Chào mừng Đại hội Hiệp hội hoa Lan Việt Nam (AOV) lần thứ Nhất vào tháng 6/2022; Hiệp hội hoa Lan Việt Nam phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu bảo tồn và phát huy Thơ Ca Đất Việt (thuộc Viện Nghiên Cứu Bảo tồn & Phát huy Văn hóa Dân Tộc) tổ chức Cuộc thi sáng tác Thơ về hoa Lan Việt Nam chủ đề: “Thiên hạ đệ nhất sắc hương” tới toàn thể bạn yêu thơ, yêu Lan trong và ngoài nước.
TRẦM TỎA DÂNG ĐỜI CẢM THỨC KHÁT VỌNG NHÂN SINH
(Cảm nhận đọc thơ viết về lan của tác giả Trần Kim Sơn)
Tôi đã đọc các bài thơ trong cuộc thi “Hoa lan – Đệ nhất sắc hương”. Đọc nhiều lần. Lọc ra được “top” bài đầu theo cảm thích riêng. Thật thú vị! Càng thú vị hơn khi trong “top” ấy, phần đông là cây bút nữ… Phải chăng hương sắc thanh cao, vươn nắng đón mưa, dung dị cảm giao trời đất hoa lan là những gì cao quý mà tạo hóa đã ban cho lan, cho “phái đẹp”. Thôi thúc viết những dòng cảm nhận về “thơ lan”. Không thể không viết. Mỗi chùm có một vẻ hay riêng: Cảm xúc trầm dâng; triết luận nhân sinh; hồn nhiên tinh sáng; khát vọng vươn xa; tinh tế mỹ cảm; tâm tình thơm tỏa…
Và tôi viết về chùm thơ của Trần Kim Sơn, một tác giả nữ. (Bạn đọc có thể đọc chùm thơ đăng trang FB Trần Kim Sơn)
Chùm thơ hay! Thẩm chọn về thơ hay có thể “gặp nhau” hoặc không cùng cảm nhận. Với tôi thơ hay là thơ có nền cảm xúc, nhịp con tim, có nỗi niềm, khát tươi mỹ cảm… “Thơ lan” Trần Kim Sơn đã hội tụ được những mong có đó. Ba bài của chị là ba bông lan khác nhau nhưng đều đau đáu khát vọng nhân sinh, điểm rơi rung cảm.
– Câu thơ hồn hóa, ảo diệu, giàu nội lực tâm cảm dụ người đọc đến những liên tưởng đa chiều, đa tầng.
– Từng bài có thi tứ, cung bậc tình cảm riêng nhưng đọc cả chùm thơ ta nhận ra rất rõ chân dung tư tưởng, tình cảm, khát vọng của tác giả trong hồn thơ bản năng, tinh tế, nâng niu hương sắc, nhân ái tình đời.
– Âm hưởng thơ sang trọng, từ ngữ tinh lọc, giàu thi chất.
Với bài “VŨ ĐIỆU LAN”, thể thơ lục bát viết rất khó hay, thế mà chị đã viết:
“Lan khai nhụy giấc thiên thanh
Sắc đời rọi thắp thực tinh khiết ngời
Rân rân ngấn giọt ngọc khơi
Bồng xoay điệu vũ búp chồi giỡn sương…”
Mỗi câu thơ một nét giao cảm giữa hoa lan với gió sương nhưng ở đó lòng người đam mê, khát mong được vũ điệu cùng lan. Cái đẹp là vô hạn, khát vọng nhân sinh là vô hạn. Khát vọng để mở lòng, hết mình thơm tỏa như lan:
“Chạm mây vút nét can trường
Cuộn vòng dang rộng còn thương những gì.”
Đam mê theo cảm mỹ vô hạn để rồi nhận ra điều còn lớn lao hơn thế: Ở bên lan cái đẹp vừa là nơi đến, vừa dẫn sắc, dẫn hương để cảm thức của con người vượt bước. Nhân sinh được đẩy lên khi ta nhìn rõ chân giá trị, lợi ích nhiều mặt của hoa lan:
“Nghe tiền nhân chuyện gần xa
Lan lay mạch khát vỡ òa trăm năm…”
Chuyện gần xa, chuyện lan quý giá, hồn hậu cho ta mở lối mới ươm trồng khao khát mới.
Dâng theo mạch cảm ấy bài “PHI ĐIỆP THƠM TRĂNG” thi âm, thi ảnh ngời lên nét tinh tế rung buông. Con chữ như cánh lan mềm mướt, thanh hương lan tỏa, tà áo lụa mịn màng thướt tha lơi bước nơi tiên cảnh bồng lai:
“Phi điệp tinh khôi mây nõn
Chắt riêng ký tự tuôn trào”
“Mềm dịu như tà áo lụa
Khuôn ngà đài các phấn hương”.
“Đài các phấn hương” đâu chỉ riêng về nơi lá ngọc cành vàng. Sắc hương tạo hóa trời ban đó còn mong cho muôn vàn cùng thiên lương thấu cảm:
“Cởi phiên đăng trình vạn lý
Lặng nghe lan hát thương miền
Vô tận, vô chung, vô thủy
Mong cầu khắp chốn bình yên”…
Nhân sinh cứ rộng dài thăm thẳm nỗi cảm thế để tìm đỉnh dâng lên:
“Tháng giêng khẽ rơi ánh bạc
Bàu xuân dâng sóng mấy tầng
Ngả động bờ khuya tỉnh thức
Nhịp mùa phi điệp thơm trăng”.
Với những câu thơ như thế này người đọc chỉ có thể thả hồn mà cảm, mà phiêu diêu liên tưởng những giao tâm đời người trong “khát vọng lan”.
Với bài: “CÁNH THỞ NHÁNH LAN RỪNG”, tác giả trải hồn “thi tứ” từ mối tình trong đạn bom. Tình yêu – Hương sắc là bất diệt. Càng trong máu lửa, khát vọng yêu thương càng bỏng cháy: “Cánh lan cười lời tỏ lựng sắc hương”.
Tình yêu da diết thế mà đau đớn hồn lan:
“Khoảng trời lạnh tấm chăn mây rời rợi
Cây cỏ cúi đầu. Khép mùa chờ bóng suối hiển linh”.
Lan an nhiên thương con người, vượt qua tất cả, nuôi khát vọng sống đẹp bằng hơi thở tình yêu:
“Nén tâm can vạn ngày xanh xao đá nảy mầm
Bởi chiến tranh đâu phải ván bài phận số
Ngủ yên nhé gió ru em ấm êm vầng lá đổ
Tim ơi!
Cánh thở nhánh lan rừng…”
Từ muôn thuở lan đã là là sinh thể thiên nhiên kiều diễm, kiêu sa, là tinh trong cao quý cho tình yêu trinh khôi của con người. “Lan” Trần Kim Sơn là dòng lan “ngầm tỏa, trầm thơm”… Người đọc lặng rưng theo thơ chị để rồi sâu ngấm: Cảm thức khát vọng nhân sinh là hơi thở mà lan duyên thấm, ươm chăm dung dưỡng, đòng đưa cho thao thiết đời người…
Họ tên tác giả: Vũ Quang Trạch
Bút danh: Vũ Quang Trạch
Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Thanh Hóa.
Địa chỉ: 36B, Trần Oanh, phường Trường Thi, T.P Thanh Hóa
Điện thoại: 0912554380 ; 0913250797; Email: cangnghison@gmail.com ! Zalo: Vu Quang
