(Vanhienplus.vn) – Năm tháng qua đi, trên dòng đời tấp nập, hàng ngày ông vẫn thầm lặng đưa từng chuyến đò sang sông. Phương tiện duy nhất của cả làng qua sông là một con thuyền gỗ. Và người lái đò là một người đàn ông nhỏ thó, nhanh nhẹn với hàng chục năm kinh nghiệm đưa người dân qua Sông miễn phí. Ông là Nguyễn Văn Ý (xóm Liên Hoà, xã Đức Liên, Vũ Quang) – người lái đò hàng ngày đưa người dân qua sông miễn phí…
Nhiều năm nay, ông lái đò Nguyễn Văn Ý sông “hai Ngàn” rất cần mẫn và nhẫn nại với sự nghiệp đưa người sang sông.
Hơn 10 năm qua, ngày nào cũng vậy, ông cũng thường thức dậy lúc 4h để chuẩn bị chạy chuyến đò đầu tiên và kết thúc công việc đưa đò vào lúc 20-22h đêm. Khách qua sông coi ông như một ân nhân đưa đò và đặt cho ông với cái tên rất đỗi thân thương là ông lái đò sông “hai Ngàn”. Nhờ ông mà hàng trăm hộ dân ở làng Liên Hoà, xã Đức Liên, huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh) mới qua con sông Ngàn Sâu nước cuộn chảy xiết để giao thương đi lại, lao động sản xuất…
Niềm vui chèo đò giúp dân…
Sở dĩ người dân gọi đây là khúc sông “Hai Ngàn” là bởi nó được hai dòng sông Ngàn Sâu (một phụ lưu chính của Sông La) và Ngàn Trươi (phụ lưu của sông Ngàn Sâu) đổ về tạo lên. Khúc sông Ngàn Sâu đoạn chạy qua xã Đức Liên, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) có chiều rộng hơn 200m, chỗ sâu trên 5m.
Phương tiện duy nhất của cả làng qua sông là một con thuyền gỗ.
Nước sông đoạn này lúc nào cũng cuồn cuộn, điều đặc biệt hơn là khúc sông này lại chia cắt hơn 100 hộ dân xóm Liên Hoà, xã Đức Liên với các vùng khác. Trên 100 hộ dân với hơn 600 con người vẫn đang hàng ngày phải đi thuyền qua sông để mưu sinh.
Hơn 12h trưa của một ngày giá lạnh mùa đông, chúng tôi có mặt tại bến đò Liên Hoà (Đức Liên, Vũ Quang, Hà Tĩnh). Thời tiết giá rét của mùa đông người ta nếu không có công việc gì cần thiết thì đã cuộn tròn trong chăn ấm. Ấy vậy mà nơi đây lão nông dân 53 tuổi đời, với thân hình nhỏ bé, gương mặt xạm đi vì dãi dầu sương gió, nắng mưa. Đôi bàn đen gầy, gân guốc nhưng đầy sức mạnh vẫn cứ nhịp nhàng từng mái chèo để đưa người sang sông.
Đối với ông niềm vui mỗi ngày của ông là được chèo đò giúp dân.
Con sông chia cách đôi bờ, và đó cũng là con đường độc đạo để có thể sang được xóm Liên Hoà (Đức Liên, Vũ Quang) và ngược lại. Tính từ bờ bên này sang bờ sông bên kia cách nhau tầm khoảng 200m, xóm có hơn 100 hộ dân với khoảng 600 nhân khẩu sinh sống và hoạt động thường xuyên tại bến đò này.
Vì đây là con đường độc đạo nên để phục vụ cho cuộc sống mưu sinh của bà con nơi đây với các nơi khác đòi hỏi phải có người thường xuyên lái đò tại đây. Thấu hiểu được nỗi lòng của bà con nên mặc dù đã có tuổi nhưng ông Nguyễn Văn Ý vẫn không từ chối nhiệm vụ mà chính quyền bà con giao cho. Con thuyền do lão nông Nguyễn Văn Ý chèo lái không có lịch hoạt động cố định vào thời gian nào mà cứ hễ có ai tới bến gọi vài tiếng là lại lão nông chèo đò lại xuất hiện và hoàn thành nhiệm vụ của mình. Dù chỉ một người sang sông lão cũng không để khách phải chờ lâu.
