Liên quan vấn đề ông Thích Quảng Đạo xây dựng, cơi nới trái phép tại chùa Bửu Quang, Hoà thượng Thích Huệ Thông – Phó Tổng thư ký kiêm Chánh Văn phòng 2 TW GHPGVN cho biết: “Chúng tôi luôn kết hợp giữa Hiến chương của Giáo hội và luật Nhà nước để xử lý các vấn đề trong Giáo hội. Tuy nhiên nhiều khi cũng có người vi phạm “luật Phật” nhưng không vi phạm luật Nhà nước và ngược lại. Vì vậy, việc xây dựng, cơi nới trái phép tại khu vực đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia là vi phạm luật Nhà nước. Việc này, chính quyền ngoài biện pháp ngăn chặn, xử phạt cũng cần phải có văn bản gửi lên các cấp Giáo hội để chúng tôi có biện pháp xử lý các bước tiếp đúng theo Hiến chương của Giáo hội, Nội quy Ban tăng sự Trung ương…”.
Ông Thích Quảng Đạo nhiều lần vi phạm, xem thường pháp luật.
Chùa Bửu Quang nằm trong lõi quần thể Di tích lịch sử danh thắng cấp Quốc gia núi Chứa Chan huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên trong thời gian gần đây lợi dụng công văn số 46/TB-BTS ngày 31/1/2019 do Thượng tọa (TT) Thích Huệ Khai – Phó trưởng ban thường trực Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Đồng Nai ký Thông báo về việc cử nhân sự tạm thời quản lý chùa Bửu Quang. Công văn nêu rõ: “Tạm thời giao trách nhiệm trực tiếp quản lý tài sản và tài chính cho TT Thích Quảng Đạo (Nguyễn Văn Đỉnh) và sư cô Thích nữ Diệu Tâm (Đỗ Thị Khỏe)… TT Thích Quảng Đạo và sư cô Thích nữ Diệu Tâm có trách nhiệm đồng quản lý tài sản và tài chính của chùa Bửu Quang”, nhằm ổn định chùa Bửu Quang trong thời gian chờ bổ nhiệm Trụ trì mới hoặc Ban quản trị. Tuy nhiên, lợi dụng vấn đề “tạm thời giao trách nhiệm quản lý…” ông Thích Quảng Đạo đã bất chấp pháp luật ngang nhiên tiến hành xây dựng, cơi nới một cách trái phép.
Tuy vậy, đến thời điểm này vấn đề trên vẫn chưa bị các cơ quan ban ngành, chính quyền địa phương xử lý dẫn tới việc ông Thích Quảng Đạo vẫn tiếp tục mở rộng xây dựng trái phép. Thiết nghĩ việc làm của ông Thích Quảng Đạo bấy lâu nay không bị ngăn chặn, xử lý phải chăng là do chính quyền buông lỏng quản lý về xây dựng hay ông Thích Quảng Đạo có “người chống lưng” nào đó nên việc cơi nới, mở rộng chùa Bửu Quang mới thực hiện diễn ra ngang nhiên và dễ dàng đến như vậy?
Không biết vì lý do gì mà ông Thích Quảng Đạo có thể tự do cơi nới, mở rộng chùa Bửu Quang nhưng việc làm này đã và đang là hành vi xem thường pháp luật, xem thường công luận, dư luận, nhất là đang ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến vẻ đẹp sơ khai, huyền bí của chùa Bửu Quang nằm trong quần thể khu du lịch tâm linh núi Chứa Chan mà Bộ Văn hóa và Du lịch đã công nhận là Di tích cấp quốc gia.
Đây có thể coi là hành động lạm quyền, đồng thời là hành động coi thường pháp luật của ông Thích Quảng Đạo trong việc “tạm thời…quản lý tài sản và tài chính” như tinh thần của công văn nêu trên.
