Có lẽ tôi không bao giờ có thể quên được những ấn tượng rất sâu về một nhà lãnh đạo sống vô cùng bình dị chân thành và gần gũi như anh. Sáu Khải là tên thân mật mà nhiều người gọi anh và anh cũng rất vui khi nghe mọi người gọi anh như thế. Đối với giới văn nghệ sĩ thì anh luôn dành một tình cảm đặc biệt.
Tôi có thể kể ra đây câu chuyện diễn vở kịch Dạ cổ hoài lang của đoàn kịch thử nghiệm của Hội sân khấu T.P Hồ Chí Minh. Vở kịch công diễn những buổi đầu tiên tại Liên hoan sân khấu kịch toàn quốc TP Hồ Chí Minh được người xem nhiệt liệt hoan nghênh, nên Chủ tịch Hội sân Khấu Việt Nam Trọng Khôi mời ra Hà Nội diễn.
Hội sân khấu T.P Hồ Chí Minh ra điều kiện: Ra Hà Nội diễn phải có lãnh đạo Đảng và chính phủ tới xem và nhất thiết phải có hai anh Sáu Dân và Sáu Khải đến xem để các nghệ sĩ được gặp các vị lãnh đạo quê hương. Hội Sân khấu Việt Nam đồng ý, nên đã mua vé máy bay cho toàn đoàn ra Hà Nội lưu diễn phục vụ tại Nhà hát Tuổi trẻ nhưng cả hai buổi diễn đều không có vị lãnh đạo nào tới xem, làm cho các nghệ sĩ thất vọng, đòi trở về thành phố ngay. NSUT Minh Ngọc, trưởng đoàn diễn báo cáo cho nhà viết kịch Lê Duy Hạnh – Chủ tịch hội sân khấu T.P biết tình hình.
Lê Duy Hạnh điện cho tôi nhờ tìm mọi cách đáp ứng yêu cầu của các nghệ sỹ và đề nghị NSUT Minh Ngọc tới GS. Hoàng Chương nhờ thực hiện cho được yêu cầu của các nghệ sĩ. Tôi thật sự lúng túng vì chỉ trong một ngày mà làm sao mời cho được hai vị Thủ Tướng Sáu Dân và phó thủ tướng Phan Văn Khải được?
Tôi vội đi mượn hội trường bảo tàng Hồ Chí Minh và gửi giấy mời khẩn tới nhiều vị lãnh đạo, đồng thời gọi điện thoại cho anh Sáu Khải nhờ anh mời hộ anh Sáu Dân (Võ Văn Kiệt). 1 giờ 30 phút chiều hôm sau Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh và cùng nhiều bộ trưởng khác tới nhưng không có anh Sáu Khải. Tôi gọi điện thoại vào nhà riêng của anh Sáu Khải mời anh đến dự vì sắp đến giờ mở màn rồi.
Anh cười và trả lời qua máy điện thoại: “Mình đã mời anh Sáu Dân và anh Sáu Dân đã đến rồi mình đang tiếp một đoàn phụ nữ từ miền Nam ra thăm Hà Nội nên không đến được, Hoàng Chương nói với anh chị em nghệ sĩ thong cảm”. Tôi cố thuyết phục anh Sáu Khải: “Đề nghị anh đến dự vì anh chị em nghệ sĩ thành phố mong được gặp anh”. Không thấy anh Sáu Khải nói gì thêm nhưng vài phút sau tôi thấy anh đi bộ từ nhà riêng ở phố Chùa Một Cột đến bảo tàng Hồ Chí Minh.
Cả hai anh Sáu quê hương Nam Bộ đều có mặt, nên các nghệ sĩ phấn khởi, diễn rất hay. Buổi diễn kết thúc, Thủ tướng và Phó thủ tướng thường trực cùng Chủ tịch quốc hội lên sân khấu chúc mừng các nghệ sĩ. Anh Sáu Khải bảo tôi mời các nghệ sĩ đến nhà anh ăn cơm. Bộ trưởng Trần Hoàn bảo tôi đừng làm phiền anh Sáu Khải, nên cuối cùng các nghệ sĩ về nhà tôi.
