Tôi nhận được bộ tiểu thuyết 4 quyển 8 tập của anh Thành từ 26 tết và năm ngoái cũng đã được anh tặng tập Cõi nhân gian 1 quyển vừa tái bản 2018 nhưng vẫn để đấy.
Tôi đang đắm đuối trong từ trường thơ của Thành. Dù biết anh nổi tiếng từ tiểu thuyết 1 tập này hơn mấy chục năm trước khi làm thơ nhưng tôi không tin một người làm Sex lục bát Giấc mơ sông Thương tinh tế, huyền hoặc, giàu ngôn ngữ thơ như thế lại có thể có những trang văn xuôi trần trụi dữ dội như người ta nói. Sau tết, khi nghe cả một dàn đồng ca gồm các vip văn chương ca ngợi Cõi nhân gian hết lời và cả những khẳng định tự tin ít thấy của Nguyễn Phúc Thành, tôi quyết định dành ít nhất 1 tuần lễ để đọc Cõi nhân gian cho biết thực hư.
Tôi chắc là mình sẽ hết sức vất vả để ngốn hết gần 1800 trang sách khổ lớn này bởi thú thật, khi nhìn bộ trường thiên của Nguyễn Phúc Lộc Thành, tôi nghĩ có lẽ anh đang đi ngược xu thế tiểu thuyết của thời đại, đáng lẽ cùng lắm là vài ba trăm trang thì anh chơi gấp năm lần thế. Sẽ thách thức sự kiên nhẫn rất giới hạn của người đọc hôm nay, trong đó có tôi. Nhưng hóa ra, nghĩ zậy mà không phải zậy.
Tôi chỉ mất 1 một ngày đọc 1 quyển và 4 ngày cho trọn bộ Cõi nhân gian trong trạng thái say mê, sảng khoái. Bộ trường thiên tiểu thuyết hấp dẫn hơn mọi mong đợi, khi đã đọc chừng trăm trang thì khó có thể rời mắt khỏi nó. Và gần 2000 trang không là gì, thoáng cái đã hết, lại còn thòm thèm…
Cõi nhân gian từ đầu những năm đổi mới của đất nước đến thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 21 mở ra trước ta với tất cả những bí mật, bất ngờ, đau đớn mà chúng ta chưa lường hết qua bước đời của nhân vật Hương, có đôi chút nguyên mẫu tác giả, từ một tiến sĩ, đảng viên nước ngoài về thất nghiệp, đói khổ được những con người đưới đáy xã hội và một trùm xã hội đen che chở nhờ sự chân thiện của mình rồi may mắn được vợ chồng Việt kiều Bỉ coi như con giúp đỡ làm ăn đã liên tiếp thành công vượt lên tầng lớp trên trong cuộc chiến cạnh tranh tàn khốc thời kinh tế thị trường và tư bản hoang dã khi mà ai cũng biết CNXH chỉ còn là một nhãn hiệu.
Đây là cuốn sách hay nhất, chân thực nhất, trực diện và dũng cảm nhất mà tôi được đọc về con người trong những tháng ngày chúng ta đang sống. Chỉ riêng việc xây dựng được hàng trăm nhân vật có số phận, tính cách khác nhau, quan niệm, thủ đoạn sống rất phong phú, nhiều màu sắc, cả các chính khách lớn, các trùm xã hội đen, cả giới trí thức văn nghệ sĩ, trí thức, giới doanh nhân từ chân chính đến đểu giá, tất cả bị cuốn vào cuộc làm giàu và ăn chơi bằng mọi cách, bằng mọi giá, khó biết ai tốt ai xấu, ai bạn ai thù, ai ngay ai gian, cùng băng nhóm, cùng đồng chí cũng sẵn sàng cạn tàu ráo máng với nhau bằng cả mạng sống khi lợi ích bị đe dọa. Cũng cần nói thêm sex cũng là yếu tố quan trọng làm nên sức hấp dẫn của Cõi nhân gian giống như sự phong phú thiên hình vạn trạng, khó cưỡng của nó ngoài đời, làm tăng thêm giá trị hiện thực của tiểu thuyết. Cái nữ tính vĩnh cửu dẫn dắt chúng ta đi. Goethe đã chẳng nói thế cả trăm năm trước còn gì.
Nếu không thực sự dấn thân vào công cuộc làm giàu đầy sát thương của thời đổi mới, khi mọi thứ không chỉ là kết quả của sự dũng cảm và lao động sáng tạo mà còn có thể mua bằng tiền và tội ác thì tác giả khó mà có thể cho ta hàng ngàn trang sách sống động, thu hút đến thế.
Nếu cho tôi chọn một nhân vật tác giả xây dựng thành công nhất trong cõi nhân gian thì tôi cho đấy là nhân vật chủ tịch Yên, nhân vật đại diện cho giới trí thức cầm quyền nhưng xấu xa bỉ ổi và tàn bạo hơn bất cứ trùm xã hội đen vô học nào. Đây có lẽ là nhân vật mang cảnh báo mạnh mẽ của tác phẩm: nếu để sự nghiệp xây dựng phát đất nước được lãnh đạo bằng loại người này thì khó biết đất nước sẽ đi về đâu.
Với Giấc mơ sông Thương và Cõi nhân gian, Nguyễn Phúc Lộc Thành chắc chắn là một tài năng văn chương lớn mà không phải bao giờ văn học VN cũng có được. Anh có thể vừa là Nguyễn Bính vừa là Vũ Trọng Phụng. Đây là một tài năng của cuộc sống không bị bất cứ lý thuyết văn chương hay triết lý tư tưởng nào chế ngự dù anh có vẻ thấm nhuần một số tư tưởng của Phật giáo và Lão tử. Chắc chắn anh sẽ còn đem đến cho ta nhiều bất ngờ phía trước.
Còn với 159 chương của Cõi nhân gian tôi đồng ý với nhà văn Mai Nam Thắng, Cõi nhân gian đã cung cấp cho các đài truyền hình kịch bản văn học cho 159 tập phim truyền hình để đua truyền hình dài tập với Hàn Quốc, Mehico, Thổ Nhĩ Kỳ…Các đạo diễn phim truyền hình chỉ còn việc viết kịch bản phân cảnh. Cõi nhân gian cũng cung cấp chất liệu quý giá cho hàng trăm kịch bản hấp dẫn cho biên kịch và đạo diễn sân khấu. Ai nhanh chân thì nên đến ký hợp đồng độc quyền khai thác với Nguyễn Phúc Lộc Thành kẻo muộn.
Nguyễn Thế Khoa
