Khởi tố vụ nâng điểm thi cho 114 thí sinh ở Hà Giang

Ngày 19/7, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang quyết định khởi tố hình sự để làm rõ việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Liên quan vụ nâng điểm cho 114 thí sinh, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang đã ra quyết định khởi tố hình sự vụ việc về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ quy định tại Điều 356 Bộ luật hình sự. Theo cơ quan chức năng, vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Phó phòng khảo thí sửa điểm như thế nào?

Hai ngày trước, tại buổi họp báo chiều 17/7, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng (Bộ GD&ĐT), cho biết kết quả xác minh ban đầu cho thấy ông Vũ Trọng Lương, Phó trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định Chất lượng thuộc Sở GD&ĐT Hà Giang, là người trực tiếp can thiệp vào kết quả thi của thí sinh.

Về việc sửa điểm, đại diện Cục An ninh Chính trị nội bộ (A83 – Bộ Công an), nói ông Vũ Trọng Lương được Sở GD&ĐT Hà Giang phân công sử dụng máy tính để quét bài thi trắc nghiệm. Sau khi Bộ GD&ĐT công bố đáp án, ông Lương đã tải đáp án về và lưu trong máy.

Điều tra ban đầu cho thấy lúc này, có nhiều tin nhắn gửi số báo danh thí sinh và mức điểm đến số điện thoại ông Lương để nhập vào máy tính. Quy trình thực hiện khoảng 6 giây cho một trường hợp.

Ông Khương cũng cho hay quy trình thanh tra của Bộ GD&ĐT, sở và của công an giám sát chưa chặt chẽ khi để ông Lương xử lý tất cả, trong khi thành viên ban giám sát ở đó. Những thành viên tham gia về cơ bản không nắm được thao tác, quy trình nên để ông Lương qua mặt.

Ông Lương đã có thời gian hơn 2 giờ (từ 12h đến 14h38 ngày 27/6) chuyển toàn bộ hòm bài thi trắc nghiệm và máy tính về phòng khảo thí. Trong thời gian này, ông này đã mở ổ khoá niêm phong, rút bài ở túi và sửa đáp án.

Quá trình theo dõi lại camera lắp tại Sở GD&ĐT Hà Giang chưa phát hiện thêm cá nhân nào cùng tham gia với ông Lương trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên, A83 nhận định rất khó để một mình ông Lương có thể làm hết những việc như vậy trong khoảng thời gian đó.

“Chúng tôi làm việc từ 20h cho đến 4h sáng hôm sau với 10 người mới có thể rút bài ra kiểm tra xác định đối sánh xem có sự sửa đổi trên bản gốc không. Vì vậy, chúng tôi phải tiếp tục điều tra xem sự việc này có liên quan đến những người khác hay không”, ông Nguyễn Cao Khương – Phó trưởng phòng 4 (A83) nói.

Ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng, Bộ GD&ĐT, cho hay về trường hợp những người can thiệp, chỉnh sửa bài thi, điểm thi, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã làm việc trực tiếp với Bộ trưởng công an Tô Lâm xử lý đúng người đúng tội.

Hơn 300 bài thi bị sửa điểm

Theo thống kê, có 102 bài thi Toán đã chênh từ 0,1 đến 8 điểm, 85 bài thi Vật lý chênh từ 1 đến 7,75 điểm, 56 bài thi Hóa học chênh lệch từ 1 đến 8,75 điểm. Môn Sinh có 8 bài thi chênh từ 1 đến 4,25 điểm, môn Lịch sử và tiếng Anh lần lượt có 9 và 52 bài thi đã chênh lệch từ 1 đến đến 7,8 điểm.

Kết quả rà soát cho thấy 114 thí sinh với 330 bài thi có tổng điểm đã chênh lệch từ hơn 1 điểm so với điểm chấm thẩm định. Không ít thí sinh có tổng điểm chênh lệch hơn 20 điểm so với thí sinh chấm thẩm định. Cá biệt có những thí sinh được tăng lên 26,8 điểm; thậm chí 29,95 điểm so với bài chấm thẩm định.

Trước đó, khi Bộ GD&ĐT công bố điểm thi THPT quốc gia 2018, mạng xã hội xuất hiện thông tin nghi vấn điểm thi của Sở GD&ĐT Hà Giang.

Nói với Zing.vn, nhiều thí sinh ở Hà Giang cho rằng kết quả không phản ánh đúng lực học thực chất của nhiều học sinh. Có tình trạng thí sinh học không nổi trội lại đạt điểm cao bất thường hơn cả những người được đi thi quốc tế. Đặc biệt, một số thí sinh khi thi thử ở mức trung bình nhưng thi thật lại đạt từ 9-9,75 điểm.

Bí thư tỉnh Hà Giang nói gì khi có con được nâng điểm?

Trước khi vụ việc phanh phui, phụ huynh, học sinh phản ánh, một trong số những thí sinh có điểm cao bất thường được cho là con của một lãnh đạo tỉnh Hà Giang.

Trả lời câu hỏi của Zing.vn trong buổi họp báo chiều 17/7 về vấn đề trên, ông Trần Đức Quý – Phó chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban chỉ đạo thi THPT quốc gia tỉnh Hà Giang – cho hay việc con của lãnh đạo tỉnh dự thi THPT quốc gia là điều đương nhiên. Kỳ thi có rất nhiều đối tượng dự thi, trong đó có cả con lãnh đạo.

