Trong bức tranh toàn cảnh về sự chuyển dịch năng lượng của Việt Nam, nơi những khát vọng xanh đang dần thay thế nguồn nhiên liệu hóa thạch, có những con người đã dũng cảm chọn cho mình một lối đi riêng, đầy thử thách nhưng cũng tràn đầy hứa hẹn. Doanh nhân Bùi Văn Thịnh, Thành viên Hội đồng Quản trị, Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Phong điện Thuận Bình, đồng thời là Chủ tịch Hiệp hội Điện gió và Điện mặt trời Bình Thuận, chính là một trong những người tiên phong ấy.
Doanh nhân Bùi Văn Thịnh, Thành viên Hội đồng Quản trị, Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Phong điện Thuận Bình
Khát vọng từ con số 0
Với tầm nhìn vượt thời đại và niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng vô hạn của năng lượng gió, ông Thịnh không chỉ đặt mục tiêu xây dựng một doanh nghiệp thành công mà còn ấp ủ khát vọng lớn lao hơn, đó là góp phần nhỏ bé vào tương lai phát triển bền vững của đất nước. Nơi mỗi cánh quạt gió không chỉ quay theo chiều gió mà còn trở thành nguồn năng lượng phồn vinh, biểu tượng cho sự thịnh vượng và trách nhiệm với môi trường.
Với doanh nhân Bùi Văn Thịnh, hành trình ấy được thắp lên từ những chuyến tham quan và công tác nước ngoài. Giữa những trang trại điện gió hiện đại, hùng vĩ của châu Âu hay các nước phát triển, một khát vọng cháy bỏng đã khắc sâu vào tâm trí ông: làm thế nào để mang nguồn năng lượng sạch, đầy hứa hẹn này về phục vụ quê hương Việt Nam?
Khi Công ty Phong điện Thuận Bình được thành lập, với sự chung tay của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các cổ đông quốc tế, ông Thịnh đã chấp nhận một thử thách tưởng chừng bất khả thi: bắt tay xây dựng công ty từ “con số 0”.
“Chúng tôi không có gì cả: không nhân sự, không văn phòng, không tài khoản ngân hàng. Nhưng điều đó lại là một lợi thế, vì nó cho phép tôi định hình doanh nghiệp theo cách riêng”, ông Thịnh bộc bạch với sự tự tin nhưng cũng ẩn chứa sự dũng cảm phi thường của một người tiên phong. Khi không có gì để mất, mỗi bước đi đều là sự kiến tạo, mỗi quyết định đều là dấu ấn cá nhân, không bị ràng buộc bởi những lối mòn cũ kỹ. Đó là tinh thần của một nhà khởi nghiệp đích thực, biến sự thiếu thốn thành động lực để kiến tạo những giá trị mới mẻ và độc đáo.
Trong hành trình “khởi nghiệp từ đất trống” ấy, ông Thịnh đã quyết định chọn Ninh Thuận và Bình Thuận, hai tỉnh duyên hải miền Trung, với tài nguyên gió dồi dào được thiên nhiên ưu đãi, đã trở thành mảnh đất màu mỡ để ươm mầm những dự án điện gió đầu tiên. Đây không chỉ là một quyết định dựa trên số liệu kỹ thuật mà còn là sự tin tưởng vào tiềm năng tự nhiên của quê hương, biến những “vùng đất khô hạn” thành “vùng đất vàng” của năng lượng sạch.
Con người là yếu tố cốt lõi
Tuy nhiên, theo ông Thịnh, việc tìm kiếm và giải tỏa mặt bằng cho các dự án quy mô lớn này lại là một thách thức không kém gì việc xây dựng công ty từ con số 0. Ông Thịnh hồi tưởng, nhiều khu vực tiềm năng nằm giữa những vùng đất canh tác lâu đời và thậm chí là nơi an nghỉ của những thế hệ đi trước, với những nấm mộ phủ rêu phong, mang theo biết bao câu chuyện và ký ức của người dân. “Công tác giải tỏa đền bù luôn là công tác khó khăn nhất,” ông Thịnh nhấn mạnh, giọng đầy suy tư. Đó không chỉ là thách thức về thủ tục pháp lý, mà còn là gánh nặng về tình người, về sự thấu hiểu và tôn trọng văn hóa bản địa. Nhưng thay vì tìm kiếm giải pháp nhanh chóng hay gây sức ép, ông và đội ngũ đã chọn một lối đi đầy nhân văn, đặt lợi ích của người dân lên trên hết. Ông luôn kiên định với phương án đền bù tốt nhất dành cho người dân, đảm bảo họ có thể ổn định cuộc sống, có đủ điều kiện để an cư lạc nghiệp sau khi nhường đất cho dự án. Đặc biệt, mỗi khi có ý kiến, thắc mắc hay thậm chí là sự phản đối từ người dân, ông Thịnh không bao giờ ủy quyền mà luôn là người trực tiếp xuống tận nơi, ngồi lại lắng nghe từng tâm tư, nguyện vọng, từng lời than phiền một cách chân thành và kiên nhẫn.
