Để 'Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam' không còn dang dở

Sân khấu là nghệ thuật tổng hợp từ lâu đã trở thành một phần quan trọng làm nên bộ mặt văn hóa của dân tộc Việt Nam. Với sự phong phú, đa dạng của các loại hình như Tuồng, Chèo, Rối, Cải lương, Kịch, Dân ca kịch, Xiếc,… nghệ thuật sân khấu không chỉ mang trong mình dấu ấn văn hóa lịch sử; hình tượng con người Việt Nam qua tiến trình phát triển của dân tộc được phản chiếu một cách chân thực thông qua các vở diễn mà sân khấu là một loại hình nghệ thuật có tác động trực tiếp tới nhận thức thẩm mỹ của người xem đối với các thế hệ trẻ hôm nay.

NSND Lê Tiến Thọ.

Với những giá trị to lớn đó, để giữ gìn và phát triển loại hình nghệ thuật sân khấu cần có sự quan tâm đầu tư thích đáng, xứng tầm để những giá trị tinh hoa của sân khấu góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Đứng trước những yêu cầu bức thiết đó, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam nhiệm kỳ lần thứ VIII (2014 – 2019) đã tích cực xây dựng “Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam”.

Được sự giúp đỡ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Lãnh đạo Hội đã làm văn bản gửi tới Công ty Cổ phần chứng khoán SSI đóng tại Hà Nội để xin tài trợ. Công ty Cổ phần chứng khoán SSI yêu cầu Hội phải gửi đề án thành lập Quỹ và phải có ý kiến của các cơ quan quản lý Nhà nước xác nhận để có cơ sở đóng góp. Qua nhiều lần làm việc, với đề án thành lập Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng ý nên Công ty Cổ phần chứng khoán SSI đã đóng góp cho Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam với số tiền là 3.000.000.000đ (Ba tỷ đồng). Để có thêm kinh phí theo quy định, Lãnh đạo Hội đã kêu gọi các mạnh thường quân, các văn nghệ sĩ trong giới sân khấu cùng chung tay đóng góp được 2.000.000.000đ (Hai tỷ đồng). Cuối năm 2017, Hội Nghệ sĩ Sân khấu đã có tổng số tiền là 5.100.000.000 VNĐ (Năm tỷ một trăm triệu đồng) đủ kinh phí để đề nghị Bộ Nội vụ cấp phép hoạt động.

Để có điều kiện thành lập Quỹ, Lãnh đạo Hội đã thành lập Ban sáng lập Quỹ gồm 05 thành viên: NSND Lê Tiến Thọ, NSƯT Lê Chức, NSND Trịnh Thúy Mùi, NSND Nguyễn Thị Lệ Ngọc, NSƯT Trần Thanh Hiền. Mỗi người tham gia Ban sáng lập đều đóng góp 100.000.000đ (Một trăm triệu đồng). Riêng NSND Lệ Ngọc đóng góp 200.000.000đ (Hai trăm triệu đồng).

Ban sáng lập đã xây dựng một số văn bản để báo cáo Bộ Nội vụ bao gồm:

1. Điều lệ Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam (gồm 8 chương, 28 điều).

2. Biên bản họp thành viên Ban sáng lập.

3. Biên bản góp vốn và cam kết.

4. Quyết định phê duyệt Điều lệ (sửa đổi, bổ sung) Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam.

5. Hợp đồng ủy quyền của đơn vị cá nhân góp vốn thành lập Quỹ.

6. Phiếu lý lịch tư pháp của 05 thành viên sáng lập được Sở Tư pháp Hà Nội xác nhận.

7. Nghị định 30/2012 NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức hoạt động của Quỹ xã hội từ thiện và Thông tư hướng dẫn kèm theo cùng với các văn bản có liên quan.

NSND Lê Tiến Thọ trao bằng khen cho các nghệ sĩ ngày giỗ tổ sân khấu.

