Lễ hội đền Trần được diễn ra từ ngày 13 đến ngày 17 tháng giêng âm lịch. Tối ngày 3/2 (nhằm ngày 13 tháng giêng), hàng chục nghìn du khách thập phương tề tựu về Khu di tích Quốc gia đặc biệt Khu Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần (xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) tham dự khai mạc Lễ hội đền Trần tỉnh Thái Bình năm 2023.
Dự lễ có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Công thương; Ngô Đông Hải, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình; cùng lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh khu vực đồng bằng sông Hồng cùng đông đảo nhân dân.
Phát biểu tại lễ khai mạc, đồng chí Trần Thị Bích Hằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội đền Trần năm 2023 khẳng định: Lễ hội đền Trần Thái Bình tại Di tích quốc gia đặc biệt Khu lăng mộ và Đền thờ các vị vua triều Trần là một hoạt động văn hóa tâm linh đầu xuân tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của các bậc tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước.
Năm 2023 là năm đầu tiên, Lễ hội đền Trần Thái Bình được tổ chức ở quy mô cấp tỉnh, gắn với tôn vinh Di sản lễ hội đền Trần – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội được tổ chức nhằm mục đích tiếp tục khẳng định giá trị di sản văn hoá nhà Trần trên mảnh đất quê hương Thái Bình; thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của các bậc tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; tạo không khí vui tươi, phấn khởi dịp đầu xuân mới; cổ vũ, động viên cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh thi đua học tập, rèn luyện, lao động sản xuất, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội năm 2023, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Bình lần thứ XX.
Lễ hội được mang đậm giá trị nhân văn, dấu ấn văn hóa, có ý nghĩa lịch sử lớn lao, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, thể hiện nét văn hóa đặc sắc của mảnh đất Tiến Đức – Hưng Hà và vùng đất, con người Thái Bình.
Đây là nơi phát tích, dựng nghiệp của Vương triều Trần, nơi chứa đựng những dấu ấn lịch sử, gắn chặt với Triều đại nhà Trần, là nơi gia tộc nhà Trần dấy nghiệp, cũng là nơi yên nghỉ của các liệt tổ nhà Trần.
Kể từ khi di tích được phục dựng và tôn tạo, Lễ hội tại Đền thờ các vua Trần tại Tam Đường xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà đã được khôi phục và duy trì vào ngày 13 tháng Giêng hằng năm theo đúng định lệ cổ truyền.
Điểm sáng văn hóa của lễ hội đền thờ các vua Trần tại Thái Bình là nhiều lễ thức cổ truyền mang đậm tính nhân văn cùng những trò chơi, trò diễn dân gian truyền thống có cội nguồn từ thời Trần như tục thi cỗ cá, tục rước nước, tục đấu gậy, tục vật cầu, tục giao chạ giữa hai làng Tam Đường và Vân Đài cùng nhiều mỹ tục khác đã được duy trì nghiêm cẩn và bền vững.
Từ năm 2014, Khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần, xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Lễ hội đền Trần của tỉnh Thái Bình đã được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Nguyễn Khánh/VHVN