Từ đó, ông cùng đội ngũ tìm kiếm những giải pháp tối ưu nhất, dung hòa lợi ích của dự án với quyền lợi và cuộc sống của cộng đồng, biến những rào cản tiềm ẩn thành cầu nối của sự thấu hiểu và đồng lòng. Chính sự tử tế và trách nhiệm ấy đã giúp ông nhận được sự ủng hộ, thậm chí là cảm phục từ phía người dân, biến những công tác khó khăn nhất thành những bài học quý giá về lòng người. Và sau này, công ty đã đón nhận chính những người dân địa phương vào làm việc và gắn bó lâu dài, tạo nên một cộng đồng cùng phát triển bền vững. Không chỉ dừng lại ở việc giải quyết mặt bằng, ông Thịnh còn chú trọng đầu tư vào yếu tố con người, yếu tố cốt lõi tạo nên sự phát triển bền vững của một ngành mới mẻ. Các chương trình học bổng tại Thụy Điển, Đức, Thái Lan và Ấn Độ được triển khai, nhằm trang bị kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm quốc tế cho đội ngũ nhân lực nòng cốt.
Đây là sự đầu tư không chỉ cho hiện tại mà còn cho tương lai, khẳng định tầm quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao trong một lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ như điện gió, nơi mà công nghệ luôn thay đổi và đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc. Sự đầu tư này không chỉ nâng tầm năng lực nội tại của Thuận Bình mà còn góp phần xây dựng một đội ngũ chuyên gia điện gió cho cả Việt Nam, mở ra những cơ hội nghề nghiệp mới cho thế hệ trẻ. Những nỗ lực không ngừng nghỉ cuối cùng cũng gặt hái quả ngọt. Hiện nay, Công ty Cổ phần Phong điện Thuận Bình đang tự hào vận hành ba dự án điện gió, với tổng công suất đáng kể 80 MW, bao gồm một dự án tại Ninh Thuận và hai dự án tại Bình Thuận. Thành công này không chỉ là cột mốc quan trọng của riêng Thuận Bình mà còn đánh dấu bước tiến mạnh mẽ của Việt Nam trong việc tận dụng tiềm năng điện gió.
Theo ông Thịnh, sự cần thiết của năng lượng gió đối với Việt Nam là một điều hiển nhiên. Nhu cầu điện tăng nhanh cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế, đòi hỏi phải có những nguồn cung cấp bền vững và thân thiện với môi trường. Năng lượng gió không chỉ giúp giảm sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng hóa thạch đang dần cạn kiệt và gây ô nhiễm mà còn là con đường thiết yếu để Việt Nam thực hiện cam kết quốc gia về phát thải ròng bằng 0 (Net-zero) – một cam kết mạnh mẽ, thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu. Đó là một tầm nhìn lớn lao, vượt ra ngoài lợi nhuận kinh tế, hướng đến một tương lai xanh và bền vững cho thế hệ mai sau.
Điện gió Việt kỳ vọng và thách thức
Theo ông Thịnh dù sở hữu tiềm năng khổng lồ, ngành điện gió Việt Nam vẫn đang đối mặt với những “cơn gió ngược” không nhỏ. Sau giai đoạn phát triển mạnh mẽ từ 2019 đến 2021, ngành điện gió đang có dấu hiệu chững lại đáng kể do những rào cản về chính sách. Nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư, đổ vốn và tâm huyết vào các dự án, giờ đây đang gặp phải khó khăn chồng chất khi chính sách hỗ trợ chưa đủ dài hạn, giá điện chưa thực sự hợp lý để bù đắp chi phí đầu tư ban đầu và đảm bảo lợi nhuận, và năng lực truyền tải của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vẫn còn nhiều hạn chế.
