Như loạt bài Văn hiến điện tử đã phản ánh trước đó việc ông Thích Quảng Đạo ngang nhiên cơi nới, xây dựng mới nhiều hạng mục tại chùa Bửu Quang (nằm trong khuôn viên Khu di tích lịch sử danh thắng cấp quốc gia núi Chứa Chan, xã Xuân Thọ, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai) có nhiều dấu hiệu vi phạm. Tuy nhiên, hàng tháng nay lãnh đạo xã Xuân Thọ, lãnh đạo huyện Xuân Lộc và Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Đồng Nai vẫn chưa có biện pháp chấn chỉnh, xử lý gây nên nhiều bức xúc trong dư luận, đặc biệt là các Phật tử tại địa phương. Bên cạnh đó, ông Thích Quảng Đạo có dấu hiệu lạm quyền trong công tác quản lý, điều hành chùa Bửu Quang.
Những dấu hỏi trong việc xử lý vụ xây dựng trái phép tại chùa Bửu Quang
Ngày 13/2/2020 PV Văn hiến điện tử đã trực tiếp tới ghi nhận tại chùa Bửu Quang sau thời gian hơn một tháng chúng tôi phản ánh về việc ông Nguyễn Văn Đỉnh, pháp danh Thích Quảng Đạo đã bất chấp luật pháp ngang nhiên cho người cơi nới, xây dựng trái phép tại chùa Bửu Quang. Tới nay gần như tất cả các hạng mục xây dựng trái phép đã được hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Điều này cho thấy không có dấu hiệu của sự can thiệp từ chính quyền địa phương, cũng như các cơ quan ban ngành liên quan nhằm ngăn chặn thực trạng coi thường pháp luật nêu trên.
Để rộng đường dư luận, chúng tôi đã liên hệ với một số cơ quan chính quyền địa phương, cũng như các cơ quan ban ngành liên quan nhằm xác minh những vấn đề xây dựng trái phép nêu trên.
Trao đổi với qua điện thoại, bà Hồ Thị Bảo Nhung – Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực Văn hóa Xã hội của xã Xuân Thọ cho biết: “Mọi vấn đề liên quan đến báo chí đều phải do đồng chí chủ tịch UBND xã trả lời hoặc ủy quyền lại cho người có đủ thẩm quyền làm đại diện cho lãnh đạo xã. Vì vậy tôi không thể cung cấp thông tin gì cho các anh. Hiện tại đồng chí chủ tịch xã đang bận họp nên không thể tiêp các anh được”.
Khi chúng tôi đề nghị được đặt lịch làm việc với lãnh đạo xã, cụ thể là đồng chí chủ tịch, bà Nhung cho biết thêm: “Tôi sẽ báo cáo lãnh đạo, còn thời gian sắp xếp gặp gỡ báo chí khi nào thì tôi không thể hẹn trước. Có gì tôi sẽ gọi thông báo cho các anh sau”…Tuy nhiên, đến nay đã hơn nửa tháng trôi qua vẫn không thấy sự phản hồi từ lãnh đạo UBND xã Xuân Thọ.
Cùng ngày, chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo UBND huyện Xuân Lộc để xác minh thông tin. Tại buổi làm việc, ông Trần Duy Nguyện – Phó chánh văn phòng UBND huyện cho biết: “Lãnh đạo UBND huyện đã nhận được báo cáo từ lãnh đạo xã Xuân Thọ về vụ việc và đã có văn bản chỉ đạo xã Xuân Thọ và Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện rà soát lại những vấn đề báo chí đã nêu. Chúng tôi sẽ tăng cường công tác quản lý, cũng như yêu cầu chùa Bửu Quang bổ sung hồ sơ xin phép xây dựng.
Lãnh đạo huyện sẽ xin ý kiến của tỉnh để có biện pháp xử lý vụ việc trên tinh thần không bao che. Khi có thông tin, chúng tôi sẽ thông tin cụ thể đến báo chí sau”.