Điều này đã trực tiếp vi phạm, Bộ Luật Hình sự năm 2015; Luật Di sản Văn hóa năm 2001; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản Văn hóa được Quốc hội ban hành năm 2009; Nghị định số 166/2018/NĐ-CP ngày 25/12/2018 về việc: “Quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh”.
Bên cạnh đó, ông Thích Quảng Đạo cũng là một người xem thường pháp luật khi liên tiếp vi phạm pháp luật trong thời gian dài đã bị các cơ quan ban ngành và chính quyền địa phương nhắc nhở, xử phạt. Theo công văn số 3377 UBND-VX của UBND huyện Xuân Lộc ngày 30/10/2012 qua công tác theo dõi và quản lý nhà nước các hoạt động tôn giáo trên địa bàn từ năm 1997 đến năm 2012 và Công văn số 05/CAH-AN của Công an huyện Xuân Lộc ông Thích Quảnh Đạo đã có 13 lần vi phạm pháp luật. Các vi phạm pháp luật của ông này chủ yếu trên lĩnh vực xây dựng cơ sở thờ tự trái phép trên phần đất 327 do Hạt Kiểm lâm huyện Xuân Lộc quản lý như thành lập cơ sở tôn giáo và hoạt động tôn giáo trái phép với các hành vi cụ thể sau: bói toán, mê tín dị đoan, xem xăm, gieo quẻ… Lần gần nhất ông Thích Quảng Đạo bị UBND xã Xuân Thọ xử phạt Vi phạm hành chính là về hành vi phá hoại rừng phòng hộ tại khu vực núi Chứa Chan số 48/QĐ-UBND ngày 8/8/2018 với tổng số tiền 8.750.000 đ. Hiện nay, tại chân núi Chứa Chan vẫn đang tồn tại một ngôi chùa mang tên chùa Quảng Đạo do ông này lập trái phép nhưng ngang nhiên ghi là đã được Giáo hội Phật giáo Việt Nam công nhận.
Bởi vậy, sau nhiều lần đề xuất, ông Thích Quảng Đạo đã không được các ban ngành của huyện, tỉnh cũng như Giáo hội chấp thuận việc bổ nhiệm ông này làm Trụ trì chùa Bửu Quang khi liên tục vi phạm pháp luật Nhà nước cũng như không đảm bảo đạo hạnh, trình độ Phật học… Điều này được thể hiện qua các công văn số: 3377/UBND-VX ngày 30/10/2012 của UBND huyện Xuân Lộc; công văn số: 341/BTG-PG ngày 2/6/2017 của Ban Tô giáo – Sở Nội vụ tỉnh Đồng Nai…
Mập mờ Giấy ủy quyền quản lý chùa Bửu Quang…?
Ngày 12/7/2018 sư cô Thích nữ Diệu Tâm (Đỗ Thị Khỏe) đã làm Giấy ủy quyền cho bà Nguyễn Thanh Thủy, pháp danh Thích Nữ Huệ Hương; ông Nguyễn Minh Chí; ông Nguyễn Đức Dũng và bà Nguyễn Thị Thu Cúc thay bà quản lý mọi tài sản và tài chính của chùa Bửu Quang căn cứ theo Di chúc ngày 11/5/1999 của cố Hòa thượng Thích Trừng Thắng giao toàn bộ quyền quản lý cho bà.
Cụ thể, bà Nguyễn Thanh Thủy được toàn quyền quản lý tài sản như nội dung đã được “Kê khai tài sản” của tờ di chúc nêu trên; ông Nguyễn Minh Chí và ông Nguyễn Đức Dũng là những người trong ban Hộ tự chùa Bửu Quang từ trước đến nay vẫn tiếp tục công việc đã đảm nhận; bà Nguyễn Thị Thu Cúc được toàn quyền quản lý tài chính (thủ quỹ) thu-chi đối với toàn bộ số tiền cúng dường của chùa Bửu Quang và các khoản hoa lợi khác theo tờ Di chúc nói trên.
