Thế là đêm cuối của vòng 1/8 Euro 2020 vẫn hay, bất ngờ và đáng xem đến những giây phút cuối cùng. Đúng là chưa có Euro nào hấp dẫn như vậy.
Ucraina như hoàn toàn lột xác, thi đấu tưng bừng trước Thụy Điển, một đội khá mạnh, đứng đầu bảng E trên cả Tây Ban Nha và chiến thắng nghẹt thở ở phút bù giờ hiệp phụ thứ 2, phút 121, với tỷ số 2-1. Người ta từng chiến thắng không ít ở phút 91, 92….99. Nhưng chiến thắng ở phút 121 là cực hiếm có khi chưa có ai làm được nhưng Ucraina đã làm được bằng một bàn thắng tuyệt đẹp.
Tuy vậy, với đội bóng của Sevchenko, vào tứ kết đã là thành công lớn nhất trong lịch sử của họ, khó hy vọng đi xa hơn. Bởi phía trước họ là bức tường Anh dường như họ không đủ sức công phá. Nhất là khi Anh trước đó vài giờ không quá vất vả vượt qua Đức, một ông kẹ của các kỳ Euro World cup.
Dù thành tích đối đầu Anh-Đức sau 30 lần gặp nhau từ năm 1930 đến nay là 15-15. Nhưng sau một lần thua Anh ở chung kết World 1966, để cho đội của quê hương bóng đá được đăng quang. Ở các World cup và Euro sau đó, Đức luôn knock out Anh mỗi khi tái ngộ tức là luôn trên tài. Gần nhất là tại vòng 1/8 World cúp 2010, Đức đã tàn sát Anh với tỷ số 4-1. Đau nhất đấy là năm Anh có đội hình cực mạnh, được coi là ứng cử viên vô địch số 1, trên cả Tây Ban Nha, đội sau đó đã đoạt cúp.
Euro 2020 này là khi Đức bê bết nhất trong lịch sử của đội 4 lần vô địch Thế giới , 3 lần vô địch châu Âu. Họ bị loại ở vòng bảng ở World cup 2018 và may mắn qua được vòng bảng Euro 2020 này.
Tuy vậy, ngay cả khi yếu thế nhất, thắng được Đức không bao giờ là dễ. Bằng chứng là sau khi thua Pháp, Đức đã đo ván đương kim vô địch Bồ Đào Nha của Ronaldo đầy tài năng, tham vọng với tỷ số 4-2.
Đánh giá đúng sức mạnh của đối thủ để có lối đá phù hợp và việc dùng người đúng của Southgate đã làm nên chiến thắng của Anh trước Đức lần này. Đặc biệt là việc mạo hiểm tin dùng Rahaem Sterling, người vừa có một mùa giải thất vọng với Man City và luôn bị cổ động viên Anh kỳ thị, đòi thay bằng Marcus Rashford.
Đáp lại lòng tin của Southgate, Sterling là mấu chốt làm nên chiến thắng trước các đối thủ cứng cựa Coatia và Sec. Và ở trận gặp Đức, Sterling lại ghi bàn mở đầu ở phút 75, tạo hưng phấn cho Harry Kane tịt ngòi từ đầu giải ghi bàn kết liễu kình địch Đức với tỷ số 2-0.
Dù chưa thật hay nhưng Anh đã thắng Đức bằng sức trẻ, bằng sự mạnh dạn thay máu của Southgate. Southgate không quá giỏi về chiến thuật, lối đá nhưng nhạy bén trong nhận ra người tài, dám mạo hiểm trong việc dùng người, nhất là người trẻ, bất chấp dư luận. Ông hơn Joachim Low ở đó. Đức thua vì đã quá già nua, cũ kỹ, cầu toàn. Joachim Low sau 15 năm cầm quân, dám thay đổi lối đá xe tăng truyền thống, tạo nên lối chơi kỹ thuật và hiệu quả hơn. Ông đã cùng Đức lập nên những thành tích vang dội ở tất cả các giải đấu lớn, nhất là vô địch World cup 2014, nhưng vài năm gần đây đã tỏ ra quá bảo thủ, làm đội Đức xuống dốc không phanh. Họ bị thua Hàn Quốc 0-2, loại ở vòng đấu bảng World 2018 và suýt thua Hung để bị loại ở vòng bảng Euro năm nay. Low vẫn tin dùng nhiều cầu thủ thế hệ 2014, lãng phí cả một thế hệ trẻ nhiều tài năng của Đức ở trong và ngoài nước, giữ một lối đá cũ kỹ, thiếu sức sống. Việc Đức bị loại sẽ chính thức chấm dứt triều đại quá dài của Joachim Low là một may mắn cho nền bóng đá giàu truyền thống của Đức.
Về việc này, nước Đức nên biết ơn tuyển Anh của Soutggate trẻ trung với những Sterling, Rashford, Jonston, Foden, Grealich, Sancho, Mout, Maguire…đã đem đến một bài học về việc làm mới mình.
Còn đội Anh, những gì họ đã thể hiện, chưa phải là tất cả. Họ còn không ít át chủ bài sẽ được sử dụng khi cần thiết.
Với các đối thủ sẽ có thể gặp ở tứ kết, bán kết không quá mạnh như Ucraina, Séc hoặc Đan Mạch, tin rằng Anh sẽ là ứng cử nặng ký cho một xuất ở trận chung kết Euro 2020. Và đối thủ cuối cùng rất có thể là Italia, một đội cũng rất trẻ trung, tài năng và giàu khát vọng như họ. Nói như vậy chứ biết đâu trận chung kết Euro 2020 sẽ diễn ra giữa Séc và Thụy Sĩ và Euro sẽ có một nhà vô địch mới. Ai dám nói sẽ không có một chuyển cổ tích như thế khi nó đã được viết bởi Đan Mạch và Hy Lạp năm 1992 và 2004. Một Euro kỳ diệu như Euro 2020, nên có một cái kết huyền hoặc như vậy mới xứng đáng, phải không các bạn?
Nhà báo Nguyễn Thế Khoa