Liên quan đến vấn đề trên, chúng tôi đã có buổi làm việc với Thượng tọa (TT) Thích Tâm Minh – TBTS Giáo hội Phật giáo (GHPG) Việt Nam huyện Xuân Lộc. TT Thích Tâm Minh cho biết: “GHPG huyện chỉ quản lý những vấn đền liên quan đến con người và hoạt động Phật sự, còn việc xây dựng giáo hội không có thẩm quyền can thiệp. Ông Thích Quảng Đạo là một người thật thà, cả tin nhưng thiếu trình độ nên có những vấn đề không nắm được, nhiều khi còn bị người khác lợi dụng…”.
Ông Thích Quảng Đạo có đang lộng quyền hay không?
Năm 1973, HT Thích Thiện Tấn (tên thật là Võ Văn Lắng) được bổ nhiệm làm Trụ trì chùa Bửu Quang. Sau Giải phóng miền Nam năm 1975 chùa Bửu Quang trực thuộc sự quản lý của GHPG Việt Nam tỉnh Đồng Nai.
Ngày 11/5/1999, HT Thích Thiện Tấn nhận thấy tuổi cao sức yếu và để tránh việc tranh chấp sau khi mình viên tịch nên đã viết Di chúc lại cho bà Đỗ Thị Khỏe (sinh năm 1939) – Pháp danh Thích Nữ Diệu Tâm (là đệ tử của HT Thích Thiện Tấn) kế thừa chùa Bửu Quang. Đến ngày 18/7/2001, HT Thích Thiện Tấn tiếp tục lập một bản Di chúc bổ sung bàn giao toàn bộ tài sản tại chùa Bửu Quang bao gồm: 1 ngôi chùa mang tên Bửu Quang với diện tích xây dựng 400m2; 1 nhà mái tole diện tích 80m2 tại chân núi Chứa Chan và 4,27 ha đất trồng rừng và cây ăn trái… Cả hai bản Di chúc nói trên được thảo khi HT Thích Thiện Tấn còn minh mẫn và có người ký làm chứng. Đến tháng 12/2011 HT Thích Thiện Tấn viên tịch.
Sau khi HT Thích Thiện Tấn viên tịch, chùa Bửu Quang xảy ra tranh chấp nội bộ nên không thể bổ nhiệm được trụ trì. Được biết HT Thích Thiện Tấn có hai người đệ tử là Đỗ Thị Khỏe – Pháp danh Thích Nữ Diệu Tâm và ông Nguyễn Văn Đỉnh – Pháp danh Thích Quảng Đạo. Tuy nhiên, chỉ có Sư cô Thích Nữ Diệu Tâm là thường xuyên tu tập tại chùa Bửu Quang từ trước tới nay. Ông Nguyễn Văn Đỉnh trước đây là tu sĩ tại chùa nhưng sau này bỏ chùa đi nơi khác lập cơ sở tu tập mới và có đơn cam kết với HT. Thích Thiện Tấn là không bao giờ quay lại chùa nữa. Tuy nhiên khi HT Thích Thiện Tấn viên tịch ông Đỉnh với pháp danh Thích Quảng Đạo đã tìm mọi các để bổ nhiệm làm trụ trì chùa Bửu Quang mặc dù có nhiều ý kiến cho rằng ông này không đủ tiêu chuẩn.
Liên quan đến vấn đề trên, ngày 15/3/2012 Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Xuân Lộc (Mặt trận huyện) đã có công văn số 478/BC.MT do bà Nguyễn Thị Ngọc Chiến – Chủ tịch Mặt trận huyện ký với nội dung Báo cáo kết quả thực hiện sự chỉ đạo của UBTV huyện ủy về ổn định tình hình liên quan đến chùa Bửu Quang huyện xuân Lộc.
