Một bầu không khí u ám bao trùm Đại học Công nghệ Tshwane, nơi nhiều ca nhiễm nCoV gần đây được ghi nhận ở Nam Phi, nguyên nhân chủ yếu là do đột biến gen Omicron.
Sự gia tăng nhanh chóng số trường hợp dương tính với nCoV trong sinh viên đã khiến Đại học Công nghệ Tshwane (TUT) ở thủ đô Pretoria của Nam Phi phải đình chỉ tất cả các bài kiểm tra.
“Tuần trước, các nhà chức trách đã kiểm tra dữ liệu và nhận ra rằng có quá nhiều sinh viên TUT mắc bệnh Covid-19,” Nhinhla Africa Maphosa, một sinh viên của trường đại học, cho biết vào ngày 27 tháng 11. “Chúng tôi không có dữ liệu cụ thể, chỉ biết rằng tỷ lệ học sinh nhiễm virus rất cao ”.
Nam Phi là quốc gia đầu tiên báo cáo với Tổ chức Y tế Thế giới về Omicron, một chủng nCoV mới được cho là dễ lây lan hơn Delta. Mặc dù không rõ liệu chủng vi khuẩn này có gây ra bệnh nghiêm trọng hơn hay không, Pretoria và lãnh đạo trường học đang kêu gọi sinh viên tích cực đi tiêm phòng.
Ít sinh viên TUT muốn nói về chủng Omicron, nhưng sự xuất hiện của nó khiến nhiều người không đi tiêm phải đắn đo suy nghĩ, mặc dù cuối tuần qua trung tâm tiêm chủng của trường đã đóng cửa. Chỉ 22% thanh niên 18-34 tuổi ở Nam Phi đã được chủng ngừa Covid-19.
Manqoba Zitha, một học sinh được tiêm, cho biết cô sẽ thúc giục bạn cùng lớp đi tiêm.
“Tôi đang cố gắng khuyến khích họ tiêm vì điều đó có thể tránh được nCoV, một loại vi rút chết người và số người chết ngày càng tăng,” Zitha nói. “Bây giờ, khi chúng tôi bật TV lên, chúng tôi đều thấy mọi người ở khắp nơi đi tiêm phòng, vì vậy bạn bè của tôi cũng phải đi tiêm.
Hàng chục quốc gia trên thế giới đã thực hiện các biện pháp quyết liệt để ngăn chặn chủng vi khuẩn Omicron lây lan, bao gồm áp đặt các hạn chế đi lại đối với Nam Phi và các nước láng giềng.
Biện pháp này đã khiến nhiều nhà lãnh đạo châu Phi khó chấp nhận, bởi vì mặc dù WHO coi Omicron là một chủng “đáng lo ngại”, các nhà khoa học vẫn chưa rõ về độc lực của nó hoặc khả năng né tránh vắc xin của nó.
Theo WHO, bằng chứng sơ bộ cho thấy Omicron có thể làm tăng nguy cơ tái nhiễm ở những người đã bị nhiễm nCoV, nhưng có thể mất vài tuần để tìm hiểu liệu các loại vắc xin hiện tại có kém hiệu quả hơn trong việc bảo vệ chống lại các đột biến mới hay không.
“Chúng tôi kêu gọi tất cả những quốc gia đã áp đặt lệnh cấm đi lại đối với đất nước chúng tôi và các nước láng giềng ở khu vực Nam Phi ngay lập tức rút lại quyết định của họ”. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa đã thông báo vào ngày 28/11 trong bài phát biểu đầu của quốc gia này sau khi phát hiện ra chủng vi khuẩn mới vào tuần trước.
Nhiều chuyên gia vẫn hy vọng vắc xin sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả trong việc ngăn chặn sự tiến triển của bệnh nghiêm trọng và tiếp tục khuyến khích người dân tiêm vắc xin.
Tỉnh Gauteng, nơi có thủ đô hành chính Pretoria và thành phố lớn nhất Nam Phi Johannesburg, là tâm chấn của làn sóng Covid-19 mới. Theo các bác sĩ Nam Phi, ca nhiễm đột biến mới có các triệu chứng tương đối nhẹ và số người nhập viện không tăng đột biến.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng lần này sự lây nhiễm chủ yếu xảy ra ở những người trẻ tuổi Nam Phi và tình hình có thể nghiêm trọng hơn nếu virus lây lan sang những người lớn tuổi chưa được tiêm phòng. 41% người trên 18 tuổi ở Nam Phi được tiêm chủng, nhưng tỷ lệ tiêm chủng ở những người trẻ tuổi rất thấp.
Ít nhất ba cơ sở giáo dục đại học Nam Phi, Đại học Cape Town, Đại học Witwatersrand ở Johannesburg và Đại học Bang Free ở Bloemfontein, đã thông báo về việc chủng ngừa bắt buộc cho sinh viên vào năm tới. Một số chuyên gia cho rằng Nam Phi cần thực hiện các biện pháp quyết liệt hơn.
“Tôi nghĩ quyết định mà Nam Phi sắp đưa ra có lẽ xoay quanh yêu cầu bắt buộc phải tiêm phòng”, Mosa Moshabela, giáo sư sức khỏe cộng đồng tại Đại học KwaZulu-Nata ở Durban, cho biết.
Người dân Nam Phi do dự về vắc-xin đến nỗi gần đây chính phủ đã yêu cầu các bên trì hoãn việc giao hàng để họ có thời gian tiêm tất cả 19 triệu liều vắc-xin Pfize và Johnson & Johnson trong kho.
Tổng thống Ramaphosa hôm qua cũng kêu gọi mọi người nhanh chóng đi tiêm. “Tối nay, tôi kêu gọi những ai chưa được tiêm chủng hãy đến điểm tiêm chủng gần nhất”, ông nói. “Nếu bất kỳ ai trong gia đình hoặc bạn bè của bạn chưa tiêm, hãy khuyến khích họ làm như vậy.”
Các nhà khoa học từ lâu đã dự đoán về sự xuất hiện của một chủng vi khuẩn mới, nhưng sự gia tăng nhanh chóng của Omicron vẫn khiến các chuyên gia y tế Nam Phi phải sửng sốt.
Làn sóng lây nhiễm này bắt đầu sau một số bữa tiệc của sinh viên ở Pretoria. Số ca khả quan ban đầu chỉ vài trăm ca mỗi ngày, nhưng nhanh chóng tăng vọt lên vài nghìn ca. Nam Phi ngày 27/11 ghi nhận 3.220 ca nhiễm mới, trong đó 82% được phát hiện tại điểm nóng Gauteng. Con số này vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh của đợt trước, khi Nam Phi ghi nhận hơn 25.000 ca nhiễm mỗi ngày.
Tulio de Oliveira, giám đốc Nền tảng nghiên cứu đổi mới và giải trình tự gen KwaZulu-Natal, cho biết 90% ca nhiễm mới ở tỉnh Gauteng là do đột biến Omicron gây ra. Biến thể này cũng đã được ghi nhận ở tất cả chín tỉnh của Nam Phi.
Moshabela, một chuyên gia từ Đại học KwaZulu-Natal cho biết: “Chúng tôi dự đoán có thể có một chủng mới trong đợt thứ tư, nhưng chúng tôi không nghĩ rằng đó sẽ là một biến thể với nhiều đột biến như vậy. Chúng tôi thực sự bị sốc”.
Đình Tuyến (Theo AP )
