Sáng nay, ngày 30/12, tại Trung tâm biểu diễn Nghệ thuật Rạp Xiếc Trung ương (Hà Nội) đã diễn ra trọng thể Lễ kỷ niệm 25 năm Ngày thành lập Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hoá Dân tộc và trao Giải thưởng Đào Tấn 2025. Đây là giải thưởng nhằm tôn vinh các tập thể, cá nhân có tác phẩm sân khấu, văn học, hội họa, âm nhạc xuất sắc, đồng thời ghi nhận những đóng góp tích cực cho tiến trình giao lưu, hội nhập văn hóa trong công cuộc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống Việt Nam.
Tiết mục “Trống hội” do các Nghệ sỹ Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam biểu diễn mở màn cho buổi Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hoá Dân tộc và Lễ trao giải Đào Tấn 2025.
Đến tham dự Lễ kỷ niệm có các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước; Lãnh đạo các Bộ, Ban, Ngành của Trung ương và địa phương, gồm: Nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An; nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành uỷ Hà Nội Phạm Quang Nghị; nguyên Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Ninh Trần Văn Tuý; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông; Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam Nguyễn Quyết Chiến; PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ… cùng nhiều cán bộ các cơ quan, các nhà khoa học, các nhà báo, nhà nghiên cứu, các Nghệ sỹ Nhân dân, Nghệ sỹ Ưu tú; lãnh đạo các đơn vị nghệ thuật trên cả nước. Về phía Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hoá Dân tộc có NSND Lê Tiến Thọ – Viện trưởng, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Đào Tấn 2025 cùng các Phó Viện trưởng và đông đảo cán bộ các đơn vị trực thuộc…
Các Đại biểu tham dự Lễ kỉ niệm và trao Giải thưởng Đào Tấn 2025 trong sáng nay.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Quyết Chiến – Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam thay mặt cho Lãnh đạo Liên hiệp Hội khẳng định: “Viện Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc trong suốt quá trình hình thành và phát triển đã không ngừng lớn mạnh, từng bước khẳng định vị thế là một địa chỉ khoa học uy tín, quy tụ đông đảo các nhà khoa học, văn nghệ sĩ, trí thức tâm huyết với sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống Việt Nam.
Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, Viện đã chủ trì và thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu cấp Bộ có giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Các kết quả nghiên cứu đã được công bố, lan tỏa thông qua nhiều hội thảo khoa học và nhiều đầu sách, ấn phẩm chuyên khảo, đóng góp thiết thực cho việc nhận diện, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.
Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu, Viện còn chú trọng đề xuất, tổ chức, đưa các hoạt động văn hóa truyền thống vào đời sống xã hội thông qua nhiều chương trình thiết thực như dự án “Sân khấu học đường”, đề án “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện thông tin đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật…”.
Tiến sĩ Nguyễn Quyết Chiến – Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam phát biểu tại buổi lễ
Tiến sĩ Nguyễn Quyết Chiến (thứ 2 từ trái qua) thay mặt Lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam trao tặng bức trướng cho Viện Nghiên cứu Bảo tông và Phát huy Văn hóa Dân tộc
Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông trong bài phát biểu đã ghi nhận và đánh giá cao những kết quả mà Viện đã đạt được trong suốt chặng đường hình thành và phát triển, đặc biệt là những dấu ấn nổi bật trong năm 2025 vừa qua: “Trong suốt 25 năm thành lập và đi vào hoạt động, Viện luôn đồng hành tích cực triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, góp phần làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần của xã hội. Viện đã kiên trì bám sát dòng chảy phát triển của văn hóa dân tộc, gắn hoạt động chuyên môn với các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh: “Mối quan hệ phối hợp giữa Bộ VHTTDL và Viện trong thời gian qua đã để lại nhiều dấu ấn rõ nét thông qua hàng loạt sự kiện, hội thảo khoa học, chương trình nghiên cứu và hoạt động thực tiễn. Đáng chú ý, nhiều hoạt động do Viện tổ chức như các hội thảo chuyên đề, phong trào sân khấu học đường,… đã từng bước được đưa vào đời sống thực tiễn, tạo sức lan tỏa và góp phần nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống trong các tầng lớp nhân dân. Đây chính là sự nỗ lực lớn lao, thể hiện vai trò trách nhiệm và tâm huyết của Viện đối với công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa”.
Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông phát biểu tại buổi lễ
Viện trưởng Viện nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy văn hóa dân tộc, NSND Lê Tiến Thọ khẳng định: “Trong thời gian tới, Viện sẽ quyết tâm thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao; đồng thời tiếp tục củng cố tinh thần đoàn kết, chủ động đổi mới tư duy, phát huy sáng tạo, kế thừa và nâng cao những kết quả đã đạt được. Viện đặt mục tiêu triển khai thêm nhiều công trình nghiên cứu có chiều sâu, tổ chức hiệu quả các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống gắn với thực tiễn đời sống, qua đó, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước trong giai đoạn mới”.
