Đầu tuần qua, Cục đấu tranh chống tham nhũng Trung Quốc đã mở một cuộc điều tra hướng vào 25 tổ chức tài chính lớn nhất từ trước tới nay. Điều này như một làn sóng chấn động đối với quốc gia này trước cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay.
Ủy ban Kỷ luật Trung ương Trung Quốc đã có động thái đầu tiên vào ngày 11/10 khi thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính 2 tháng đối với những thành phần chủ chốt của nền kinh tế nước này. Danh sách này bao gồm một số ngân hàng quốc doanh lớn, các công ty bảo hiểm, các nhà quản lý nợ xấu, Ngân hàng Nhân dân, Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc,…
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cũng không thoát khỏi cuộc ‘thanh trừng’ lần này.
Với danh nghĩa một cuộc điều tra chống tham nhũng và nhắm vào các đảng viên Đảng Cộng sản trong ban lãnh đạo của các tổ chức trên, các cuộc điều tra sẽ “tìm kiếm kỹ lưỡng mọi sai lệch chính trị”, xem xét mối quan hệ giữa các tổ chức, cơ quan quản lý và các công ty tư nhân.
Bối cảnh điều tra tham nhũng trong làn sóng vỡ nợ theo tầng, điển hình là lĩnh vực bất động sản chủ chốt của Trung Quốc – một lĩnh vực chiếm khoảng 30% GDP của nước này và hiện đang giữ vị trí số 1 trong hệ thống các ngân hàng. Gần 30% các khoản cho vay của ngân hàng, hơn 40% tổng nợ của họ dành cho lĩnh vực bất động sản.
Trong lĩnh vực bất động sản phải kể tới Evergrande – ‘con nợ’ lớn nhất Thế giới với hơn 300 tỷ đô la Mỹ. Hiện nay, Evergrande đang dẫn đầu trong số các nhà đầu tư Trung Quốc gặp khó khăn và không thể trả lãi cho các khoản nợ.
Evergrande đang đứng trước nguy cơ vỡ nợ.
Evergrande có mối quan hệ mật thiết với các tổ chức tài chính. Vào thời điểm khủng hoảng, Evergrande đã phải bán tháo số cổ phần trị giá 1,5 tỷ đô tại Ngân hàng Shengjing cho Tập đoàn đầu tư tài chính Shenyang Shengjing (một doanh nghiệp nhà nước liên quan tới quản lý vốn và tài sản).
Tuy nhiên, phía ngân hàng Shengjing đã yêu cầu toàn bộ số tiền Evergrande thu về từ việc bán cổ phần phải được sử dụng để thanh toán các khoản nợ tài chính liên quan đến ngân hàng này. Động thái này đã thúc đẩy cuộc điều tra chống tham nhũng tại một số công ty lớn tại Trung Quốc. Danh sách các công ty có số nợ ‘khủng’ cũng đang tăng lên hằng ngày.
Huarong, một trong bốn công ty quản lý nợ xấu của Trung Quốc, được thành lập để quản lý những ‘núi’ nợ khó đòi trong hệ thống ngân hàng sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á những năm 90. Công ty này đã được cấp vốn và tái cơ cấu tuy nhiên khó khăn ập tới khi giám đốc điều hành bị kết án tử vì tội tham nhũng.
Trong và ngoài Trung Quốc tồn tại các mối lo ngại rằng cuộc điều tra tham nhũng quy mô lớn này không chỉ ảnh hưởng tới lĩnh vực bất động sản mà còn ảnh hưởng tới các mối quan hệ ‘đòn bẩy’ của nó.
Ủy ban Kỷ luật Trung ương – cơ quan cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc, chịu trách nhiệm thực thi các quy định nội bộ của Đảng và truy quét tham nhũng đã nói rõ rằng việc ngăn ngừa các rủi ro hệ thống là động lực chính cho lần điều tra lớn nhất lịch sử nước này..
Một số giám đốc điều hành cấp cao của các ngân hàng quốc doanh lớn đã chịu sự trừng phạt trong năm nay vì lạm dụng chức vụ, đầu tư bất hợp pháp và cho vay không đúng quy định.
Đó cũng là một phần của sự thay đổi lớn trong mô hình kinh tế của Trung Quốc. Điều này đã tạo ra những cú sốc liên tiếp khi chiến lược kinh tế của quốc gia này chuyển từ mô hình tăng trưởng ‘một số người làm giàu’ sang ‘sự thịnh vượng chung’ của chủ tịch Tập Cận Bình.
Trong cuộc chiến tham nhũng này, Đảng cộng sản Trung Quốc gần như chắc chắn rằng các cuộc điều tra sẽ phát hiện ra các vấn đề lớn. Điều này góp phần khẳng định chính sách ‘3 lằn ranh đỏ’ (3 bước giúp Trung Quốc kiểm soát khối nợ khổng lồ trong lĩnh vực bất động sản) được Trung Quốc áp dụng là đúng đắn.
LKLinh tổng hợp