Kể với chúng tôi ông nói: Tôi không nhớ nổi con sông có từ bao giờ, không thể đếm xuể biết bao thế hệ đã sinh ra và lớn lên ở đây và biết bao nhiêu người chèo đò thế hệ trước đưa đã gắn bó với con sông Ngàn Sâu (Vũ Quang, Hà Tĩnh) này. Chỉ biết rằng từ khi sinh ra cho đến hôm nay đã hơn nửa thế kỷ trôi qua tôi vẫn gắn bó với bến đò này. Đã 10 năm với nghề chèo thuyền, mỗi ngày trung bình khoảng 50 lượt cả “chèo đi, chèo lại” nhất là buổi học sinh đi học về, 2 em cũng chèo mà 1 em cũng phải chèo đó là cái nhiệm vụ của mình rồi.
Ông nói ở xóm này khách hàng thân thuộc nhất của ông là các bạn Học sinh. Xóm có gần 100 học sinh thuộc các cấp muốn đi tới trường học đều phải đi thuyền qua sông kể cả học sinh mầm non. Vậy nên bất kể thời gian nào, bất kể nắng hay mưa ngày nào ông cũng phải có mặt ở nơi đây.
Một cán bộ của xóm Liên Hoà cho hay: Ông Ý là người rất cần mẫn với công việc của mình. Ông biết lắng nghe và hiểu được nỗi vất vả của bà con mỗi lần sang sông. Nên ông không bao giờ than vãn hay có thái độ không tốt với khách sang sông. Dân ở đây không trả tiền công qua sông cho ông mà cuối năm cả xóm góp lại trả công cho ông vài tấn lúa gọi là biết ơn tấm chân tình của ông đã hết lòng vì dân mà phục vụ.
Thường xuyên qua lại đoạn sông này Anh Trần Văn Nghĩa cho biết: Với kinh nghiệm mấy chục năm sông nước và gần 10 năm chèo đò qua đoạn sông Ngàn Sâu, dường như chỗ nước cạn, nước sâu, chỗ nước đứng, nước chảy…ông đều nắm rõ trong lòng bàn tay. Nhưng không phải vì thế mà ông chủ quan, coi thường tính mạng người khác. Mỗi lần có khách là ông lại dặn dò chu đáo, trẻ con, người lớn thì đứng ở đâu, xe cộ ở chỗ nào,…khi xảy ra sự cố thì phải làm sao? Chúng tôi khi lên thuyền tất cả đều được ông dặn dò kỹ. Có người đi đò nhiều quá còn thuộc luôn những lời của ông. Dân ở đây chỉ mong muốn ông luôn khoẻ để bà con được nhờ.
“Nhẫn” giúp ông gắn bó với nghề!
Người ta có câu “Qua sông thì phải lụy đò” nhưng đối với người dân xóm Liên Hoà thì câu nói đã không còn đúng từ hơn 10 năm nay. Bởi người chèo đò quá đỗi thân thương và chu đáo đối với họ. Trong tâm trí trẻ con hay người lớn của vùng quê này đều cảm mến về tính cách điềm đạm và cẩn thận của ông. Gần 10 năm gắn bó với nghề chèo đò, có thể gọi là nghề “vác tù và” nhưng ông vẫn không hề nản chí mà ngược lại còn rất thoải mái và lấy làm vinh dự vì vẫn có thể phục vụ được bà con.
