Cũng không riêng với văn hóa, lịch sử của Nga, mà Quảng trường Hồ Chí Minh tại Moskva cũng có nhiều đoàn học sinh đến đây viếng thăm và học tập về tấm gương vĩ đại của Hồ Chủ Tịch… Điều đó cho thấy, người Nga không chỉ giáo dục về lịch sử của riêng đất nước và con người Nga, mà họ còn giáo dục cho các thế hệ trẻ hiểu biết về lịch sử chân chính của các dân tộc chân chính khác trên thế giới…
Đoàn cán bộ, phóng viên Tạp chí Văn hiến Việt Nam tại Quảng trường Đỏ, thủ đô Moskva cuối tháng 9/2023
Không phải là lần đầu đến với xứ sở Bạch Dương, nhưng lần này chúng tôi lên đường với một cảm giác vừa lạ, vừa hồi hộp, vừa bồn chồn xen chút lo lắng! Bởi nước Nga đang trong giai đoạn thực hiện “chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine”, mà khi chúng tôi quyết định lên đường cũng là khi thủ đô Moscow vừa bị máy bay không người lái UAV của Ukraine tấn công vào một tòa nhà cao tầng ở trung tâm Moscow nên mọi người càng thêm e ngại cho chuyến đi này của anh em chúng tôi. Nhưng mọi tâm trạng lo âu ấy nhanh chóng biến mất ngay sau khi chiếc xe 16 chỗ ngồi chở đoàn từ sân bay Domodedovo đi vào trung tâm thủ đô Moskva, hai bên đường ánh vàng trải dài với một không khí thanh bình, lãng mạn và yên ả… Quang cảnh và những công trình mọc lên hai bên đường cho thấy một đất nước đang vẫn phát triển mạnh mẽ từng ngày…
Bài đã đăng trên Giai phẩm Xuân Giáp Thìn 2024 của Tạp chí Văn hiến Việt Nam
Mùa thu Nga đẹp lung linh, khí hậu thật tuyệt vời, cuộc sống nơi đây yên bình, nhẹ nhàng… Quảng trường Đỏ và khu vực Điện Kremlin hôm nay không chỉ với những người yêu mến văn hóa Nga, mà có khá nhiều các “chiến binh” nhân dịp nghỉ phép họ đến đây với niềm tự hào về Tổ quốc Nga, về văn hóa và con người Nga, từ đó có thêm động lực và ý chí hành động vì Tổ quốc thân yêu! Khi tới Quảng trường Đỏ, bao giờ những người lính chiến trận cũng đến Nhà thờ Thánh Basil để chụp ảnh lưu niệm! Nhà thờ Basil là một kiến trúc tôn giáo nổi tiếng nhất thế giới còn chứa nhiều điều kì diệu và huyền bí. Là một công trình nhân chứng cho một giai đoạn lịch sử nhiều biến động, xung đột, và là biểu tượng vĩ đại của nền văn hóa Nga, người Nga thường đến đây để nhớ về cội nguồn, nhớ về các anh hùng dân tộc để tăng thêm tinh thần yêu nước.
Tại các di tích văn hóa luôn đông đúc từng đoàn học sinh đi tham quan và học tập về lịch sử của đất nước
Tại Quảng trường Đỏ ở Moscow ngày nay không chỉ khách đến tham quan, mà hàng ngày rất đông các học sinh các cấp do nhà trường tổ chức cho các em đi tham quan di tích lịch sử. Những di tích trong Quảng trường như Điện Kremly, Lăng Lenin, Nhà thờ Thánh Basil, Vườn Alexander với Ngọn lửa bất diệt, Nhà thờ Đấng cứu thế, Bảo tàng nghệ thuật tạo hình Pushkin, Nhà hát lớn… đều có hàng đoàn học sinh sinh xếp hàng tham quan. Sau khi tham quan thì các thầy cô giáo trao đổi với học sinh về ý nghĩa và giá trị của từng di tích ngay trên sân Quảng trường. Qua đó cho thấy, việc giáo dục và trau dồi lịch sử của đất nước được người Nga rất chú trọng… Không chỉ riêng ở Quảng trường Đỏ, mà tại tất cả các cụm thiết chế văn hóa khác như ở Bảo tàng Bức Tranh Tròn Kutuzov hay Công viên Chiến Thắng.v.v… cũng rất đông các đoàn học sinh đến học tập lịch sử hay tại di tích. Với đất nước Nga, về bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa trong đó có lịch sử thì Tổng thống Pu-tin đã từng yêu cầu: “Lịch sử của dân tộc và đất nước phải được giảng dạy trong các trường học, không chỉ bậc phổ thông mà kể cả các trường đại học cũng cần phải học tập và nghiên cứu về lịch sử”.