Từ vùng đất hoang sơ, khô cằn, Phong điện Thuận Bình đã xây dựng những cánh đồng điện gió xanh.
“Khi chính sách chưa đủ độ dài hơn, nó tạo ra sự không chắc chắn cho nhà đầu tư”, ông Thịnh giải thích với vẻ mặt trầm ngâm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng thu hút vốn mới mà còn khiến nhiều dự án đang triển khai phải tạm dừng hoặc chậm tiến độ, gây ra tổn thất lớn cho doanh nghiệp và chậm lại đà chuyển dịch năng lượng của cả nước. Vấn đề năng lực truyền tải của EVN cũng là một nút thắt lớn. Nhiều nhà máy điện gió đã được xây dựng, sẵn sàng phát điện nhưng không thể kết nối hoặc phải cắt giảm công suất do lưới điện quá tải, dẫn đến lãng phí nguồn tài nguyên gió quý giá và giảm hiệu quả đầu tư. Những trăn trở ấy không chỉ là của riêng ông Thịnh hay Phong điện Thuận Bình, mà là tiếng lòng chung của cả cộng đồng doanh nghiệp năng lượng tái tạo, những người đang ngày đêm nỗ lực vì một tương lai xanh hơn cho Việt Nam.
Dù vậy, trong mọi khó khăn, niềm tin của ông Thịnh vào tương lai ngành điện gió, đặc biệt là tiềm năng của gió ngoài khơi, vẫn không hề lung lay. Ông tin rằng, nhờ vào sự tiến bộ vượt bậc của công nghệ và sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ các chính sách mới trong tương lai, ngành này sẽ “rất sáng sủa”. Gió ngoài khơi không chỉ mang lại nguồn năng lượng ổn định và dồi dào hơn mà còn mở ra một chương mới cho sự phát triển của điện gió tại Việt Nam, với quy mô và tiềm năng vượt xa điện gió trên bờ. Ông cũng mạnh dạn đề xuất một hướng đi chiến lược: các tập đoàn nhà nước như EVN và Tập đoàn Dầu khí nên tiên phong thí điểm các dự án gió ngoài khơi. Việc này không chỉ giúp tạo tiền đề công nghệ và kinh nghiệm mà còn tạo nền tảng vững chắc để hoàn thiện cơ chế chính sách, từ đó mở đường cho doanh nghiệp tư nhân có thể tự tin tham gia và đầu tư mạnh mẽ hơn vào lĩnh vực đầy triển vọng này, tránh những rủi ro và bất định ban đầu.
Để thúc đẩy sự phát triển bền vững của toàn ngành năng lượng tái tạo, ông Thịnh nhấn mạnh rằng Việt Nam cần những bước đi đồng bộ và quyết liệt. Đó là việc đầu tư nâng cấp hệ thống truyền tải điện hiện có, nhằm giảm thiểu tình trạng ùn tắc và tăng hiệu quả vận hành của các nhà máy điện gió, đảm bảo nguồn điện được phát lên lưới một cách ổn định và tối ưu. Đồng thời, việc khôi phục các chính sách ưu đãi như trước đây sẽ là một cú hích mạnh mẽ, tạo động lực to lớn cho các doanh nghiệp, giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn và tiếp tục mở rộng đầu tư, giảm thiểu rủi ro và tăng tính hấp dẫn của các dự án năng lượng tái tạo.
“Trong mọi khó khăn, điều quan trọng là giữ vững niềm tin và tìm ra giải pháp phù hợp để tiếp tục tiến bước. Tôi luôn nhìn vấn đề từ góc độ tích cực để biến thách thức thành cơ hội”, ông Thịnh chia sẻ với một nụ cười đầy nghị lực.
Đó không chỉ là một câu nói mà còn là triết lý sống, là kim chỉ nam cho hành động của ông, một doanh nhân đã quen với việc “đi trên con đường chưa ai đi” và đối mặt trực diện với những thử thách gai góc nhất. Chính niềm tin bất diệt và tinh thần lạc quan ấy đã giúp ông và Phong điện Thuận Bình vượt qua bao sóng gió, giữ vững ngọn lửa tiên phong, và tiếp tục dẫn lối cho ngành điện gió Việt Nam.
CẨM VIÊN