Một chuyến đò về
Vừa chạy chiếc xe máy lên đò để sang sông, gặp chúng tôi chị Phạm Thị Lam (38t, Liên Hoa) cũng tiếp câu chuyện: Tôi nói thật, ở vùng đất này chả có ai như ông Tý đâu, nói thật với các cô chứ mỗi ngày chèo đi, chèo lại 40,50 lượt mà tháng được vài tạ thóc của dân nhưng đâu phải được lấy liền, cứ phải gộp lại cuối mùa thu hoạch thóc (lúa) mới có đưa cho ông gọi là tấm chân tình. Nhà tôi 3 đứa con đi học, 2 vợ chồng đi làm mỗi ngày cũng 4-5 lượt qua sông này. nếu không có ông thì đúng là thiệt thòi lớn với dân Liên Hoà chúng tôi. Đấy mấy cô xem nếu ông không cẩn thận lấy từng miếng ván để đặt dưới xe thì làm sao thân phụ nữ chúng tôi mà đưa được cái xe máy này lên bờ? vừa nói chị lan vừa chạy xe từ thuyền lên bờ.
Hằng ngày từ 4-5h sáng ông đã lo lòng dậy sớm để nhỡ có khách đi làm xa sớm và thường thì tầm 9-10h tối là ông kết thúc ngày làm việc của mình. Buổi sáng riêng chở học sinh đi về cũng 10 chuyến rồi. Khi không có khách thì mình lại ngồi ở trạm Khí tượng trực chứ không dám đi đâu xa vì sợ có người qua phải đợi lâu.
Thêm một lượt khách vừa sang sông, khua nhẹ mái chèo ông kể: Nghề này chỉ “ngán” nhất là ban đêm, trời mưa. Những ngày mưa bão là phải trắng đêm, chứ không được về nhà. Tôi thường phải trực để tát nước khỏi thuyền, nước lên to thì thuyền nằm ngoài khơi phải thức để kéo thuyền vô. Còn ban ngày thì cũng bình thường, thu nhập thì chẳng đáng là bao, làm rất vất vả nhưng làm lâu cũng quen và giờ lại thấy đó là niềm vui được phục vụ.
Hầu như không có thời gian cho bản thân và gia đình đối với ông niềm vui mỗi ngày của ông là được chèo đò giúp dân.
Cái nghề sông nước này, ban đêm nếu có tiếng người gọi thì người ta rất kiêng nhưng đối với ông điều đó không quan trọng nữa, cứ nghe tiếng gọi là ông lại ra bến để đưa người sang sông. Nhà cách sông có 20m nên ai kêu gì cũng nghe. Ông còn nói là 10 năm chèo lái nhưng có lẽ trời vẫn thương nên tay chèo của ông vẫn rất thận trọng chưa để xẩy ra một sự cố nghiêm trọng nào.
Trải lòng với chúng tôi, ông nói: Để duy trì được hơn 10 năm gắn bó với chèo đò trên sông này tôi luôn tâm niệm phải nhẫn nhục, nếu chịu nhục thì cam đoan mình sẽ không thể tiếp tục được. Vì mình làm đâu phải có danh lợi gì đâu? không cẩn thận thì có khi còn bị mắng ấy. Mình đã hứa với Đảng rồi là phải làm tốt. Làm nghề này mà nóng tính, hấp tấp thì sẽ không bao giờ chịu được áp lực. Có khách dễ thì không nói, khách khó tính mà kêu mình không được là họ nói khó nghe ngay, nếu mình không nhẫn nhịn thì sẽ không thể làm được. Có lúc một, hai giờ sáng có việc người ta cũng tới kêu mình để đưa sang sông. Lúc đó từ chối thì lương tâm mình không cho phép, nếu lỡ việc của họ mình sẽ ân hận lắm.
Chiều dần buông theo áng mây trôi hững hờ. Mồ hôi ông đã rơi trên tấm ván cũ của con đò. Cuộc sống quá bận rộn, có quá nhiều việc phải lo nhưng người đàn ông ấy dường như quên đi những gì dành cho bản thân, và gia đình mình hằng ngày vẫn luôn miệt mài, cặm cụi chở những đợt khách sang sông.
Văn Tuân