Các phóng viên chụp ảnh kỉ niệm với các chiến sĩ đặc nhiệm Nga khi họ về phép và đến Nhà thờ Thánh Basil
Cũng không riêng với văn hóa, lịch sử của Nga, mà Quảng trường Hồ Chí Minh tại Moskva cũng có nhiều đoàn học sinh đến đây viếng thăm và học tập về tấm gương vĩ đại của Hồ Chủ Tịch… Điều đó cho thấy, người Nga không chỉ giáo dục về lịch sử của riêng đất nước và con người Nga, mà họ còn giáo dục cho các thế hệ trẻ hiểu biết về lịch sử chân chính của các dân tộc chân chính khác trên thế giới… Quảng Trường Hồ Chí Minh được đất nước Liên Xô (cũ) đặt tên vào năm Bác mất 1969. Và Tượng đài Bác được nước bạn khánh thành vào ngày 18/05/1990 ngay trên khuôn viên Quảng Trường Hồ Chi Minh.
Xứ sở Bạch dương luôn yên ả và thanh bình
Một địa chỉ mà anh em Ban chuyên đề của Tạp chí Văn hiến Việt Nam khi đến Nga không thể bỏ qua, đó là “Xưởng Mốt – Fim” (Mosfilm). Bởi những bộ phim do Mosfilm sản xuất đã ăn sâu trong ký ức của mỗi con người Việt Nam từ nhiều năm trước… Đi từ đồi Chim Sẻ qua khu “Làng ngoại giao” về phía bờ sông Moskva có ngọn đồi Manhev rộng lớn, xưởng Mosfilm hoành tráng nằm trong toàn phạm vi quả đồi. Gọi là “xưởng phim”, nhưng Mosfilm có diện tích gần bằng cả quận Hoàn Kiếm của Tp Hà Nội – Mosfilm rộng 345.000 m2 (gần 35 ha), được mệnh danh là “Thành phố trong thành phố” ở Moskva… Ra đời đã hơn 100 năm (từ 1920), vẫn do nhà nước chi phối. Đến nay Mosfilm vẫn là xưởng phim lớn nhất nước Nga, lượng phim sản xuất hàng năm chiếm 80% của cả nền điện ảnh Liên bang Nga. Chỉ gần 15 năm, tính từ năm 2000 đến nay doanh thu tăng lên gấp 14 lần, xưởng luôn có trung bình 150 dự án phim được triển khai đồng thời. Mosfilm luôn giữ vững thương hiệu của Xưởng phim Quốc gia Nga trong hoạt động điện ảnh thế giới. Với 18 trường quay nội, 4 trường quay ngoại, toàn bộ trang thiết bị đều hiện đại với đội ngũ hơn 800 cán bộ, nghệ sĩ và nhân viên làm việc. Rồi Mosfilm ngoài việc làm phim thì điện ảnh ở đây tu sửa cơ sở vật chất của xưởng để Mosfilm trở thành điểm du lịch hấp dẫn. Hàng ngày, hàng đoàn người xếp hàng trật tự để vào tham quan. Các trường học, các thầy cô hầu như cả 7 ngày trong tuần đều tổ chức cho học sinh đến đây, thế mới thấy, việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc của nước bạn quả là một bài học rất hữu ích cho các quốc gia khác cần học tập.
Bên chiếc Mig 27 đã từng tham chiến gìn giữ bầu trời Việt Nam từ đầu năm 1975 hiện trưng bày tại bảo tàng Chiến thắng ở thành phố Kazan của nước Cộng hòa Tatarstan thuộc Nga
Những ngày trên đất nước Nga, ở thủ đô Moskva hay ở nước Cộng hòa tự trị Tatarstan (thuộc Liên bang Nga), hay ở Tp Saint Petersburg… Ở đâu thì anh em BCĐ Tạp chí Văn hiến chúng tôi cũng đặc biệt quan tâm đến các công trình văn hóa và các di tích lịch sử của nước bạn để nhằm học hỏi và rút ra được một điều gì đó cho sự nghiệp làm báo của mình. Kazan, là thành phố trung tâm kinh tế, chính trị, khoa học, giáo dục, văn hóa và thể thao lớn bậc nhất của nước Nga và nổi tiếng trên thế giới cùng với những bản sắc văn hóa độc đáo của người dân Tatar. Tại đây, sau khi thăm cộng đồng người Việt sinh sống tại Kazan thì chúng tôi đến với Cung điện Kremlin Kazan – một công trình tuyệt mỹ được xây dựng từ năm 1485 đến 1495 và được tổ chức UNESSCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 2000.
