đêm “khoét núi ngủ hầm, mưa dầm cơm vắt, máu trộn bùn non” (Tố Hữu), đến 7/5/1954, chúng ta mới toàn thắng ở trận quyết chiến chiến lược này.
Nếu bồng bột, lạc quan tếu với chủ trương “đánh nhanh, thắng nhanh”, muốn giải quyết tập đoàn cứ điểm 16 tiểu đoàn địch này với trang thiết bị vũ khí hiện đại bậc nhất bấy giờ trong vòng 2 ngày, ta chắc chắn thảm bại.
Đại tướng Võ Nguyễn Giáp và tướng Phạm Kiệt
Câu chuyện về quyết định khó khăn nhất trong đời cầm quân Võ Nguyên Giáp dẫn đến chiến thắng Điên Biên phủ thì ai cũng biết nhưng câu chuyện về thiên tài của Võ Nguyên Giáp trong chọn phương thức tác chiến và vị trí khởi đầu quyết định mùa xuân đại thắng mùa xuân 1975 thì chưa nhiều người được biết.
Chuyện là khi Bộ chính trị bàn về phương thức tác chiến chiến dịch mùa xuân 1975 có hai ý kiến khác nhau. Bí thư thứ nhất Lê Duẩn chọn phương thức tổng tấn công nối dậy tại các thành phố lớn như xuân Mậu Thân năm 1968, 1972, tất nhiên là đã rút kinh nghiệm thất bại của hai lần trên. Nhưng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp không nhất trí với ý kiến này, ông đề nghị chỉ nên chọn một thành phố để tấn công giải phóng, nếu thành công rất có thể dẫn đến một sự sụp đổ liên hoàn, ta sẽ có cơ hội tổng tấn công nổi dậy thành công toàn miền Nam. Võ Nguyên Giáp đề nghị chúng ta nên chọn một thành phố ở Tây Nguyên, nơi lực lượng địch mỏng và yếu. Và nơi ông chọn là Buôn Mê Thuột. Ông còn nêu rõ muốn chắc thắng phải đảm bảo yếu tố bí mật bất ngờ với một chiên dịch nghi binh hết sức công phu, phức tạp. Sau nhiều lần tranh luận thẳng thắn, cuối cùng người đưng đầu Đảng ta đã đồng ý theo phương châm tác chiến của Tổng tư lệnh.
Một quyết định sáng suốt, táo bạo, đã giành thắng lợi tuyệt đối trên chiến trường
Đại tướng Võ Nguyên Giáp và TBT Lê Duẩn sau đại thắng mùa xuân năm 1975
Kết quả, sau thời gian chuẩn bị kỹ càng, gian khổ, mưu trí, ta đã bất ngờ tấn công Buôn Mê Thuột và thành công ở mức cao nhất, làm rúng động không chỉ cả ở Tây Nguyên, khu 5 mà toàn miền Nam. Không biết thần hồn nát thần tính thế nào, sau khi Buôn Mê Thuột thất thủ, quân VNCH kéo nhau tháo chạy tán loạn khỏi Tây Nguyên theo đường 19 và đường qua Phú Bổn, bị ta phục kích đánh cho tan tác, kích thích cho cuộc tháo chạy hoặc đầu hàng dễ dàng ở toàn bộ khu 5. Kể từ ngày 10/3/1975, sau chiến thắng Buôn Mê Thuột, ta như không đánh mà liên tiếp giải phóng hàng loạt thành phố miền Trung như Đà Nẵng, Huế, Hội An, Tam Kỳ, Quảng Ngãi, Quy Nhơn, Tuy Hòa, Nha Trang…từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 4. Địch phần lớn đầu hàng hoặc rã ngũ, bỏ về quê, không có khả năng tập hợp phản kích như năm 1968 và năm 1972. Từ đó xuất hiện thời cơ ta hình thành các cánh quân lớn thần tốc táo bạo tiến thẳng về Sài Gòn, giải phóng toàn miền Nam, thống nhất đất nước ngay trong mùa xuân 1975, trước 1 năm kế hoạch giải phóng miền Nam trong 2 năm của Trung ương Đảng vạch ra năm 1974 (1975-1976).
Đại tướng Võ Nguyên Giáp trở lại thăm Điện Biên Phủ sau tròn 50 năm làm nên chiến công “vang dội cả địa cầu”
Không phải ngẫu nhiên sau Bác Hồ, đại tướng Võ Nguyên Giáp là vị lãnh đạo được nhân dân ta yêu mến nhất. Con người văn võ nhân đức toàn vẹn này là một trong những con người đẹp nhất trong lịch sử dân tộc ta.
Những ngày tháng tư cùng kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên phủ và 49 năm đại thằng mùa xuân 1975 này chúng ta càng nhớ tới ông, từng như một ngọn núi vẫn rực cháy giữa tuyết phủ dày như cảm nhận của một nhà váo người Pháp.
Hình như còn bao bí mật về ông mà chúng ta cần khám phá, nhà quân sự thiên tài, một trong 10 danh tướng bậc nhất của nhân loại trong lịch sử mà đất nước ta nhân dân ta may mắn có được, người từng rất bình tĩnh, an yên, luôn đặt lợi ích của đất nước của nhân dân cao hơn lợi ích riêng mình, vững niềm tin vào cái tốt cái chân thiện ở đời sẽ thắng thế giữa lúc bị bủa vây trong vu cáo, tị hiềm bẩn thiểu, bị hạ bệ bị thất sủng…
NGUYỄN THẾ KHOA