Trước đó, ngày 9/3/2012 Phó BTS Phật giáo tỉnh; trưởng và phó Ban Tôn giáo tỉnh Đồng Nai cùng các chức sắc trong Ban đại diện Phật giáo huyện Xuân Lộc đã họp và quyết định: giữ nguyên Ni cô Thích Nữ Diệu Tâm theo di chúc của cố HT Thích Thiện Tấn; Thành lập Ban quản trị chùa bao gồm: ông Nguyễn Minh Chí, ông Võ Văn Hạnh, ông Lê Minh Hiệp, ông Thích Quảng Đạo; không bổ nhiệm trụ trì đối với ông Thích Quảng Đạo…
Ngày 15/3/2012 Ban thường trực Mặt trận huyện phối hợp với Ban dân vận huyện cùng các ngành liên quan đã tổ chức làm việc với BĐD Phật giáo huyện Xuân Lộc để tác động hướng dẫn thực hiện các thủ tục thành lập Ban hộ tự để điều hành công việc trong thời gian chờ bổ nhiệm trụ trì mới. Phiên họp đã nhất trí các vấn đề: giữ nguyên Ni cô Thích Nữ Diệu Tâm theo di chúc của cố HT Thích Thiện Tấn, không đề nghị cấp trên bổ nhiệm trụ trì ông Thích Quảng Đạo…
Đến tháng 4/2012 với Công tác chỉ đạo giải quyết tình hình liên quan đến chùa Bửu Quang, xã Xuân Trường, ông Trần Tuấn Anh – Chủ tịch UBND huyện Xuận Lộc đã có Báo cáo cụ thể trong việc thực hiện công văn số 1268-CV/HU về công tác chỉ đạo giải quyết tình hình liên quan đến chùa Bửu Quang.
Trong khi các ban ngành đang xem xét giải quyết Hồ sơ bổ nhiệm trụ trì chùa Bửu Quang, ngày 25/1/2012, ông Nguyễn Văn Đỉnh đã tự nhận là Ban tổ chức chùa Bửu Quang và ký tên Tỳ kheo Thích Quảng Đạo gửi thư mời cho nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện đến dự lễ chung thất cố HT Thích Thiện Tấn gây nên sự phản ứng gay gắt của các Phật tử tại địa phương.
Ngày 8/2/2012 UBND huyện Xuân Lộc đã chỉ đạo phòng Nội vụ phối hợp với UBMTTQ huyện, công an huyện làm việc với BĐD Phật giáo huyện về các nội dung vi phạm của ông Nguyễn Văn Đỉnh và đi đến thống nhất với BĐD Phật giáo huyện việc đề nghị Ban tôn giáo tỉnh, BTS Phật giáo tỉnh Đồng Nai không bổ nhiệm trụ trì chùa Bửu Quang vì những vi phạm pháp luật trước đây của ông Thích Quảng Đạo.
Ngày 13/2/2012, UBND huyện Xuân Lộc đã có Báo cáo số 19/BC-UBND về việc báo cáo và đề xuất UBND tỉnh; Ban Dân vận Tỉnh ủy; Ban Tôn giáo tỉnh Đồng Nai thống nhất không bổ nhiệm trụ trì chùa Bửu Quang đối với ông Nguyễn Văn Đỉnh.
Ngày 16/3/2012 Ban Tôn giáo – Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai có công văn số 177/BTG-PG gửi BTS Phật giáo tỉnh Đồng Nai với nội dung: chưa xem xét chấp thuận cho đăng ký hoạt động tôn giáo, điều động, thuyên chuyển, bổ nhiệm đối với bất cứ tu sĩ nào về tại chùa Bửu Quang; BĐD Phật giáo huyện Xuân Lộc hướng dẫn, giúp đỡ cho chùa Bửu Quang lập ban quản trị, nhân sự trên cơ sở xem xét tờ di chúc và và tờ trình do cố HT Thích Thiện Tấn lập ngày 2/5/2011.