Công viên Nông nghiệp nguy nga tráng lệ bên dòng sông Vola
Kazan xứng danh là thành phố đẹp nhất nước Nga và Châu Âu… Hoàng hôn buông xuống, đứng trên Kremlin Kazan nhìn xuống toàn cảnh thành phố như một thảm kim cương lấp lánh. Hai bên bờ sông Volga êm đềm có những ánh đèn của các phương tiện giao thông soi chiếu làm cho thành phố càng thêm nguy nga, lộng lẫy. Giữa những tòa nhà tráng lệ Cung điện Nông nghiệp nổi lên như một viên ngọc càng tôn thêm vẻ đẹp của thành phố lâu đời. Đứng ngắm toàn cảnh Kazan không thể không nghĩ đến giai thoại về sự ra đời của thành phố này… Khi đội quân của Khan Mông Cổ thống lĩnh khắp nơi đã hỏi một thầy phủ thủy rằng: “Ở nơi nào đủ tốt để thành lập một thành phố mới?”. Thầy phù thủy khuyên: “Hãy đổ nước vào một cái vạc nhỏ (qazan – giống như cái chảo của Việt Nam) rổi thắp lửa dưới đó, đặt lên xe ngựa, thúc cho ngựa chạy, tới nơi nào vạc nước sôi lên thì hãy xây dựng thành phố ở đó”. Vậy là cái tên “Kazan” ra đời và Kazan còn có nghĩa là “Vạc sôi” – ngày nay, giữa công viên rộng lớn bên bờ dòng sông Volga có biểu tượng cái Vạc to lớn là điểm nhấn và là khu vui chơi giải trí sầm uất của thành phố. Với bề dày hơn 1000 năm lịch sử, Kazan vẫn giữ được hầu hết nguyên vẹn nét rực rỡ của các công trình kiến trúc đồ sộ, đậm chất sử thi và trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn nổi tiếng của nước Nga và trên toàn Thế giới. Kazan còn được mệnh danh là “Thành phố Thể thao”. Là địa điểm tốt nhất trên thế giới để tiến hành các sự kiện thể thao quốc tế. Một thành phố mà các vận động viên khắp thế giới luôn ước ao đến để thi đấu – kể cả không tổ chức giải thì đến đây thi đấu cũng là niềm tự hào của các vận động viên, nhất là vận động viên bóng đá. Trên khắp Tp Kazan nơi đâu các công trình thể thao và thiết chế văn hóa cũng đều khang trang lộng lẫy. Các trung tâm văn hóa – thể thao đều được xây dựng qui mô và hiện đại, người dân Tatar gần gũi, mến khách. Các VĐV thể thao đến đây đều yêu quí mảnh đất và con người luôn dung dị, hiền lành, đôn hậu…
Những người lính đặc nhiệm Belarus đến thăm Nga và rất thân thiện, yêu quí người Việt Nam
Sau những ngày di chuyển đến nhiều địa điểm, nhiều thành phố tại Liên bang Nga và các nước Cộng hòa thuộc Nga, trước khi về Việt Nam, anh em BCĐ Tạp chí Văn hiến Việt Nam chúng tôi trở lại thủ đô Moskva để tề tựu bên Tượng đài Bác, dành thời gian khá lâu bên Quảng trường mang tên Bác. Quận Akademichesky của thủ đô Moskva là một địa điểm tuyệt đẹp với khu phố rộng lớn tập trung nhiều trí thức và các nhà văn hóa nổi tiếng của Liên bang Nga làm việc và sinh sống. Bức Tượng đài Bác nơi đây hình tròn như các bạn Nga cho biết hình tròn là tượng trưng cho mặt trời mang hàm ý “mặt trời Hồ Chí Minh luôn tỏa sáng”. Hình ảnh hai cây tre uốn cong phía sau bức tượng xuất phát từ quan niệm tre là loài cây đặc trưng của Việt Nam, bền bỉ và dẻo dai, không gãy gục, mang ý chí và sức mạnh của đất nước Việt Nam. Ông Tsigan là nhà điêu khắc của Liên Xô trước đây và nước Nga ngày nay, ông được phong danh hiệu Họa sĩ Nhân dân Liên Xô năm 1978 và là tác giả của hơn 60 tượng đài nổi tiếng – ông cũng là nhà văn hóa nổi tiếng trên thế giới!
Trước khi trở về Tổ quốc thân yêu, đoàn cán bộ, phóng viên Tạp chí Văn hiến Việt Nam rất kính cẩn, tự hào đến bên Tượng Bác thân yêu
Có một điều vô cùng đặc biệt, anh em tôi gồm 7 phóng viên BCĐ về quây quần bên Bác thì cũng đúng lúc đó có 7 chim Bồ câu cất cánh bay vút lên bầu trời xanh trong rồi xòe cánh đậu xuống Tượng đài – tất cả chúng tôi dành những giây phút kính cẩn bên Bác trước khi lên đường trở về Tổ quốc thân yêu!
TRẦN ĐỨC THỌ