Trưởng ban tổ chức Chính phủ và Bộ trưởng văn hóa thông tin mời các nghệ sĩ lên xe của mình, mỗi xe ép tới 7 người đưa về nhà riêng của tôi ở 53A Hàng Bài. Các bộ trưởng mở rượu vang chúc mừng các nghệ sĩ ở thành phố Hồ Chí Minh rất chân tình, vui vẻ. Các nghệ sĩ Thành Lộc, Ngọc Ánh (đóng vai chính trong vở Dạ cổ hoài lang) bày tỏ xúc động trước sự quan tâm của hai chú Sáu Dân, Sáu Khải. Còn tôi thì hú hồn một trận liều mạng nhưng thành công được lòng tin của Chủ tịch Hội sân khấu Hồ Chí Minh.
Ấn tượng thứ hai với thủ tướng Phan Văn Khải là vào một ngày giữa năm 2003, T.S Đình Đức Hữu, Giám đốc công ty công nghệ Việt Mỹ đến gặp thượng tướng Nguyễn Nam Khánh và tôi nhờ thưa với Thủ tướng Phan Văn Khải cho mấy nhà doanh nghiệp Mỹ được gặp.
Thượng tướng Nguyễn Nam Khánh tỏ ra ái ngại, nên bảo tôi gọi điện thoại trực tiếp cho Thủ tướng Phan Văn Khải. Tôi liền bấm máy gọi tới nhà riêng anh Sáu xin cho mấy nhà doanh nghiệp Mỹ gặp mấy phút. Anh Sáu khải cho biết đang ở nhà chuẩn bị để chiều bay đi công tác ở miền Nam, tôi đề nghị anh tiếp họ mấy phút vì họ thiết tha được gặp thủ tướng Việt Nam có nhiều đổi mới. Anh Sáu Khải đồng ý và hỏi tôi tiếp ở văn phòng hay ở nhà riêng? Tôi thưa:” Dạ, ở nhà riêng thì thân mật hơn”. Anh Sáu Khải đồng ý.
Đúng hai giờ chiều thượng tướng Nguyễn Nam Khánh và tôi đưa đoàn doanh nhân Mỹ tới nhà riêng thủ tướng Phan Văn Khải ở phố Chùa Một Cột. Nhân viên của thủ tướng mời mọi người vào phòng khách. Vài phút sau Thủ tướng từ tầng hai bước xuống, vui vẻ tiếp khách. Thủ tướng hỏi mọi người về nghề nghiệp và mong muốn gì trong việc đầu tư vào Việt Nam.
Thấy thủ tướng vui vẻ cởi mở, nên các nhà doanh nhân Mỹ nói và hỏi rất nhiều về kinh tế Việt Nam để đầu tư. Vì vậy mà buổi tiếp dự kiến 30 phút nhưng kéo dài tới một giờ. Vì thủ tướng là một chuyên gia kinh tế, nên hỏi và trả lời rất hay. Cuối cùng là chụp ảnh, anh Sáu Khải phải vào bên trong mặc áo véc và đi giày rồi mời khách ra sân chụp ảnh. Bức ảnh này hiện tôi còn giữ. Một nhà doanh nghiệp Mỹ thay mặt đoàn cảm ơn thủ tướng và nói cảm tưởng:” Chúng tôi rất hạnh phúc được thủ tướng Việt Nam tiếp rất cởi mở rất thiện tình và cho chúng tôi biết những chính sách mới về đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Chúng tôi sẽ tiếp tục đến Việt Nam và làm ăn ở Việt Nam trong tương lai…”
Ấn tượng Thủ tướng Phan Văn Khải trong tôi thật sâu sắc nên tôi đã viết bài:” Ấn tượng Phan Văn khải” đăng trên báo Văn Hiến Việt Nam. Tôi báo cho anh biết và anh rất vui bảo tôi giữ cho anh bài báo ấy.
Theo GS Hoàng Chương/VHVN