Giấy ủy quyền này có hiệu lực trong vòng 20 năm, được lập và các bên liên quan ký xác nhận tại phòng công chứng Phạm Minh Thành, địa chỉ 565 QL 1A, ấp Hòa Bình, xã Đông Hòa, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai. Đính kèm với Giấy ủy quyền nêu trên là Phiếu khám sức khỏe tâm thần của bà Đỗ Thị Khỏe ngày 11/7/2018 do Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 xác nhận bà Khỏe “Hiện không bị rối loạn tâm thần”. Như vậy, tại thời điểm lập Giấy ủy quyền này, bà Đỗ Thị Khỏe có đủ sức khỏe và tinh thần tỉnh táo để nhận thức được những việc làm của mình…
Tuy nhiên thời gian gần đây, ông Thích Quảng Đạo lại công bố một Giấy ủy quyền khác được lập ngày 4/6/2019 với nội dung “Tôi là Đỗ Thị Khỏe, pháp danh Thích nữ Diệu Tâm, sinh năm 1939, nay tôi làm đơn này để ủy quyền toàn bộ cho Thượng tọa Thích Quảng Đạo (thế danh Nguyễn Văn Đỉnh) lo toàn bộ công việc Phật sự, kinh tế tài chánh của chùa Bửu Quang. Nếu sau này có những sự việc liên quan đến tài chánh, tranh chấp hoặc thưa kiện gì thì thầy Thích Quảng Đạo hoàn toàn có quyền xử lý”. Giấy ủy quyền này không được lập tại phòng công chứng mà chỉ được Thượng tọa Thích Tâm Minh – TBTS Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Xuân Lộc ký và đóng dấu xác nhận.
Có một vấn đề đáng nói là trong thời điểm lập Giấy ủy quyền thứ hai, sư cô Thích Nữ Diệu Tâm đang lâm trọng bệnh gần như không còn khả năng đi lại, nhận thức kém, cũng không có giấy chứng nhận sức khỏe tâm thần kèm theo Giấy ủy quyền theo đúng quy định của pháp luật. Việc ông Thích Tâm Minh đã tự ký và đóng dấu của TBTS Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Xuân Lộc liệu có đúng thẩm quyền? Bên cạnh đó, khi Giấy ủy quyền lần thứ nhất được lập ngày 12/7/2018 vẫn đang còn hiệu lực theo quy định của pháp luật, chưa bị hủy thì việc lập Giấy ủy quyền lần thứ hai ngày 4/6/2019 liệu có khách quan?
Trao đổi về vấn đề này, TT Thích Tâm Minh cho biết: “Tôi được ông Thích Quảng Đạo nhờ xác nhận vào Giấy ủy quyền ngày 4/6/2019. Do nể nang và không hiểu biết pháp luật nên tôi đã ký và đóng dấu. Thực sự tôi cũng không hề biết là có tồn tại một Giấy ủy quyền đã được lập trước đó. Nay phóng viên thông báo tôi mới biết. Nếu như vậy thì tôi đã làm sai…”.
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Trần Minh Hùng – Trưởng Văn phòng Luật sư Gia đình, thuộc Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho biết: “Việc tồn tại hai giấy ủy quyền của cùng một người ủy quyền, cùng một nội dung được ủy quyền nhưng cho hai đối tượng khác nhau đặt ra nhiều dấu hỏi về sự minh bạch… Trong vụ việc này, giấy ủy quyền thứ nhất được lập tại phòng công chứng, có Giấy chứng nhận sức khỏe tâm thần, có nhân chứng và được sự chứng thực của công chứng viên theo tôi là có đầy đủ giá trị pháp lý. Còn Giấy ủy quyền thứ hai được lập trong điều kiện người ủy quyền có còn đủ sức khỏe hay không, lại được đóng dấu xác nhận của BTSGH Phật giáo huyện Xuân Lộc thì cần phải xác minh làm rõ một số vấn đề liên quan phía sau…”.
