“Không còn đường nào khác” là kịch bản tuồng của tác giả Văn Sử viết dựa theo truyện ký của nguyên bộ trưởng văn hóa, tướng Văn Phác, về cuộc đồng khởi Bến Tre và nữ tướng Nguyễn Thị Định.
20 năm trước, đây được coi là thành công của Nhà hát tuồng VN trong đề tài hiện đại, một thế mạnh của Nhà hát này. Xem vở diễn rất nhớ Đoàn Anh Thắng, một đạo diễn tài năng xuất thân từ tuồng mà mình khá thân thiết. Anh từng làm mưa làm gió trên sân khấu VN một thời. Anh đã vào Nha Trang dựng vở Mối tình qua tết lirboong cho Đoàn Dân ca kịch Phú Khánh được huy chương vàng tại Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc 1985. “Không còn đường nào khác” vẫn cho thấy dấu ấn khá rõ tài năng của đạo diễn yểu mệnh này được đạo diễn NSND Lê Tiến Thọ và tập thể diễn viên giỏi nghề của Đoàn Truyền thống Nhà hát tuồng VN phục dựng thành công.
Vở diễn rất tuồng mà rất hấp dẫn, tiết tấu nhanh, các cảnh diễn, lớp diễn nối tiếp nhau sống động và xúc động được khán giả tiếp nhận hào hứng với những tràng vỗ tay liên tục khi kết thúc mỗi cảnh diễn. Lớp Bác Hồ với nhân dân Bến Tre với sự thể hiện tự tin của NSUT Trần Long được hoan nghênh. Thực ra khi xem lại mới thấy kịch bản tuồng hiện đại này nặng chất tuyên truyền cổ động minh họa lịch sử, không dễ trở thành vở diễn hấp dẫn nhất là với người xem hôm nay. Nhưng đạo diễn Đoàn Anh Thắng 20 năm trước và NSND Lê Tiến Thọ cùng dàn nghệ sĩ Nhà hát tuồng VN hôm nay lại tiếp tục vượt qua khó khăn to lớn đó để vẫn thành công. NSND Lê Tiến Thọ đã viết và dựng thêm cảnh diễn để vở diễn tăng thêm tính thời sự khá ấn tượng. Những vở diễn như thế này còn có ích hơn những lễ hội tốn kém chục tỷ trăm tỷ khi kỷ niệm phong trào đồng khởi Bến Tre, Ba Tri, Giồng Trôm và nữ tướng Nguyễn Thị Định. Nếu có gì cần góp ý thì là việc không nên để kẻ thù tàn ác một cách đơn giản và ngu ngốc không như sự thật lịch sử. Ông Diệm và thể chế VNCH diệt cộng sản theo cách thâm sâu hơn nhiều. Cái nhược điểm lớn đó của sân khấu một thời hôm nay ta cần khắc phục.
Chúc mừng thành công của Nhà hát Tuồng VN và NSND Lê Tiến Thọ trong việc phục dựng một vở tuồng hiện đại có ý nghĩa lịch sử lớn. Hình như khi trút được gánh nặng, sự bệ vệ hình thức của quyền cao chức trọng, anh Thọ trở về trọn vẹn với bản thể nghệ sĩ của mình thì tinh hoa lại phát tiết ở tuổi thất thập. Chúc NSND Lê Tiến Thọ lại tiếp tục thành công ở vở kịch về Bác Hồ anh đang dựng cho sân khấu Lệ Ngọc.Thoát khỏi những trình thức và tính ước lệ của tuồng đã ăn sâu vào máu thịt để trở về với tính tự nhiên đời thường dung dị là cả một quả núi mà anh Thọ phải vượt qua. Nhưng Đoàn Anh Thắng, Ngô Xuân Huyền đã lừng lẫy vượt qua và tin rằng anh Thọ sẽ không là ngoại lệ…
Nguyễn Thế Khoa/ Văn hiến Việt Nam