Đề án xây dựng gồm 14 hạng mục với 300 trang để gửi lên Bộ Nội vụ.

Năm 2018, Ban sáng lập đã làm việc với Bộ Nội vụ, đ/c Vụ trưởng theo dõi công tác này đã hướng dẫn Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam về việc xây dựng lại đề án. Theo Nghị định của Chính phủ và Thông tư hướng dẫn của Bộ Nội vụ về thành lập Quỹ quy định: Ban sáng lập Quỹ chỉ từ 2 – 3 người (Ban sáng lập phải có vốn pháp định đóng góp thành lập Quỹ không dưới 5.000.000.000đ (Năm tỷ đồng). Như vậy, đề án Ban sáng lập ban đầu gồm 05 nghệ sĩ với số tiền đóng góp là 600.000.000đ (Sáu trăm triệu đồng) đã không đáp ứng được theo Nghị định Chính phủ và Thông tư hướng dẫn của Bộ Nội vụ.

Lãnh đạo Hội đã trao đổi với Công ty Cổ phần chứng khoán SSI, mời công ty đứng ra tham gia là người đồng sáng lập nhưng công ty không nhận lời. Không chịu bó tay, Lãnh đạo Hội đã mời NSND Lệ Ngọc, nghệ sĩ Xuân Hồng cùng NSND Lê Tiến Thọ tham gia Ban điều hành, góp vốn để có đủ số tiền thành lập Quỹ theo quy định. Công việc tưởng như đã hoàn tất nhưng trong thành viên Ban sáng lập khi rút vốn của cá nhân từ ngân hàng để đăng kí thành lập Quỹ lại gặp khó khăn vì phải chờ đủ thời hạn mới có thể rút được tiền từ ngân hàng. Bước vào năm 2019, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phải triển khai các văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ IX và tiến hành Đại hội cơ sở với rất nhiều công việc bộn bề. Vì vậy, đề án thành lập Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam chưa thể ra đời. Số tiền 5.100.000.000đ (Năm tỷ một trăm triệu đồng) Lãnh đạo Hội đã báo cáo Ban Chấp hành, người góp vốn sẽ gửi vào ngân hàng để lấy lãi hoạt động hàng năm. Khi bàn giao tài chính, Ban chấp hành Đại hội lần thứ VIII đã bàn giao cho Ban chấp hành mới nhiệm kỳ Đại hội lần thứ IX quản lý số tiền 5.100.000.000đ (Năm tỷ một trăm triệu đồng).

“Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam” là Quỹ xã hội, là tổ chức phi chính phủ có đầy đủ tư cách pháp nhân hoạt động không vì mục đích lợi nhuận theo nguyên tắc tự nguyện, tự tạo vốn, tự trang trải chi phí và chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động của mình trong phạm vi cả nước. Quỹ ra đời thực hiện nhiệm vụ chính là huy động các nguồn lực trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật Việt Nam nhằm bảo tồn và phát huy nghệ thuật sân khấu Việt Nam phát triển thông qua các hoạt động đầu tư cho nghiên cứu, phục dựng những tác phẩm mẫu mực của các loại hình sân khấu. Ngoài ra, Quỹ sẽ góp phần xây dựng đề án ghi hình chân dung các nghệ sĩ có công lao đóng góp to lớn với sự nghiệp sân khấu. Hỗ trợ các nghệ sĩ sân khấu có hoàn cảnh khó khăn; đầu tư cho đào tạo, bồi dưỡng tài năng sân khấu trẻ. Tài trợ các đề án sân khấu học đường. Hỗ trợ dàn dựng các tác phẩm có chất lượng để phục vụ công chúng,…

Với những nhu cầu thiết yếu như vậy, Lãnh đạo và Ban chấp hành Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam khóa IX nên quan tâm đề án “Xây dựng Quỹ bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam” được Bộ Nội vụ cho quyết định thành lập, góp phần đưa Sân khấu Việt Nam ngày càng phát triển.