Sáng nay có đi học không? Rảnh không? – Hôm nay tôi được nghỉ, nhưng rảnh hay không thì còn tùy. Nếu chị Hân rủ đi chợ thì tôi rảnh, còn đi chùa thì không. Vu lan đi chùa để nhận cái bông màu trắng cài lên áo, buồn lắm.
– Hả? Rảnh không? – Chị Hân lặp lại.
Tôi rề rà:
– Thì em được nghỉ, nhưng…
– Đừng nhưng nhị gì nữa. Dạy giùm chị bữa nay đi.
Tôi há miệng:
– Dạy? Em dạy? Em làm sao mà dạy học trò viết chữ nổi?
– Nói là dạy nhưng hôm nay không phải giảng bài chấm bài, hôm nay là môn định hướng.
– Nhưng…
– Chỉ là dắt bọn nhỏ đi chơi thôi, như chị vẫn thường kể cho em nghe đó.\
– Trời ơi, chỉ nghe chị kể thôi mà em có thể trở thành cô giáo được sao?
Chị Hân bật cười:
– Hôm nay rằm, làm phước đi mà.
– Mà hôm nay chị đi đâu?
– Chị ở nhà nấu mấy món chay thắp nhang cho má.
Lý do này thì tôi nín thinh.
– Hay là em ở nhà nấu? – Chị Hân vừa nói vừa cười như đi guốc vào bụng tôi.
Nấu bữa cơm thường ngày thì tạm ổn chứ nấu món đặc biệt để bày bàn cúng thì chắc là tôi nấu xong thì… tự ăn hết luôn cho rồi!
*
Lớp học đặc biệt này chỉ có mười học trò. Và dù chỉ mười nhưng cũng ồn ào như mọi lớp học trên thế gian này khi vắng cô giáo. Tôi dừng lại ngay cửa.
Một cậu bé đang áp cái đồng hồ sát tai, vang tiếng lảnh lót “ten past eight”. Tôi đã nghe chị Hân kể về cậu bé tên Hùng và cái đồng hồ biết nói này, nhưng chưa biết là nó nói tiếng Anh.
Hùng cao giọng:
– Tám giờ mười rồi đó.
Cả lớp nhao nhao:
– Trễ mười phút.
– Tụi mình sẽ đòi cô Hân bù lại mười phút.
– Hơn mười phút.
– Sao?
– Tại vì bây giờ cô vẫn chưa tới, tí nữa cô tới là coi như trễ hơn mười phút.
Tôi bật cười, nghe tính toán kiểu này thì đích thị là Minh, cậu bé giỏi toán nhất lớp.
Tiếng cười của tôi khiến mọi nhao nhao im bặt, cả lớp nghiêng tai về phía cửa.
– A, cô tới..
– Cô…
– Không phải cô.
– Chào các em – Tôi nói – Cô là Hà, hôm nay cô dạy thay cô Hân.
Cả lớp lí nhí:
– Dạ… chúng em chào cô.
Tiếng thở phì ra không che giấu. Có vẻ như tất cả đều đang cùng chung ý nghĩ là môn học định hướng hấp dẫn của hôm nay sẽ bị thay bằng cái môn chán ngắt nào đó và người dạy thì rất xa lạ với thế giới khiếm thị.
Tôi đã định nói tôi là em chị Hân, hầu như ngày nào tôi cũng nghe kể về các em, có thể nói tôi và các em đã quen nhau rồi.
Nhưng bây giờ tôi sẽ không nói gì cả. Không khí chùng xuống của cả lớp khiến cục tự ái trong tôi dâng lên.
Không cần là em của chị Hân tôi cũng sẽ khiến hôm nay trở thành một kỷ niệm khiến bọn nhỏ không thể quên, thật đặc sắc, chắc chắn vậy.
Tôi im lặng để bọn nhỏ bí xị thêm chút nữa, giống như trước kia má tôi thường giấu bịch chè dưới đáy giỏ cho tới khi tôi đành chịu chắc là không có quà cho mình thì má mới đưa ra. Niềm vui bất ngờ không gì sánh bằng.
Những bàn tay lần tìm cái dùi và cuốn vở mà ngập ngừng không biết nên lấy cuốn vở của môn nào.
– Thưa cô, hôm nay mình học môn gì ạ? – Câu hỏi thốt lên bằng giọng cam chịu.
– Theo thời khóa biểu thì hôm nay lớp mình học môn gì hả các em?
– Dạ thưa cô môn định hướng – Câu trả lời có vẻ nhấp nhỏm chờ đợi.
Tôi nhả từng tiếng:
– Vậy thì đương nhiên là chúng ta sẽ học môn định hướng.