Ngày 28/3/2012 UBND huện Xuân Lộc đã có buổi làm việc với các thành viên BĐD Phật giáo huyện Xuân Lộc về việc thống nhất nhân sự thành lập Ban quản trị (BQT) chùa Bửu Quang. BQT điều hành công tác Phật sự chùa Bửu Quang gồm các thành viên: Tu sĩ Đỗ Thị Khỏe, pháp danh Thích Nữ Diệu Tâm làm trưởng ban; ông Nguyễn Minh Chí, pháp danh Quảng Chí làm thư ký và ông Nguyễn Đức Dũng, pháp danh Quảng Dũng làm thủ quỹ… BQT sẽ hoạt động trong thời hạn 1 năm kể từ ngày thành lập. Sau thời hạn này, UBND huyện sẽ cùng BĐD Phật giáo huyện Xuân Lộc sẽ đánh giá hiệu quả của BQT để cùng nhau thống nhất các vấn đề tiếp theo.
Ngày 31/1/2019 Thượng tọa Thích Huệ Khai – Phó trưởng ban thường trực Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Đồng Nai đã ký công văn số 46/TB-BTS Thông báo về việc cử nhân sự tạm thời quản lý chùa Bửu Quang. Nội dung thông báo nêu rõ: “Tạm thời giáo trách nhiệm trực tiếp quản lý tài sản và tài chính cho Thượng tọa Thích Quảng Đạo (Nguyễn Văn Đỉnh) và sư cô Thích Nữ Diệu Tâm (Đỗ Thị Khỏe)… Thượng tọa Thích Quảng Đạo và sư cô Thích Nữ Diệu Tâm có trách nhiệm đồng quản lý tài sản và tài chính của chùa Bửu Quang…”.
Về nhân thân của ông Nguyễn Văn Đỉnh (Thích Quảng Đạo), theo công văn số 3377/UBND-VX của UBND huyện Xuân Lộc ngày 30/10/2012 từ năm 1997 đến năm 2012 ông này đã có 13 lần vi phạm pháp luật trên lĩnh vực xây dựng cơ sở thờ tự trái phép trên phần đất 327 do Hạt Kiểm lâm huyện Xuân Lộc quản lý như thành lập cơ sở tôn giáo và hoạt động tôn giáo trái phép với các hành vi cụ thể sau: bói toán, mê tín dị đoan, xem xăm, gieo quẻ… Các hành vi trên của ông Đỉnh đã bị UBND xã Xuân Trường và UBND huyện Xuân Lộc, nhiều lần nhắc nhở, lập biên bản xử phạt nhưng ông này không chấp hành và tiếp tục xây dựng, cơi nới cơ sở sinh hoạt tôn giáo trái phép và tự ý đặt tên cho cơ sở trái phép này là “chùa Quảng Đạo”. Lần gần nhất (lần thứ 14) ông Nguyễn Văn Đỉnh bị UBND xã Xuân Thọ xử phạt Vi phạm hành chính là về hành vi phá hoại rừng phòng hộ tại khu vực núi Chứa Chan số 48/QĐ-UBND ngày 8/8/2018 với tổng số tiền 8.750.000 đ.
Hiện tại Ni cô Thích Nữ Diệu Tâm đang lâm bệnh nặng không thể đồng trực tiếp quản lý chùa Bửu Quang. Phải chăng việc Ni cô Thích Nữ Diệu Tâm không đủ sức khỏe để điều hành chùa nên ông Thích Quảng Đạo đã tự cho phép mình tự đứng điều hành mọi hoạt động của chùa Bửu Quang kể cả việc xây dựng, cơi nới trái phép chùa Bửu Quang mà dư luận đang quan tâm trong thời gian qua?
Từ những vấn đề trên, phải chăng ông Thích Quảng Đạo đang có dấu lạm quyền trong việc quản lý, điều hành chùa Bửu Quang với nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật, những quyết định của các ban ngành liên quan và những quy định của GHPG Việt Nam tỉnh Đồng Nai khi chỉ được giao “tạm quyền quản lý”?
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến quý độc giả diễn biến vụ việc trong kỳ báo tiếp theo./.
Nhóm PV