Tuy nhiên, không có lãnh đạo nào nói phải làm việc để đưa con họ vào trường nào cả. Vì vậy, sai ở đâu, sai ở điểm nào, ai sai, cơ quan điều tra đang làm việc.

Có con nằm trong danh sách được nâng điểm lần này, ông Triệu Tài Vinh, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang cho biết con gái ông học ở trường chuyên của tỉnh Hà Giang.

“Con gái tôi nằm trong danh sách bị nâng điểm thì tôi không biết thế nào. Có thể họ lợi dụng việc đó để đưa con lãnh đạo vào tròng thì sao?”, Bí thư Hà Giang nói.

Vị lãnh đạo tỉnh Hà Giang chia sẻ con gái ông học chuyên Anh Văn, nằm trong top đầu của lớp. Về việc có xin điểm hay không, ông cho biết đang nắm thông tin xem lãnh đạo hay ai đó nhắn tin để thực hiện việc can thiệp điểm thi THPT ở Hà Giang.

Ông cũng cho rằng vụ việc này cơ quan công an đang vào cuộc. Lãnh đạo tỉnh Hà Giang thống nhất xử lý nghiêm vụ việc. Bên cạnh đó, Bí thư Triệu Tài Vinh nhận định cần nhìn nhận đúng xem các cháu học như thế nào, chứ cứ nhìn hình ảnh con lãnh đạo thì các cháu xấu cả là không được.

“Các cháu không có lỗi gì cả. Con tôi năm nay thi tốt nghiệp như thế này không phải lỗi của cháu, không phải lỗi của tôi. Báo chí cần định hướng tốt để dư luận có cái nhìn tốt nhất, con lãnh đạo nói chung chất lượng học có đúng như thế không mới là quan trọng”, ông mong muốn.

Các chuyên gia pháp lý nói gì về vụ nâng điểm thi

Trước khi vụ án khởi tố, nhiều luật sư đã có bài viết gửi về tòa soạn chia sẻ vụ việc dưới góc độ pháp lý. Họ cho rằng khởi tố vụ án càng sớm càng tốt, tránh được việc làm sai lệch dấu vết hiện trường và các tiêu cực khác.

Luật sư Vũ Tiến Vinh (Công ty luật Bảo An) cho rằng hành vi sửa điểm có thể bị xem xét về tội Giả mạo trong công tác, quy định tại Điều 359 Bộ luật Hình sự 2015. Người phạm tội này có thể bị phạt tù lên đến 20 năm, thấp nhất 12 tháng.

Trường hợp người thân học sinh nhờ cán bộ nâng điểm và kèm theo đó là việc trực tiếp hoặc qua trung gian đã hoặc sẽ đưa tiền, lợi ích khác cho ông Lương thì có dấu hiệu của tội Đưa hối lộ, quy định tại Điều 364 Bộ luật Hình sự 2015.

Hình phạt cao nhất đối với tội này lên đến 20 năm nếu của hối lộ (tiền, tài sản, lợi ích vật chất khác) trị giá 1 tỷ đồng trở lên. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu – 50 triệu đồng.

Tuy nhiên, nếu chỉ nhờ mang tính chất tình cảm, không có việc đưa hối lộ thì có thể không bị xem xét về tội này. Việc có đưa hối lộ hay không do cơ quan điều tra tiến hành toàn diện, khách quan chứ không chỉ căn cứ vào lời khai từ phía phụ huynh học sinh.

Luật sư Vũ Tiến Vinh phân tích, đối với ông Lương, nếu có hành vi nhận hoặc sẽ nhận tiền, lợi ích vật chất khác để nâng điểm cho học sinh thì cũng bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Nhận hối lộ.

Tuy nhiên, hình phạt của tội Nhận hối lộ nghiêm khắc hơn so với tội Đưa hối lộ. Theo Khoản 4 Điều 354 Bộ luật Hình sự 2015, tội này có khung hình phạt cao nhất đến tử hình nếu của hối lộ có giá trị từ 1 tỷ đồng.

Trong khi đó, tiến sĩ luật Lê Văn Thiệp (Trưởng Văn phòng luật sư Toàn Cầu, Đoàn luật sư Hà Nội) đặt ra nghi vấn với khoảng thời gian 2 giờ để quét từng bài thi vào máy tính rồi chỉnh sửa điểm cho hơn 114 thí sinh theo thông tin được cung cấp trước, không phải sắp xếp theo vần thứ tự, thì việc đó không có khả năng thực hiện.

Ông Thiệp đánh giá trong vụ việc này, có thể có sự bao che, tiếp tay của một số người khác để ông Vũ Trọng Lương trực tiếp thực hiện việc sửa, nâng điểm cho thí sinh. Thậm chí, có cả sự tham gia của bộ phận giám sát.

“Một cá nhân không thể thực hiện được việc sửa điểm trong khoảng thời gian đó. Vụ việc nhất định phải có đồng phạm, phải có người tiếp tay”, luật sư Thiệp nhận định và cho rằng trường hợp ông Vũ Trọng Lương, là người có chức vụ và quyền hạn, đã trực tiếp sửa nâng điểm cho thí sinh, thì có dấu hiệu tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Theo Zing