– A…
– Ô…
– Á…
Tiếng reo và tiếng cái dùi rơi thả rơi xuống hộc bàn kêu “cong cong…” tiếng loạt xoạt của những cuốn vở úp lại rất nhanh, tiếng đậy nắp bàn rất nhanh, không khí lập tức dậy sức sống.
– Hôm nay mình đi đâu hả cô?
– Các em đã đi chơi những nơi nào rồi?
– Dạ, quảng trường.
– Công viên.
– Thế giới trò chơi.
– Hôm nay mình đi công viên nữa hả cô?
Tôi không muốn lặp lại. Tôi muốn một nơi nào đó thật mới mẻ các em chưa từng đến, và những điều các em chưa từng biết, thật đặc biệt.
– Hôm nay cô sẽ đưa các em đi chùa – Tôi buột miệng – Các em có bao giờ được cài hoa ngày Vu lan chưa?
– Dạ chưa.
– Chưa cô ơi.
– Cài hoa…
– Cài hoa ngày… ngày…
– Ngày Vu lan.
– Là sao hả cô?
Tràn đầy tò mò và háo hức.
– Mấy giờ rồi hả Hùng? – Giọng Minh cao hẳn lên.
Cái đồng hồ lảnh lót “twenty five past eight” và tất cả nhao nhao:
– Tụi em có được bù hai mươi lăm phút không hả cô?
*
Việc đầu tiên là tôi hướng dẫn các em cầm tay nhau ôm quanh thân cây bồ-đề để biết cây to chừng nào, thả dép ra để di lòng bàn chân lần theo những cái rễ to tướng trồi lên gồ ghề quanh gốc.
– Trời ơi, cái rễ này to như thân cây bàng ở trường mình – Hùng trầm trồ.
– Lá bồ-đề có hình dáng rất đẹp và đầy ý nghĩa, đố các em đó là hình gì? – Tôi vừa nói vừa cúi lượm chục cái lá đưa cho mỗi đứa một cái.
Bỗng đụng phải nhiều ánh mắt đang nhìn tới các em và tôi, cảm giác hơi khó chịu khiến tôi lúng túng và nhận ra hồ sen không đông lắm.
– Bây giờ mình đi tới hồ sen nghe các em – Tôi lấy giọng vui vẻ.
– Lá bồ-đề hình gì hả cô? – Minh không quên.
Chùm lá hình trái tim đong đưa trong tầm tay tôi, quá nhiều cái nhìn tò mò đầy vẻ tội nghiệp khiến tôi bỗng giơ tay bứt phựt chùm lá. Vậy, tôi đã… đã phá hoại. Nếu mỗi người đi chùa hái lộc là một chùm lá thì cây cối sẽ trơ trụi, đã có người nói vậy, và tôi vừa góp phần làm trơ trụi mà chẳng phải vì hái lộc.
Tôi tự giận mình vì chợt thấy yếu ớt.
Chị Hân từng kể cho tôi nghe cảm giác bị nhìn này. Các em không biết mình đang trở thành đối tượng của lòng thương hại, và nhiệm vụ của cô giáo là giúp cho các em giữ được nguyên vẹn niềm vui được đi chơi như trước khi bước chân ra khỏi lớp.
Ước gì có chị Hân ở đây. Nhưng không có chị, chỉ mình tôi thôi. Tôi phải tự xoay xở sao cho buổi học định hướng hôm nay trở thành ngày đi chơi vui vẻ cho các em.
Và cái nhìn của hai cô gái mặc áo dài màu lam.
Ngập ngừng một chút rồi hai cô tiến về phía các em và tôi, trên tay hai cô là hai khay hoa, một khay đựng hoa màu hồng và một khay đựng hoa màu trắng. Đây chính là điều hay nhất, chính vì điều này mà tôi đưa các em đến chùa ngày hôm nay.
Tôi nói thật nhanh, các em cần được giải thích trước khi hai khay hoa tới nơi.
– Các em biết không, Vu lan được gọi ngày lễ báo hiếu. Các em được nghe kể về tích báo hiếu chưa?
– Dạ chưa…
– Chưa cô…
– Cô kể đi cô.
– Ngày mai hãy đòi cô Hân kể cho các em nghe. Còn hôm nay… – Như một người kể chuyện lão luyện, tôi ngừng một hồi để nỗi sốt ruột thêm nặng ký rồi nhả từng tiếng – Ai-đến-chùa-đều-được-cài-hoa.
– A ha…
– Ai cũng được hả cô?
– Tụi em cũng được hả cô?
– Ừ, tất cả đều được. Bạn nào may mắn còn có mẹ thì được cài hoa màu hồng, không thì cài hoa trắng.