Liên quan vấn đề ông Thích Quảng Đạo xây dựng, cơi nới trái phép tại chùa Bửu Quang, HT Thích Huệ Thông – Phó Tổng thư ký kiêm Chánh Văn phòng 2 TW GHPGVN cho biết: “Chúng tôi luôn kết hợp giữa Hiến chương của Giáo hội và luật Nhà nước để xử lý các vấn đề trong Giáo hội. Tuy nhiên nhiều khi cũng có người vi phạm “luật Phật” nhưng không vi phạm luật Nhà nước và ngược lại. Vì vậy, việc xây dựng, cơi nới trái phép tại khu vực đã được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia là vi phạm luật Nhà nước. Việc này, chính quyền ngoài biện pháp ngăn chặn, xử phạt cũng cần phải có văn bản gửi lên các cấp Giáo hội để chúng tôi có biện pháp xử lý các bước tiếp đúng theo Hiến chương của Giáo hội, Nội quy Ban tăng sự Trung ương…”.
“Còn việc tồn tại hai Giấy ủy quyền là bất hợp lý, bởi theo tôi Giấy ủy quyền thứ nhất là có căn cứ pháp lý rõ ràng hơn bởi nó được lập tại phòng công chứng, có giấy khám sức khỏe tâm… Còn giấy thứ hai chỉ có sự công nhận (ký và đóng dấu – PV) của TBTS Giáo hội Phật giáo Việt Nam huyện Xuân Lộc thì cần phải xem xét lại tính pháp lý. …”.
Khi một ngôi chùa chưa thể bổ nhiệm Trụ trì theo đúng quy định, thì Ban hộ tự sẽ là người điều hành mọi công tác Phật sự cũng như mọi hoạt động khác của chùa- HT Thích Huệ Thông cho biết thêm.
Được biết, sinh thời cố HT Thích Thiện Tấn đã lập Ban điều hành và Ban hộ tự để điều hành và quản lý chùa Bửu Quang. Sau khi HT Thích Trừng Thắng mất, chùa Bửu Quang đã diễn ra nhiều tranh chấp không thể giải quyết, đến ngày 30/3/2017 được sự phê chuẩn của Ban trị sự GHPGVN tỉnh Đồng Nai, Ban quản trị chùa Bửu Quang đã được thành lập với 7 thành viên bao gồm: TT Thích Huệ Sanh-Trưởng ban; TT Thích Tâm Minh- Phó ban; ĐĐ Thích Huệ Quang-Phó ban; ĐĐ Thích Quảng Đạo-Phó ban kiêm phụ trách nghi lễ; ĐĐ Thích Quảng Vinh-Thư ký; Sư cô Thích nữ Diệu Trí-Thủ quỹ và Sư cô Thích nữ Diệu Tâm-Kiểm soát kiêm Trị sự.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do Ban quản trị này hoạt động không hiệu quả nên ngày 31/1/2019 Ban trị sự GHPGVN tỉnh Đồng Nai phải ra công văn số 46/TB-BTS “Thông báo Về việc cử nhân sự tạm thời quản lý chùa Bửu Quang” cho ông Thích Quảng Đạo và sư cô Thích nữ Diệu Tâm như chúng tôi đã nêu ở trên. Điều này khiến ông Thích Quảng Đạo lạm quyền, coi thường pháp luật ngang nhiên cơi nới, xây dựng nhiều hạng mục trái phép tại chùa Bửu Quang bất chấp sự phản đối của Phật tử và sự bất lực của chính quyền địa phương…?
Ngày 7/2/2020, do tuổi cao, sức yếu sư cô Thích nữ Diệu Tâm viên tịch (chết), ông Thích Quảng Đạo càng tiến hành mở rộng việc xây dựng trái phép nhiều hạng mục công trình, trực tiếp xâm phạm nghiêm trọng đến chùa Bửu Quang nằm trong quần thể khu du lịch tâm linh núi Chứa Chan.
Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc này đến quý độc giả trong các số tiếp theo./.
Nhóm PV
