Bắc Giang nơi lưu giữ những truyền thống văn hóa đậm nét và đa dạng, với nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú để phát triển du lịch. Những năm gần đây, bức tranh du lịch của Bắc Giang đã có sự thay đổi rõ nét, trở thành điểm đến hấp dẫn thân thiện và mến khách.
Tiềm năng, thế mạnh
Bắc Giang vùng đất văn hiến, với khoảng 2.300 di tích, trong đó có 593 di tích đã được xếp hạng. Bắc Giang có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử. Nổi bật là thành cổ Xương Giang (thành phố Bắc Giang); khu di tích cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế, khu di tích cách mạng Hoàng Vân, di tích Y Sơn (huyện Hiệp Hòa); chùa Vĩnh Nghiêm (huyện Yên Dũng) – nơi lưu giữ kho mộc bản với 3.050 bản ván khắc đã được UNESCO công nhận là Di sản ký ức thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương năm 2012; đình, chùa Thổ Hà (huyện Việt Yên); đình, chùa Tiên Lục và cây dã hương nghìn năm tuổi (huyện Lạng Giang)… Đó là điều kiện thuận lợi để Bắc Giang phát triển nhiều loại hình du lịch như: du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch khám phá, trải nghiệm…
Bắc Giang có địa hình là sự kết hợp giữa vùng đồng bằng và vùng núi cao, tạo nên những cảnh quan núi rừng hấp dẫn, những đỉnh núi hiểm trở, thác nước cùng những thảm động thực vật phong phú như: Khu danh thắng Tây Yên Tử với rừng nguyên sinh Khe Rỗ, suối Nước Vàng, Khe Đin, Đá Ngang; cao nguyên Đồng Cao; khu du lịch sinh thái Suối Mỡ, hồ Khuôn Thần, hồ Cấm Sơn, dãy núi Nham Biền…
Ngoài ra, Bắc Giang còn được biết đến với các di sản văn hóa phi vật thể như quan họ với 18 làng quan họ cổ, ca trù, cùng nhiều nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số. Nhiều làng nghề truyền thống ở Bắc Giang được lưu giữ, bảo tồn và phát triển đến ngày nay như: mây tre đan Tăng Tiến, làng bánh đa Thổ Hà (Việt Yên), gốm làng Ngòi, làng bánh đa Kế, làng bún Đa Mai (thành phố Bắc Giang)… Cùng với đó là những đặc sản tươi ngon như vải thiều Lục Ngạn, xôi trứng kiến, nham trám Hoàng Vân, chè bản Ven, gà đồi Yên Thế, sâm nam Núi Dành…
Tạo sức bật cho phát triển du lịch
Nghị quyết 112 của TU Bắc Giang về phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 xác định rõ quan điểm, mục tiêu phát triển du lịch của tỉnh, điều này thể hiện quyết tâm chính trị, tầm nhìn chiến lược của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh, nhằm tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy của các cấp ủy đảng, chính quyền và hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở về phát triển du lịch, coi phát triển du lịch là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, là sự nghiệp chung của toàn Đảng bộ, của các cấp chính quyền và toàn xã hội; hiện thực hóa các chủ trương, định hướng phát triển du lịch vào thực tiễn; gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đơn vị liên quan đối với kết quả phát triển du lịch.
Để hiện thực hóa Nghị quyết đi vào cuộc sống, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành nhiều kế hoạch, chương trình để kịp thời tổ chức thực hiện, như: Kế hoạch số 298/KH-UBND ngày 28/6/2021 triển khai thực hiện Nghị quyết số 112-NQ/TU ngày 15/6/2021của BCH Đảng bộ tỉnh; Kế hoạch 4144/KH-UBND ngày 16/8/2021 tuyên truyền quảng bá, xúc tiến du lịch tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2021-2025; Đề án phát triển du lịch cộng đồng giai đoạn 2021-2030; Đề án phục dựng con đường Hoàng Dương phật pháp của các Tổ phật giáo chúc lâm Yên Tử giai đoạn 2021-2030; BCĐ phát triển du lịch tỉnh ban hành kế hoạch hoạt động hàng năm và tính đến nay 10/10 huyện, thành phố đã ban hành nghị quyết chuyên đề, kế hoạch để chung sức, đồng lòng xây dựng, phát triển các sản phẩm du lịch của tỉnh.