– Tớ hoa hồng – Hùng reo lên.
– Tớ cũng hoa hồng.
– Tớ cũng…
Minh chạm vào tay tôi:
– Em không biết còn mẹ hay không thì cài hoa gì hả cô?
Tôi chưa biết nói sao thì hai cô gái áo dài lam đã đi tới trước mặt, sau lưng hai cô là hàng trăm đôi mắt nhìn theo.
Lẽ ra họ không nên nhìn như vậy.
Cố gạt cảm giác đơ đơ, tôi cười thật tươi chào hai cô gái.
Chợt vang lên tiếng hỏi:
– Mấy giờ rồi hả Hùng?
Hùng áp đồng hồ vào tai, tiếng lảnh lót vang lên “twenty five past ten”.
– Mười giờ hai mươi lăm – Hùng nói to.
Cô gái ngạc nhiên nhìn Hùng rồi nhìn tôi:
– Em… m…u…ù… em này biết tiếng Anh à?
Nhận ra câu hỏi của bạn mình thất thố, cô gái kia nói nhanh:
– Giỏi quá.
Hùng nhoẻn cười.
Minh thầm thì:
– Cô ơi, chừng nào mình phải đi về hả cô?
– Nhưng mà chưa cài hoa mà cô – Một giọng khác.
– Hôm nay bọn mình sẽ đi chơi suốt buổi luôn – Tôi nói nhanh – Hùng không cần phải canh chừng đồng hồ nữa đâu. Các em sẽ được cài hoa ngay bây giờ đây. Hùng, đứng yên, đừng nhúc nhích kẻo bị kim đâm – Tôi vừa nói vừa gài cây kim đính bông hoa màu hồng vào ngực áo của Hùng.
Giọng cô gái dịu dàng vang lên:
– Xin chia vui với em vì niềm hạnh phúc được còn có mẹ trên đời.
Hai hốc mắt Hùng nhướng lên, khuôn mặt rạng ngời, những ngón tay Hùng rờ rẫm bông hoa.
Minh dấn bước tới, ngực ưỡn ra chờ đợi. Tôi hơi ngập ngừng, làm sao đây? Rồi thì tôi cầm bông hồng cài lên ngực áo Minh.
Giọng du dương của cô gái lại vang lên:
– Xin chia vui với em vì niềm hạnh phúc được còn có mẹ trên đời.
– Cô ơi – Minh nghiêng đầu về phía tôi thì thào – Em không biết…
Tôi ngắt lời Minh:
– Một khi chưa biết rõ thì mình hãy chọn hy vọng đi em.
Minh nhoẻn cười tươi tắn. Tôi cắn môi. Hạnh phúc trong phút giây này cũng xứng đáng…
Một cách quả quyết, những ngón tay tôi tiếp tục thò tới khay hoa màu hồng và lần lượt tôi cài cho tất cả.
– Các em thật hạnh phúc, xin chúc mừng – Cô gái áo dài lam vui vẻ nói.
Bọn nhỏ mân mê bông hoa, vẻ hân hoan lạ lùng như được chạm tay vào một điều bí ẩn. Còn tôi thì quên luôn những cặp mắt tò mò tội nghiệp ban nãy. Như thể màu hoa cho người ta thêm tự tin và chung quanh bỗng tươi sáng hơn.
*
Hôm sau, đi dạy về, chị Hân nói.
– Bữa nay tụi nhỏ kể chị nghe chuyện hôm qua đi chơi chùa… – Ngừng một chút, chị nói khẽ – Thằng Khoa và bé Ly và bé Thùy đều mồ côi mẹ, mà vì thích được nghe chúc mừng hạnh phúc giống các bạn nên cả ba đứa im luôn để được cài hoa hồng.
Tôi ngó lơ ra cửa. Rồi thì tôi quyết định nói thật:
– Tại vì em đã không hỏi rõ từng đứa, là em tự chọn màu hoa.
– Chị biết mà. Đáng nói là tụi nhỏ đòi chị miêu tả màu hồng.
– Chị tả sao?
– Chị hẹn ngày mai. Mà bây giờ vẫn còn đang nghĩ cách đây.
– Chị đã từng miêu tả những màu gì rồi?
– Giơ cánh tay ra trời nắng cảm giác ấm nóng là màu vàng, đứng giữa sân không có gió không có mưa mà lạnh gai gai người là màu xám…
Tôi vui vẻ ngắt lời:
– Vậy thì bọn nhỏ đã hiểu màu hồng là như thế nào rồi đó.
Chị Hân nhíu mày trong một giây, rồi bật cười “À há…”
Truyện ngắn Nguyên Hương
