Giờ má bảo má ngại ra đường, phần vì già cả, phần nữa vì con đường, góc phố nơi mình ở bây giờ đã khác – chật chội hơn, xô bồ hơn và khói bụi hơn.
Không phải khói từ lò than của một nhà nào đấy nhúm lên nướng cái này cái kia, đun ấm nước hay kho nồi cá, để bao người đi qua nhìn ngọn khói mỏng là đà trong phố mà nhớ một thời khói rạ đồng quê, mà hít hà những mùi những vị từ cái nồi trên bếp xông lên mũi.
Ấy là khói nhả ra từ những chiếc xe tải chở đất cát cho những công trình đang xây mấy chục tầng, khói từ những quán cơm thịt nướng trên vỉa hè. Đó còn là bụi từ những xe bồn chạy từ sáng tới tối, là những tiếng ồn ầm ĩ từ các công trình.
Có đêm má bị đánh thức bởi tiếng rầm rầm đất gạch từ công trình ngay sau nhà đổ xuống, nghe tiếng hốt hoảng của những chủ nhà sát bên dậy coi nhà mình nghiêng ngả thế nào…
Rồi má bảo má nhớ độ hơn hai chục năm trước, hồi mới vô đây, góc phố này, con hẻm này khi ấy đường rộng mênh mông, nhà cửa thưa thớt, đường đi còn toàn là cát. Một sự tĩnh lặng cho những ai không thích sự ồn ào, mới từ quê lên phố như má. Má kể về những xóm giềng ngày nào chia nhau lít mắm ngon nhà làm, hay quả mít ở quê mang lên.
Má nhớ nhà bên có con đi học đại học, mỗi bận cần liên lạc về nhà lại gọi nhờ điện thoại nhà mình. Niềm vui má con nhà hàng xóm gặp nhau qua cái ống nghe, nghe được giọng nói của nhau mà má vui lây, giống mỗi lần mấy đứa con cũng gọi điện về hỏi thăm má. Má nhớ cái giếng đào trong sân nhà mình là nơi xóm giềng í ới nào gàu nào xô qua hứng mỗi khi cúp nước.
Rồi má nhớ trong xóm có căn nhà trồng cây lộc vừng, với mấy chậu hoa bên kia tường rào, thêm chiếc ghế đá đối diện để người già hàn huyên, hay mỗi chiều ngồi ngó đám trẻ con rủ nhau đạp xe, thả diều quanh ngõ.
Phố nhỏ bây giờ
Bây giờ, nhà nào nhà nấy cổng, cửa đóng im ỉm. Nhà hàng xóm chuyển đi đâu mất. Căn nhà có cây cau mọc trước cổng, có giàn trầu vươn ngọn cũng được đập ra sửa sang lại, lên tầng cho khách thuê.
Cũng chẳng còn cảnh sớm chiều các bà, các chị bắc ghế ra ngồi ngoài cổng, cùng nhặt bó rau hay đón ngọn gió mát lành. Cái giếng trong sân nhà vẫn còn đó nhưng đã được che đậy tấm xi măng đúc bên trên bởi nhà nào cũng có bồn tích nước, chẳng còn ai xách xô chậu qua hứng.
Đâu cần nghe má nói cũng nhận ra nhịp đời ở phố bây chừ đã khác. Cái quán cà phê cóc kiêm sạp bán báo nho nhỏ cho mấy cụ hưu tụ tập, nhâm nhi cà phê, đọc báo miễn phí nói chuyện thời sự cũng đành đóng cửa một thời gian dài vì không chịu nổi bụi.
Phố ấy, ra ngõ là gặp quán cà phê, trà sữa. Phố ấy, giờ thành phố ăn uống, với những nhà hàng Nhật, Thái, Hoa… Những tạp nham mùi và khói.
Mà đâu chỉ một góc phố nơi má ở, lắm góc phố như vậy cũng đã đổi thay nhiều.
Mọi thứ ấy, với một người già bao năm quanh quẩn nơi mái nhà, góc bếp của mình, chỉ thích sự bằng an, tĩnh lặng, thành ra ngột ngạt lắm.
Vẫn còn nhưng chỉ là khoảnh khắc
Nhưng ngoài kia vẫn còn nhiều thứ lắm để biến những ngột ngạt của khói bụi, của những xô bồ thành những ngọt ngào trong mình mà má. Chỉ là má chưa đi đủ xa ngôi nhà của mình, con hẻm của mình, góc phố nơi mình ở để bất chợt nhìn lên trời cao, trong ánh nắng tắt dần của một ngày mà ngẩn ngơ với mùa cây bàng ở Nha Trang thay lá.
Má cũng chưa lạc trôi vào con ngõ nhỏ ngoằn ngoèo nào đấy, ở một góc chợ nhỏ nào đấy, bắt gặp một bà hàng tay phe phẩy quạt nan, bên lò than đỏ lửa đổ bánh thuẫn. Con nhìn mà tay lái khựng lại đôi chút khi nhớ một thời trẻ con lăng xăng bên má, bên nội đổ bánh những ngày tết xưa.
Má cũng chẳng đi đâu xa để bắt gặp đôi chị đầu đội nón lá, gánh những thúng cải ngồng non nhà trồng.
Mà có lẽ má đã quên một buổi tối nào đấy nằm nghe tiếng gà gáy bên tai, má bảo tự dưng nhớ thời còn ở quê quá. Thế rồi chuyện quê lại được dịp tỉ tê qua hồi ức của má. Má biết không, thì ra bà giáo già cách nhà mình một căn vui vầy với mấy con gà thả nuôi trên sân thượng.
Tầng dưới cho thuê shop thời trang kiếm đồng ra đồng vào, gà nuôi trên cao chắc cũng chỉ có bà giáo già mới nghĩ ra, để dành tết này hai đứa con ở Sài Gòn về, hay biết đâu cũng như má, giữa phố mà nhớ cái thời xưa nào đấy của mình, giữa cái chật chội của phố, của người hôm nay mà mượn mấy con gà làm bạn.
Má cũng đâu biết có ông mù bán chổi ngồi ở góc ngã tư đường, hôm nào cũng có bóng người dừng xe lại, một nữ sinh, một anh lái taxi hay người phụ nữ đậm người nào đấy, sẻ chia chút tình thơm thảo. Tình người ở phố vẫn đong đầy ấy thôi…
Mà hình như là con đang gắng gỏi đưa má trôi theo nhịp đời của mình, nhịp đời đứng lại trong những khoảnh khắc mà thôi, còn nhịp đời ở phố đang dần tan loang trong cái nhìn hoài cổ của má!
Theo Thanhnien