Về công tác tuyên truyền, quảng bá, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu cho tỉnh tổ chức thành công Tuần Văn hóa – Du lịch năm 2019, 2020; tổ chức 4 sự kiến đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với: Chùa Vĩnh Nghiêm huyện Yên Dũng; chùa Bổ Đà huyện Việt Yên, khu di tích lịch sử Chiến thắng Xương Giang TP Bắc Giang và khu ATK II Hiệp Hòa. Thực hiện kết nối, mở rộng liên kết ngoài tỉnh và từng bước tham gia hội nhập quốc tế về du lịch; triển khai xây dựng hệ thống Cổng thông tin du lịch thông minh, hệ thống quản lý thông tin du lịch; từng bước phục dựng, khai thác tuyến du lịch độc đáo, đặc sắc, chỉ riêng ở tỉnh Bắc Giang có, theo Con đường hoằng dương phật pháp của các Phật tổ Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử…
Cùng với đó, tỉnh Bắc Giang cũng đặc biệt chú trọng đẩy mạnh thu hút các dự án đầu tư phát triển du lịch. Giai đoạn vừa qua, UBND tỉnh phân bổ hơn 150 tỷ đồng từ Ngân sách TW và Ngân sách tỉnh cho phát triển hạ tầng du lịch; UBND tỉnh chấp thuận cho Công ty Cổ phần Tập đoàn FLC tài trợ kinh phí khảo sát, lập quy hoạch chi tiết xây dựng Khu đô thị du lịch sinh thái thể thao Khuôn Thần tại xã Kiên Lao huyện Lục Ngạn và khu đô thị du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng, thể thao, vui chơi giải trí hồ Hố Cao, xã Hương Sơn, huyện Lạng Giang; Tập đoàn Vingroup tài trợ kinh phí khảo sát, lập quy hoạch phân khu xây dựng Khu vực dãy núi Nham Biền thuộc các xã Tân Liễu, Tiền Phong huyện Yên Dũng và xã Đồng Sơn, thành phố Bắc Giang; năm 2018, lần đầu tiên UBND tỉnh tổ chức thành công Hội nghị Xúc tiến đầu tư du lịch, tại Hội nghị, UBND tỉnh đã trao quyết định chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và biên bản ghi nhớ đầu tư cho 10 doanh nghiệp với 16 dự án đầu tư với tổng số vốn hơn 35 nghìn tỷ đồng.Vốn đầu tư thực hiện của các dự án du lịch trong giai đoạn 2016-2020 đạt khoảng 1.800 tỷ đồng, cao gấp 6,4 lần so với giai đoạn 2010-2015.
Trên địa bàn tỉnh đã có những sản phẩm du lịch được xây dựng, hoàn thành và đưa vào khai thác có hiệu quả, điển hình như các dự án: Khu du lịch tâm linh – sinh thái Tây Yên Tử (đang triển khai giai đoạn 2, với tổng số vốn đã đầu tư trên 1000 tỷ đồng); Sân golf, dịch vụ Yên Dũng (hoàn thành giai đoạn 1 với tổng vốn đầu tư trên 800 tỷ đồng); các dự án sân golf huyện Việt Yên; sân golf huyện Lục Nam đang được đầu tư xây dựng, nhằm đón lượng lớn khách du lịch cao cấp đến tỉnh, đưa sản phẩm du lịch thể thao golf là một trong 4 sản phẩm du lịch chủ lực của tỉnh. Bên cạnh đó, các công trình bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt những địa điểm khởi nghĩa Yên Thế; Khu di tích lịch sử lưu niệm Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân (Khu 12); Thiền viện Trúc lâm Phượng Hoàng; Nhà lưu giữ Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm; Đền Thần Nông huyện Lục Nam…
Năm 2021, do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, kết quả thực hiện các chỉ tiêu về phát triển du lịch của tỉnh giảm mạnh so với các năm trước. Tổng số khách du lịch đạt khoảng 400 nghìn lượt (giảm khoảng 60 % so với năm 2019 và năm 2020). Doanh thu từ các hoạt động du lịch đạt khoảng 137 tỷ đồng (giảm 72% so với năm 2019; giảm hơn 65% so với năm 2020). Để từng bước thích ứng với tình hình mới trong bối cảnh dịch bệnh covid -19, từ ngày 22/3/2022 tỉnh Bắc Giang bắt đầu mở rộng đón khách tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng… Du khách có thể lựa chọn hình thức đi theo tour trọn gói, khép kín của các công ty lữ hành tổ chức hoặc khách đi lẻ, tự chọn dịch vụ gắn với quy trình kiểm soát phòng, chống dịch an toàn bảo đảm sự linh hoạt, thuận lợi cho khách du lịch. Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, với những tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, du lịch của Bắc Giang sẽ lại tiếp tục có nhiều bứt phá, là điểm đến hấp dẫn thân thiện và mến khách của khách du lịch trong và ngoài nước.
Thế Hiếu/ Văn hiến Việt Nam