NSND Lê Tiến Thọ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu BTPHVHDT phát biểu
Với những đóng góp tích cực không ngừng nghỉ, được minh chứng bằng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có 1 Huân chương Lao động hạng Ba, 2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, 3 Cờ thi đua của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, cùng nhiều hình thức khen thưởng khác. Đặc biệt, Cố Giáo sư Hoàng Chương – người sáng lập Viện, có nhiều cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc đã vinh dự được phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới” vào năm 2021.
Các nhà báo, phóng viên Tạp chí Văn hiến Việt Nam nhận Bằng khen và Bằng vinh danh của Viện cho những cống hiến trong các năm vừa qua.
Trong không khí trang trọng, phấn khởi và đầy tự hào của những ngày cuối năm 2025, tại Lễ kỷ niệm, Viện cũng đánh giá cao vai trò truyền thông cũng như hoạt động an sinh xã hội của cán bộ, phóng viên Tạp chí Văn hiến Việt Nam. Qua video thời sự về 25 năm quá trình thành lập và đi vào hoạt động, nhà báo Trần Đức Thọ – Phó Viện trưởng, Giám đốc Điều hành Tạp chí kiêm Trưởng Cơ quan Đại diện các vùng miền, bày tỏ: “Các cán bộ phóng viên của Tạp chí Văn hiến đã tham gia thực hiện tốt các phong trào thi đua, phong trào “Lá lành đùm lá rách”, phong trào “vì người nghèo” do Ban biên tập vận động như tham gia cứu trợ tại cơn bão số 10 năm 2020 tại Quảng Bình, cơ bão số 3 Yagi tàn phá tỉnh Yên Bái, thực hiện chỉ đạo của Ban Chuyên đề và Văn phòng Miền Trung và Tây Nguyên tại Hà Tĩnh đã tổ chức 2 đợt hỗ trợ hàng hoá và tiền mặt trị giá 2,7 tỉ đồng. Trong cuối năm 2024 đã xây 01 căn nhà tình nghĩa tặng cho hộ gia đình dân tộc Mày trong nhóm Bru – Vân Kiều ở Bản Pa Choong, xã Trọng Hoá, huyện Minh Hoá, Quảng Bình. Ngoài ra, đợt bão số 5 năm 2025, các cán bộ phóng viên Văn hiến Việt Nam cũng vận động và tham gia trao tặng bà con bị ngập lụt tại huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An hơn 200 triệu đồng…”.
Tiến sĩ Nguyễn Quyết Chiến thay mặt Lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học và Kĩ thuật Việt Nam trao Bằng khen cho các cá nhân của Viện có thành tích xuất sắc
Nghệ sĩ Hoàng Thanh Du – Ủy Viên Ban thường vụ Hiệp hội Phát triển Công nghiệp Văn hóa Việt Nam trao Bằng khen của Hiệp hội cho 2 nhà báo Trần Quốc Lập và Trần Viết Thanh
Để ghi nhận thành tích đó, tại Lễ kỷ niệm sáng nay, Viện nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy văn hoá dân tộc đã trao tặng Bằng khen, Bằng vinh danh cho các nhà báo, phóng viên của Tạp chí gồm: Nhà báo Trần Quốc Lập, Trần Viết Thanh, Trần Đức Long, Đào Thị Ngọc Trâm, Võ Thanh Thi, Đặng Thiệu Quang, Trần Vũ Hoàng, Ngô Minh Tâm. Là những phóng viên có nhiều đóng góp tích cực vào nhiệm vụ chung của Tạp chí Văn hiến Việt Nam, hoàn thành xuất sắc nhiều năm liên tục kể từ năm 2020 – 2025. Góp phần vào sự nghiệp phát triển chung của Viện.
Nhiều đơn vị được trao giải tại buổi lễ
Giải thưởng Đào Tấn được khởi xướng từ năm 2000 bởi Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc và Tạp chí Văn hiến Việt Nam. Đây là giải thưởng nhằm tôn vinh các tập thể, cá nhân có tác phẩm sân khấu, văn học, hội họa, âm nhạc xuất sắc, đồng thời ghi nhận những đóng góp tích cực cho tiến trình giao lưu, hội nhập văn hóa trên nền tảng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa nghệ thuật truyền thống. Tại Giải thưởng năm nay, trên cơ sở tuyển chọn của Ban Biên tập Tạp chí Văn hiến Việt Nam, Hội đồng Giải thưởng Đào Tấn gồm 5 thành viên, do NSND Lê Tiến Thọ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc làm Chủ tịch Hội đồng đã bình chọn và trao 14 giải thưởng, gồm 9 giải cá nhân và 5 giải tập thể.
PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ và NSND Lê Tiến Thọ trao giải cho 2 Cố tác giả Lê Duy Hạnh và Lưu Quang Hà (đại diện gia đình lên nhận)
Ở hạng mục giải thưởng cá nhân, “Giải thưởng Lớn” được trao cho Cố tác giả Lê Duy Hạnh (1947-2023), nhà viết kịch có hơn 50 kịch bản sân khấu giá trị, từng được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2021. Giải “Tác giả Xuất sắc” được trao cho cố tác giả Lưu Quang Hà (1928 – 2008), tác giả kịch bản nổi tiếng “Đêm trắng”, viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh và vụ án Trần Dụ Châu trong lịch sử.
NSND Lệ Ngọc (Chủ tịch Sân khấu Lệ Ngọc); NSND Nguyễn Trung Hiếu (Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội) và NSND Hồ Ngọc Trinh (Trưởng đoàn Cải lương Vàm Cỏ, Tây Ninh) nhận Giải thưởng Đào Tấn 2025
Ngoài ra, ba giải Nhà quản lý sân khấu Xuất sắc được trao cho NSND Lệ Ngọc (Chủ tịch Sân khấu Lệ Ngọc), NSND Nguyễn Trung Hiếu (Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội) và NSND Hồ Ngọc Trinh (Trưởng đoàn Cải lương Vàm Cỏ, Tây Ninh). Đây đều là những đơn vị sân khấu có hoạt động nổi bật trong năm qua.
NSƯT Nguyễn Thế Phiệt và Nhà báo Nguyễn Minh San trao giải cho ca sĩ Trần Tựa và đạo diễn Nguyễn Thanh Hiệp
Hội đồng Giải thưởng Đào Tấn cũng trao “Giải Họa sĩ Xuất sắc” cho họa sĩ Lê Sa Long (TP.HCM), Giải “Ca sĩ Xuất sắc” cho NSƯT Trần Tựa (Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội), cùng hai “Giải Người truyền bá nghệ thuật Xuất sắc” cho đạo diễn Nguyễn Thanh Hiệp (Báo Người Lao động) và soạn giả Mai Văn Lạng (Đài Tiếng nói Việt Nam).
Bốn đơn vị nghệ thuật nhận “Giải Tác phẩm Xuất sắc”
Ở hạng mục giải thưởng tập thể, “Giải Tác phẩm Xuất sắc” được trao cho các vở diễn: “Ngược chiều bình an” (Nhà hát Kịch Việt Nam) – tác phẩm xúc động về sự hy sinh của lực lượng cứu hỏa; “Nghêu, Sò, Ốc, Hến” (Liên đoàn Xiếc Việt Nam) – vở diễn thử nghiệm kết hợp châm biếm dân gian với ngôn ngữ xiếc đương đại; vở tuồng “Dấu thiêng Hà Nội” (Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam) về cuộc chiến đấu năm 1946; và vở cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội” (Nhà hát Sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam), khắc họa tinh thần yêu nước và hành trình cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, Câu lạc bộ Tuồng xã Hậu Thành (nay là xã Giai Lạc, tỉnh Nghệ An) được trao Giải “Câu lạc bộ Tuồng không chuyên Xuất sắc”, ghi nhận những nỗ lực bền bỉ trong việc bảo tồn, truyền dạy nghệ thuật tuồng trong cộng đồng.
Nhà báo Trần Đức Thọ – Phó Viện trưởng trao giải cho Câu lạc bộ Tuồng Gia Lạc, tỉnh Nghệ An
Nhìn lại chặng đường trong 25 năm qua, Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hoá Dân tộc đã từng bước khẳng định vị thế là một địa chỉ khoa học uy tín, quy tụ đông đảo các nhà khoa học, văn nghệ sĩ, trí thức tâm huyết với sự nghiệp bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống Việt Nam. Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, Viện đã chủ trì và thực hiện nhiều đề tài cấp Bộ có giá trị lý luận và thực tiễn, tiêu biểu như các công trình về nghệ thuật múa rối nước, Quan họ, Danh nhân Đào Tấn, 100 năm nghệ thuật cải lương, nghệ thuật dân ca kịch Bài chòi. Bên cạnh đó, Viện còn chú trọng các hoạt động đưa văn hóa truyền thống vào đời sống xã hội, điển hình là dự án “Sân khấu học đường“, đề án “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện thông tin đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật“, cùng việc phục hồi, quảng bá nghệ thuật Bài chòi tại Hà Nội.
Các cán bộ, phóng viên Tạp chí Văn hiến Việt Nam tại Lễ Kỷ niệm 25 năm Ngày thành lập Viện và trao Giải Đào Tấn 2025
Lễ Kỷ niệm 25 trưởng thành và trao Giải Đào Tấn 2025 của Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hoá Dân tộc thành công rực rỡ – đây cũng là dấu ấn đầu tiên của Tân Viện trưởng NSND Lê Tiến Thọ cùng Ban lãnh đạo mới được kiện toàn.
NHÓM PV BCĐ & VPMT
